Janina Rosen-Przeworska - Religia Celtów.pdf

Od samego początku istnienia helleńskiej kultury, a więc od czasów dających się określić cezurami chronologii tylko w przybliżeniu, Grecy patrzyli w kierunku Wielkiej Niedźwiedzicy z uczuciami ambiwalentnymi. Północ, zarówno jako kategoria czasowa, jak i geograficzna, była groźna. To pora władania potężnych demonów i przestrzeń, gdzie znajdowała się „rodnia ludów". To kraina gryfów i złotego runa. Istniała wreszcie, skryta w podświadomości i tkwiąca podskórnie w kulturze, wiara w „nadpółnoc-na", apollińską i hiperborejską ojczyznę Achajów, gdzie trwały modele pra-rzeczy, które - tak jak model świątyni Apollona - według tradycji przynoszą z Hyperborei na świętą wyspę Delos pszczoły lub kapłanki określane nazwą perfery. Mityczną ojczyzną świętego drzewa oliwki też miała być Północ.

Zbiór interesujących i atrakcyjnych tematycznie opowiadań mitologicznych i historycznych starożytnego Rzymu, opartych na autentycznych przekazach historyków i poetów rzymskich (Wergiliusz, Liwiusz, Propercjusz i in.). Pracę wzbogacają liczne ilustracje.

Co łączy współczesny ruch Wicca ze starożytną tantrą, jaka była rola kobiety w społeczeństwie na przestrzeni wieków, czym były i są czarownice? Na te i pytania odpowiada w swej pasjonującej książce znany buddolog John Myrdhin Reynolds. John Myrdhin Reynolds (Vajranatha) odbył studia z historii religii, antropologii, arabistyki, sanskrytu, języka tybetańskiego oraz buddologii na Uniwersytetach Columbia, Berkeley oraz na Uniwersytecie Waszyngtona w Seattle. Doktoryzował się z filozofii buddyjskiej u profesora Edwarda Conze, znanego na całym świecie uczonego specjalizującego się w buddyjskiej literaturze pradżniaparamity. Reynolds jest autorem kilku wysoce cenionych książek z zakresu buddyzmu. Czarownice i dakinie. Tantra na Wschodzie i Zachodzie to wyjątkowa książka. Jej tematem jest bowiem porównanie tantry hinduskiej i buddyjskiej z tymi nurtami duchowości zachodniej, które związane są z aspektem żeńskim, znajdującym na przestrzeni wieków swój wyraz w wielu archaicznych kultach, czarownictwie, a także we współczesnym ruchu wicca. Niezwykła erudycja, szerokość intelektualnych horyzontów Reynoldsa, a także jego zmysł syntezy, sprawia, że lektura Czarownic i dakiń stanowi nie tylko fascynującą podróż przez wiele epok i tradycji duchowych, ale może być również ważnym przyczynkiem do zrozumienia fenomenu religii, a nawet źródłem inspiracji dla własnych poszukiwań duchowych.

Książka Lucjana Buchalika „Dogon ya gali. Dawny świat Dogonów” w swoim założeniu chce być monografią szeroko prezentującą dawną i współczesną kulturę Dogonów – jednego z najbardziej znanych ludów afrykańskich, żyjącego na pograniczu Mali i Burkiny Faso. Ostatnie całościowe omówienie kultury Dogonów ukazało się w połowie XX w. i dotyczyło ono Dogonów zamieszkujących w tzw. „Falezach” i na Płaskowyżu Bandiagary. Od tego czasu nikt nie podjął próby przedstawienia w miarę pełnego obrazu tego ludu. Natomiast w języku polskim opublikowano tylko jedną obszerną pracę o Dogonach autorstwa Marcela Griaule’a, najwybitniejszego ich badacza. Z pewnością to wszystko uzasadnia powstanie monografii o Dogonach w języku polskim. Wydaje mi się także, że do realizacji tego zadania dobrze przygotowany jest Lucjan Buchalik, autor książki, doceniany w środowisku polskich afrykanistów badacz tego regionu i ludu. Przemawia za tym jego dobre opanowanie bazy źródłowej, a szczególnie wykorzystanie własnych badań terenowych, które zostały przeprowadzone podczas kilku sezonów badawczych, począwszy od 1985 r. do dzisiaj.