-
16620 -
3980 -
603 -
724
22233 plików
2829,32 GB
KTO:
powieściopisarz i dramaturg
NARODOWOŚĆ:
angielska
URODZONY:
14 sierpnia 1867, Combe (Surrey)
ZMARŁ:
31 stycznia 1933, Londyn
DZIEŁA:
"Cztery wiatry" (1897) - zbiór opowiadań podróżniczych
"Jocelyn" (1898) - powieść
"Villa Rubein" (1900) - powieść
"Wyspiarscy faryzeusze" (1904) - powieść
"Saga rodu Forsyte'ów" - trylogia powieściowa:
"Posiadacz" (1906) - powieść
"W matni" (1920) - powieść
"Do wynajęcia" (1921) - powieść
"Srebrna papierośnica" (1906) - sztuka teatralna
"Walka" (1909) - sztuka teatralna
"Sprawiedliwość" (1910) - sztuka teatralna
"Na śmierć i życie"(1920) - sztuka teatralna
"Nowoczesna komedia" - trylogia powieściowa:
"Biała małpa" (1924)
"Srebrna łyżka" (1926)
"Łabędzi śpiew" (1928)
"Koniec rozdziału" - trylogia powieściowa:
"Dziewczyna czeka" (1930)
"Kwiat na pustyni" (1932)
"Za rzeką" (1933)
Z UZASADNIENIA NAGRODY:
Otrzymał ją za: "za wielką sztukę prozatorską której szczytem jest "Saga rodu F'orsyte'ów".
FAKTY Z ŻYCIORYSU:
John Galsworthy był jedynakiem w zamożnej rodzinie ziemiańskiej, osiadłej w hrabstwie Devon. Jego ojciec, bogaty prawnik, dyrektor Kompanii Londyńskiej zapewnił synowi staranne wykształcenie: najpierw w ekskluzywnej szkole w Harrow, później na uniwersytecie w Oksfordzie. W 1890 r. John został adwokatem, lecz nie podjął praktyki zawodowej. Oddał się całkowicie czytaniu książek i podróżowaniu po świecie. Podczas jednego z wyjazdów poznał początkującego literata rodem z Kalinówki na Ukrainie, Josepha Conrada, któremu pomógł stawiać pierwsze kroki na angielskiej ziemi. Postanowił zostać pisarzem dopiero w wieku lat 28 pod wpływem Ady Galsworthy, żony swojego kuzyna Artura, z którą miał romans. W 1897 r. opublikował pod pseudonimem zbiór opowiadań podróżniczych pt. "Cztery wiatry"; książka nie wzbudziła większego zainteresowania ani czytelników, ani krytyków. Podobny los spotkał dwie jego następne powieści: "Jocelyn" (1898) oraz "Villa Rubein" (1900). Pierwsza z nich napisana została pod wyraźnym wpływem Kiplinga i Flauberta, druga - Turgieniewa i Czechowa. Sam Galsworthy zdawał sobie sprawę z wtórności tych książek, skoro nie opatrzył ich własnym nazwiskiem.
Pierwszą pozycją w jego dorobku, do autorstwa której się przyznawał, była wydana w 1904 r. powieść "Wyspiarscy faryzeusze". Już sam tytuł wskazuje na jej krytyczny charakter. Obiektem ironicznego ataku pisarza były warstwy posiadające w wiktoriańskiej Anglii, którym zarzucał hipokryzję i podporządkowanie się dyktatowi pieniądza. W tym samym roku umiera ojciec Johna i Galsworthy wraz z ogromnym spadkiem zyskuje finansową niezależność. Odtąd może bez przeszkód poświęcić się pracy pisarskiej. W tym też czasie przeprowadza się do niego kuzynka Ada, która jest w trakcie procesu rozwodowego z Arturem. W roku następnym proces dochodzi do pomyślnego końca, John i Ada biorą ślub, który zbojkotowany zostaje przez większą część rodziny. Odpowiedzią Galsworthy'ego na zaczepki krewnych i znajomych jest powieść pt. "Posiadacz", opublikowana w roku 1906. Pisarz wykorzystał w niej motyw nieudanego małżeństwa Artura i Ady, opisując związek pary bohaterów: Soamesa i Ireny Forsyte'ów. Samoes, owładnięty instynktem posiadania i ubogi duchowo, jest całkowitym przeciwieństwem Ireny - uosobienia piękna i miłości.
Powieść przyniosła Galsworthy'emu ogromną sławę i stała się pierwszą częścią jego najwybitniejszego dzieła - trylogii pt. "Saga rodu Forsyte'ów". Następne jej części to: "W matnii" (1920) oraz "Do wynajęcia" (1921). Pisarz przedstawia w nich dzieje reprezentatywnej dla wyższych warstw mieszczaństwa angielskiego rodziny, w której wartością nadrzędną jest pieniądz, brakuje natomiast jakichkolwiek zainteresowań intelektualnych. Galsworthy zdobył też uznanie jako dramaturg, debiutując w 1906 r. sztuką "Srebrna papierośnica". Zerwał on z umownością panującą w ówczesnym teatrze angielskim i wprowadził na scenę prawdę życiową. Najbardziej udanymi z następnych jego sztuk były: "Walka" (1909), "Sprawiedliwość" (1910) oraz "Na śmierć i życie"(1920). Po obejrzeniu "Sprawiedliwości" Winston Churchill oświadczył, że przedstawienie to wywarło największy wpływ na kształt prowadzonej przez niego reformy brytyjskiego więziennictwa. O ile w literaturze Galsworthy jest przedstawicielem tzw. realizmu krytycznego, to w działalności społecznej - podobnie jak George Hebert Welles, George Bernard Shaw czy Arnold Bennett - opowiada się za postępowymi reformami socjalnymi, dąży do zmiany ustawy o cenzurze, o rozwodach, o prawie wyborczym dla kobiet. W 1917 r. odmawia przyjęcia tytułu szlacheckiego, twierdząc, że "pisarze i reformatorzy tytułów nie powinni przyjmować". Z czasem jednak zmysł krytyczny Galsworthy'ego słabnie.
W kolejnej powieściowej trylogii poświęconej rodzinie Forsyte' ów i zatytułowanej "Nowoczesna komedia" (w jej skład wchodzą: "Biała małpa" - 1924, "Srebrna łyżka - 1926 i "Łabędzi śpiew" - 1928) - następuje metamorfoza głównego bohatera, Soamensa, który z egoisty i dorobkiewicza przeistacza się w dostojnego i uduchowionego dżentelmena. Pokolenie, które Galsworthy krytykował wcześniej za zdradę wartości ogólnoludzkich, staje się teraz według niego ich nosicielem; krytyce poddana zostaje natomiast najmłodsza generacja, przesiąknięta hedonizmem i nihilizmem. Znacznie więcej sentymentu dla epoki wiktoriańskiej odnaleźć można w kolejnej trylogii "Koniec rozdziału", poświęconej tym razem rodzinie Cherwellów. Składają się na nią powieści: "Dziewczyna czeka" (1930), "Kwiat na pustyni" (1932) oraz "Za rzeką" (1933). W utworach tych, powstałych w ostatnich latach życia autora, Galsworthy idealizuje czasy i ludzi, którym przedtem nie szczędził krytyki.
W 1932 r. "za wielką sztukę prozatorską, której szczytem jest "Saga rodu F'orsyte'ów"' John Galsworthy otrzymuje literacką Nagrodę Nobla. Na ceremonię wręczenia nie może przybyć z powodu guza mózgu. Umiera dwa miesiące później, a całe honorarium zgodnie z jego wolą przeznaczone zostaje na działalność PEN-Clubu, którego był w 1921 r. założycielem i pierwszym prezesem. Galsworthy, tytan pracy, był zwolennikiem hasła "nulla dies sine linea", co w wolnym przekładzie oznacza, że dzień bez pisania to dzień stracony. W ciągu swojego życia napisał on 20 powieści, 27 sztuk teatralnych, trzy zbiory wierszy, 173 nowele, pięć zbiorów esejów. Po śmierci jego popularność znacznie zmalała. Przyczyniła się do tego głównie krytyka Davida Herberta Lawrence'a i Virginii Woolf, która zarzucała mu uprawianie propagandy, a nie literatury. Antony Burgess twierdził, że Galswotthy tworzył nie sercem, a rozumem. Jak zauważył inny krytyk: autor "Sagi rodu Forsyte'ów", choć krytykował epokę wiktoriańską był jej ostatnim wielkim prozaikiem.
Nie ma plików w tym folderze
-
0 -
0 -
0 -
0
0 plików
0 KB