W miejscu po wysadzeniu budynku po wojnie wzniesiono blok mieszkalny bierutowski, w którym na stancji mieszkała Moja Mama, Elżbieta Perlińska z domu Nicoś. Mieszkała na stancji u Państwa Adeli i Benjamina Laksów (bardzo porządnej żydowskiej rodziny, która później wyjechała z PL). Siostra Pani Adeli Laks była żoną inżyniera Weintrauba z "Diory".

292 KB
24 mar 25 14:59

Kaufmännisches Vereinshaus_ul_Daszynskiego_6_Dzier zoniow 1.jpg

Reichenbach Eulengebirge - Kaufmnnisches Vereinshaus_ul_Daszynskiego_6_Dzierzoniow 1.jpg

W maju 1945 roku była tu siedziba NSDAP. Adolfy złapały dwóch zwiadowców Armii Czerwonej i uciekając z DDZ wysadzili ich razem z budynkiem w powietrze, a kartotekę NSDAP z imionami, nazwiskami i adresami wszystkich członków zakopali w Uciechowie. Kiedy Rosjanie weszli do DDZ, to jeden z Adolfów zdradził miejsce ukrycia kartoteki, dzięki czemu NKWD wiedziało, kogo aresztować, rozstrzelać czy zesłać na Sybir. Zemsta za zamordowanie zwiadowców była bardzo sroga i dosięgła ona tych, którzy nie zdążyli się ewakuować pociągami do Monachium, a było takich osobników całkiem sporo.

Das Kaufmännische Vereinshaus zbudowano przed WW1 jako miejsce spotkań dla handlowców, kupców, rzemieślników, gildii, cechów, inkubator przedsiębiorczości, kafejka, hotelik dla przyjezdnych biznesmenów itd. Bankier Weiß przeznaczył sporą dotację na wybudowanie pływalni krytej, zastrzegając jednak, że obiekt musi powstać w ciągu 5 lat. Ten zamysł się (wtedy jeszcze) nie zrealizował, więc dotację przesunięto na Kaufmännisches Vereinshaus i ten obiekt wzniesiono.

339 KB
24 mar 25 14:59

Kaufmännisches Vereinshaus_ul_Daszynskiego_6_ Dzie rzoniow 2.jpg

Reichenbach Eulengebirge - Kaufmnnisches Vereinshaus_ul_Daszynskiego_6_ Dzierzoniow 2.jpg

6 KB
24 mar 25 14:59

Kaufmännisches Vereinshaus_ul_Daszynskiego_6_ Dzie rzoniow 3.jpg

Reichenbach Eulengebirge - Kaufmnnisches Vereinshaus_ul_Daszynskiego_6_ Dzierzoniow 3.jpg

wnętrze

119,6 MB
20 mar 25 1:43

bezcenne materiały historyczne Dzierżoniów Reichen bach im Eulengebirge.rar

Warto to mieć, bo to są artefakty klasy nonplusultra. Daj się mile zaniespodziankować. Sporo danych "niewygodnych" (Vertreibung usw.) ...

86 KB
20 mar 25 1:25

Kurt Dzierzon - ostatni niemiecki burmistrz Dzierż oniowa.jpg

Bardzo mocno zwalczane i usuwane zdjęcie, "niewygodne" i niezręczne dla współczesnych historyków, ponieważ odsłania prawdziwą genezę nadania nazwy miastu (a odbyło się toto autentycznie "po pijaku", a kiedy komisja "nazewnictwowa" wytrzeźwiałała, to sprawy nie można już było "odkręcić" i została nazwa DDZ).

Kurt Dzierzon był również wysoko postawionym funkcjonariuszem NSDAP na poziomie miasta oraz powiatu, kierującym między innymi referatem do spraw rasowych (przynajmniej formalnie). Mieszkał w budynku, gdzie obecnie jest zarząd wodociągów (ulica Kilińskiego, mniej więcej naprzeciwko zaoranej solidaruchami gazowni/koksowni).

Kurt Dzierzon jest na zdjęciu drugi z lewej (= facet z laską w ręce).

1,4 MB
9 mar 25 14:13

Góry Sowie.pdf

Dość wyczerpująca charakterystyka.

27,1 MB
6 mar 25 8:52

Luftaufnahme.avi

Dostałem na przełomie 1999/2000 od Pana Krzysztofa Bachińskiego.

Dzierżoniów z lotu ptaka, około 1999 (lub minimalnie wcześniej).

0,5 MB
6 mar 25 8:52

Historische Funde aus dem Rathausturm.zip

te chyba trochę czytelniejsze

69,4 MB
1 mar 25 15:57

PKS DDZ DA HIST.rar

stary DA, Kilińskiego - przed grudniem 1972 (1 fotka)

nowy DA, Prochowa (grudzień 1972 - grudzień 2010) - 59 fotek + filmik z rozbiórki

źródła: różne i różniste

4,3 MB
9 lut 25 16:30

Aus Krieg und Frieden - schlesische Gedichte - Rob ert Rößler - Breslau 1867.pdf

Nasz krajan, pisał dialektem dolnośląskim, górskim. Swój pierwszy wiersz opublikował jeszcze jako student, przebywając właśnie .. w Dzierżoniowie.

5,0 MB
9 lut 25 16:30

Schnoken - Humoresken in schlesischer Mundart - Ro bert Rößler - Berlin 1880.pdf

Nasz krajan, pisał dialektem dolnośląskim, górskim. Swój pierwszy wiersz opublikował jeszcze jako student, przebywając właśnie .. w Dzierżoniowie.

23,2 MB
9 lut 25 7:51

Weihnacht- Spiele und Lieder aus Süddeutschland un d Schlesien, Karl Weinhold, Wien 1875.pdf

Karl Weinhold to światowej sławy germanista, profesor wielu uniwersytetów, wydawca licznych opracowań, specjalizował się w gramatyce języka środkowo-wysokoniemieckiego, dialektologii oraz folklorystyce. Był synem niezamożnego pastora z Dzierżoniowa.

3,1 MB
9 lut 25 7:51

Korrespondent von und für Schlesien - Liegnitz, 29 . November 1836 - Druckerei von E. D'Oench in Lieg nitz.pdf

Redaktor/wydawca E. D'Oench z Dzierżoniowa miał przynajmniej dwie drukarnie. Tutu akurat przykład jego znanej cyklicznej publikacji z Legnicy.

486,4 MB
9 lut 25 0:30

Neues Evangelisches Gesangbuch - David Gottfried G erhard - Breslau 1800.pdf

W drugiej połowie XIX wieku o tę właśnie książkę rozgorzała kłótnia w Dzierżoniowie, a o sporze dotyczącym chęci dalszego stosowania śpiewnika Gerharda rozpisywały się wszystkie gazety w Niemczech. Władze zwierzchnie kościoła ewangelickiego chciały siłą zmusić wiernych z Dzierżoniowa do przyjęcia nowszej wersji śpiewnika modlitewnego. Dzierżoniowianie chcieli nadal korzystać ze starszego śpiewnika Gerharda. I to jest właśnie ten starszy śpiewnik Gerharda, za którym opowiedzieli się dzierżoniowscy ewangelicy i nie pozwolili ukarać pastorów, czyli ostatecznie wygrali spór z gnidą zwierzchnią (choć nie bez pewnych ustępstw ---> doczytaj w dziesiątym rozdziale kroniki Hassego).

Aha, nie daj się zmylić nazwą "Neues...". Nowe to było w roku 1800, ale w momencie wystąpienia sporu (1868 ... 1872) to dawne "nowe" było już teraz "stare" i ludzie chcieli zachować właśnie to dawne/stare (= śpiewnik Gerharda), a nie chcieli dać się zmusić do najnowszego modlitewnika/śpiewnika Hahna.

1,0 MB
9 lut 25 0:28

Fest-Gesang zur Stiftungs-Feier des freien Bürgert hums - Reichenbach, 19. November 1843, Druckerei v on E. D'Oench.pdf

Okolicznościowa pamiątka z wydawnictwa/drukarni E. D'Oencha z Dzierżoniowa.

Rok 1843 i już wtedy można wyczuć pewne początkowe radykalne prorewolucyjne zapędy D'Oencha, za które w roku 1849 ostatecznie poszedł na rok do więzienia, a później wyemigrował do Ameryki.

369 KB
9 lut 25 0:28

Der Wanderer 12. Januar 1836.pdf

Pamiątka z wydawnictwa/drukarni E. D'Oencha z Dzierżoniowa.

MNÓSTWO CENNYCH DANYCH HISTORYCZNYCH!!!

94 KB
7 lut 25 7:40

Na Żmiju.pdf

Legenda Gór Sowich, polska inkarnacja.

źródło: www.gory-sowie.pl

remastered by Marcin Perliński (2025)

359 KB
6 lut 25 2:42

Reichenbacher Wochenblatt 15. Januar 1848.pdf

Jeszcze jeden numer z chwili tuż przed rozwinięciem się "zadymy" 1848/9.

60 KB
6 lut 25 2:15

niektóre dalsze solidaruchowe zmiany nazw ulic DDZ , WBD, WBE.jpg

źródło: doba.pl

19,9 MB
5 lut 25 17:55

rodzina Fleischerów.rar

Fabrykanci z DDZ, do nich należała siedziba obecnej szkoły muzyczne (zanim wprowadził się tam znany lekarz, doktor Hermann Lehmann) oraz imponujący architektonicznie budynek na rogu Świdnickiej i Szkolnej. Duża porcja wiedzy historycznej oraz fotki. Polecam!

opracowanie: https://moj-dzierzoniow.blogspot.com/

23,0 MB
5 lut 25 14:53

Kreis_Reichenbach_(Eulengebirge).jpg

Powiat Dzierżoniów, 1934

42,5 MB
5 lut 25 14:29

mapkowanie-dodatkowe.rar

Góry Sowie, Sudety Środkowe, Wzgórza Niemczańskie i Strzelińskie, współczesne mapy HQ.

82 KB
5 lut 25 14:26

Bitwa pod Dzierżoniowem.pdf

bitwa, 1762

opracowanie: milena.witrynka.pl

2,3 MB
5 lut 25 8:37

Der Eulengebirgsfreund 1. Mai 1922 Der Schatz im O ttenstein.pdf

Numer archiwalny — o tyle wyjątkowy, że wydrukowano w nim tekst sztuki teatralnej nawiązującej do legendy Gór Sowich "Na Żmiju". A dodatkowym smaczkiem jest fakt, że znaczną część sztuki (= np. sekwencje, które wypowiadają drwale) napisano dialektem sowiogórskim.

17,7 MB
5 lut 25 8:26