♥Bławut Jacek

.

.
fot. Wojciech Druszcz/Reporter/East News

Jacek Bławut

Operator, reżyser filmów dokumentalnych. Urodził się w Zagórzu Śląskim 3 listopada 1950 roku.

W 1982 ukończył studia zaoczne na wydziale operatorskim szkoły filmowej w Łodzi. Zanim jednak zaczął realizować filmy jako autor zdjęć, czy reżyser, wystąpił jako dziecko w kilku filmach fabularnych, debiutując w 1960 jako dziesięcioletni chłopiec w filmie Jerzego Szeskiego i Konrada Paradowskiego "Marysia i krasnoludki". Przez wiele lat znany był jako autor zdjęć filmów dokumentalnych i fabularnych, od połowy lat 1980. realizuje przede wszystkim własne filmy dokumentalne. Jacek Bławut wykłada w szkołach filmowych w Berlinie, Hanowerze i Toruniu, pracuje w Mistrzowskiej Szkole Reżyserii Andrzeja Wajdy w Warszawie. W latach 1992-94 był współwydawcą magazynu "Film na Świecie". Od 2003 jest członkiem Europejskiej Akademii Filmowej.

Jacek Bławut jest laureatem wielu nagród za osiągnięcia w dziedzinie twórczości operatorskiej i reżyserię - m.in. nagrody im. Stanisława Wyspiańskiego II stopnia za osiągnięcia w sztuce operatorskiej (1988), nagrody Ministra Kultury i Sztuki "Laterna Magica" za działalność na polu kultury (1992), Paszportu "Polityki" w kategorii "film" za rok 1993 oraz nagrody Wielkiego Fe-Fe przyznanej podczas Festiwalu Filmowego "FeFe Felliniada" w Warszawie (2006). Zdobył też wiele nagród na festiwalach filmowych.

"Przeważnie jest tak, że wszyscy moi koledzy wybierają film w swoim życiu, to oni decydują, że będą filmowcami, a w moim przypadku było odwrotnie" - mówił w rozmowie z Tadeuszem Szczepańskim - "po prostu mnie wybrał film." ("Film na Świecie" 6/91)

Chodziło o kilkuletnią współpracę z filmem datującą się na okres dzieciństwa. Jacek Bławut nie został jednak aktorem, skończył wydział operatorski i do pewnego momentu znany był przede wszystkim jako operator filmów fabularnych, oświatowych i dokumentalnych. Choć już od 1984 roku ("Superciężki") realizował samodzielnie filmy dokumentalne, dopiero głośny pełnometrażowy debiut kinowy "Nienormalni (1990) sprawił, że zaistniał w opinii widzów i krytyków jako autor mający własny styl, bohatera i potrafiący opowiadać na swój sposób.

"Nie jestem dokumentalistą, bo wtedy nie byłoby problemu. Bo gdybym był dokumentalistą, to zobaczyłbyś taki film, że po dziesięciu minutach nie chciałbyś go oglądać" - mówił w rozmowie z Tadeuszem Szczepańskim ("Film na Świecie" 6/1991).

Wiąże się to z jego stosunkiem do bohatera. W tej samej rozmowie powiedział, że w filmach amerykańskich, inaczej niż u nas, reżyserzy kochają swoich bohaterów. A "polski dokument prawie zawsze polegał na tym, komu dowalić, kogo ośmieszyć, kogo zlekceważyć".

W rozmowie z Ireną Stanisławską podkreślał, że także w swoich wczesnych filmach "Cyrk Skalskiego" (1986) i "Byłem generałem Wehrmachtu" (1988) nie pokazał oprawców i systemu, a interesowało go bohaterstwo i hart ducha tych, którym poświęcił filmy. I że jedynie w "Kostce cukru", gdzie opowiada o bezsensownej śmierci koni "jedyny raz, człowiek stał się dla mnie celem" ("Film" 6/1997).

Jacek Bławut jest autorem filmów dokumentalnych, telenowel dokumentalnych, pełnometrażowych dokumentów, które, jak to zauważa wielu krytyków "ocierają się o fabułę". W planach ma film fabularny "Lili", do którego przymierza się od kilkunastu lat [red.: ostatecznie powstał film "Jeszcze nie wieczór", 2008].

Filmy dokumentalne - reżyseria:

1984 - Superciężki, także scenariusz i zdjęcia. Sylwetka zapaśnika wagi ciężkiej Adama Sandurskiego. Początkowo film miał realizować Marek Koterski, ale zrezygnował.
1984 - Widok, także scenariusz i zdjęcia. Film ekologiczny o rekultywacji kopalni Bełchatów, zmuszający do zastanowienia się nad trwaniem życia i dewastacją środowiska przez człowieka.
1985 - Ślizgiem do nieba, także scenariusz, zdjęcia z Jackiem Śliwą i Januszem Czeczem. Portret sportowca Waldemara Marszałka.
1986 - Cyrk Skalskiego, także scenariusz, zdjęcia z Jackiem Śliwą i Lechem Szybiło. Portret Stanisława Skalskiego, dowódcy Dywizjonu 303 podczas II wojny światowej, słynnego pilota myśliwców.
1987 - Kostka cukru, także scenariusz. Wstrząsający los koni uczestniczących w biegu Wielka Pardubicka.
1986 - Monastyr, także scenariusz i zdjęcia. XI-wieczny monastyr Baczkowskiego w Bułgarii.
1988 - Byłem generałem Wehrmachtu, także scenariusz. Film biograficzny o cichociemnym Kazimierzu Leskim.
1988 - Zaduma. Piękna klacz Zaduma i jej opiekun Leon Chatizow, oficer u gen. Kleberga.
1989 - An Auschwitz Love Story, długometrażowy, reżyseria wspólnie z Michałem Żarneckim, scenariusz z Josephem Czarneckim, Michałem Żarneckim, także producent.
1990 - Nienormalni, także scenariusz i produkcja; dokument fabularyzowany, pełnometrażowy. Ośrodek dla osób z upośledzeniem umysłowym w Kozicach Dolnych. Upośledzone dzieci grają same siebie podczas nauki gry na instrumentach muzycznych.
1991 - ...und Dann mussten wir Noch Watschwiren, pełnometrażowy, także zdjęcia, prod. RFN.
1993 - Die Reise nach Tunesien, pełnometrażowy, zdjęcia z Jerzym Rudzińskim, produkcja RFN. Schizofrenicy na wycieczce w Tunezji.
1995 - Rogate dusze, pełnometrażowy, zdjęcia z Hansem Jurgenem Mullerem, Klausem Hennrichem i Jerzym Rudzińskim. Polak, żołnierz Legii Cudzoziemskiej, dziś kaleka po służbie w Sarajewie.
1996 - Miałem przyjaciela.
1996 - Olimpiada specjalna, zdjęcia z Jerzym Rudzińskim, produkcja RFN. Olimpiada z udziałem niepełnosprawnych.
1997 - Ein anderes Haus / Another Home, także zdjęcia, produkcja RFN. Trzy domy starców - dla milionerów, zwykłych ludzi i najbiedniejszych.
1998 - Paweł, także scenariusz i zdjęcia. Upośledzony umysłowo sportowiec i jego życiowe osiągnięcia.
2000 - Kawaleria powietrzna, serial dokumentalny, reżyseria z Wojciechem Maciejewskim, scenariusz z Jackiem Indelakiem i Wojciechem Maciejewskim, zdjęcia z Marcinem Figurskim, Mirosławem Kubą Brożkiem i Piotrem Szczepańskim, serial dokumentalny.
25. Brygada Kawalerii Powietrznej czyli popularne "Czerwone Berety" - młodzi ludzie obserwowani od poboru, aż do przyjęcia nowego rocznika poborowych.
2001 - Dzień weselny. Sylwia i Grzegorz, scenariusz z Katarzyną Szałańską i Mikołajem Malinowskim, zdjęcia z Pawłem Figurskim, Jackiem Piotrem Bławutem i Mikołajem Malinowskim. Pierwszy z dwu filmów poświęconych młodej parze i obrzędom weselnym. Ślub w obrządku prawosławnym Sylwii i Grzegorza z Białegostoku.
2002 - Ach, jak przyjemnie!, telenowela dokumentalna, scenariusz z Mateuszem Dzieduszyckim, zdjęcia z Jerzym Rudzińskim, Jackiem Szatańskim i Jackiem Piotrem Bławutem. Grupa młodych ludzi na kursie żeglarskim.
2002 - Dzień weselny. Kasia i Wojtek, scenariusz z Katarzyną Szałańską i Mikołajem Malinowskim, zdjęcia z Piotrem Figurskim, Mikołajem Malinowskim i Jackiem Piotrem Bławutem. Drugi z filmów opowiadających o weselu. Tym razem jest to wesele góralskie.
2002 - Kraj urodzenia... z cyklu Nasz spis powszechny, także montaż, scenariusz, zdjęcia. Jeden z czterech filmów cyklu zrealizowanego podczas Narodowego Spisu Powszechnego w Polsce w 2002 roku. Bezrobotny rachmistrz Radek dla podreperowania budżetu przepytuje zwykłych, borykających się tak jak on z problemami bytowymi i życiowymi, ludzi.
2003 - Ja alkoholik, także producent, serial dokumentalny. Problematyka alkoholizmu i wychodzenia z nałogu.
2004 - Born Dead, długometrażowy, także scenariusz, i produkcja, zdjęcia z Bartoszem Cichońskim i Tomaszem Wolskim.
Opowieść o więźniu, który w ramach programu "Duet" pracuje z dziećmi głęboko upośledzonymi. Przemiany zachodzące w nim w zetknięciu z chorymi bezradnymi dziećmi.
2005 - Eres z Ałtaju, także produkcja, reżyseria z Jackiem Piotrem Bławutem. Opowieść o 11-letnim Eresie żyjącym w zagubionej wiosce w Kraju Ałtajskim.
2005 - Kamienie, także produkcja, zdjęcia z Jackiem Piotrem Bławutem. Misterium Męki Pańskiej w wykonaniu bezdomnych ze schroniska św. Alberta, niepełnosprawnych i osób uzależnionych od alkoholu.
2005 - Szczur w koronie, także montaż i produkcja, długometrażowy. Opowieść o alkoholiku Michale i jego bezskutecznej walce z nałogiem.
2007 - 38 tysięcy stóp nad ziemią, także scenariusz.
2007 - Niezwykły lot Boeinga 737 (roboczy tytuł Lot 005) - film o pasji do lotnictwa i latania.
2007 - Wojownik, pełnometrażowy, także scenariusz, zdjęcia, montaż. Sukces, upadek i podniesienie się z upadku znanego kick-boksera Marka Piotrowskiego.

Opracował: Jan Strękowski, kwiecień 2006; aktualizacja filmografii: grudzień 2008.

cd.1

cd.2

• Pobierz folder
• Zachomikuj folder