Jarosławsko (Gerzlow)

Kreis Soldin

Jarosławsko (Gerzlow)

Jarosławsko (niem. Gerzlow) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie choszczeńskim, w gminie Pełczyce. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gorzowskiego. W roku 2007 wieś liczyła 556 mieszkańców. Największa wieś w gminie oraz najbardziej na wschód położona miejscowość gminy.

Wieś wymieniona w roku 1337. w wieku XIV wchodziła przypuszczalnie w skład dóbr pełczyckich. W 1479 r. - w wyniku wojny brandenbursko-pomorskiej - Jarosławsko zostało całkowicie zniszczone. W XVI wieku wieś, będąca lennem rodu von Wedel, leżała w granicach Pomorza, zaś od 1816 r. - w granicach Brandenburgii. Rodzina von Wedel posiadała tutejszy majątek aż do roku 1945. W końcu XVIII wieku we wsi znajdowało się 10 gospodarstw chłopskich, 6 zagrodniczych oraz karczma, łącznie zamieszkiwało tu ok. 50 rodzin. W połowie XIX wieku majątek Wedlów wynosił 1260 ha, w 1914 natomiast 955 ha. W 1845 r. wybudowano dwór, w tym też czasie założono park oraz powstało główne założenie folwarczne w obecnym kształcie. Na przełomie lat 50. / 60. XIX wieku wybudowano mniejszy folwark w pobliżu kościoła oraz założono drugi cmentarz. W 1925 r. Jarosławsko liczyło 569 mieszkańców, była to duża wieś, w której części dworska i chłopska pozostawały w równowadze. W okresie II wojny światowej w Jarosławsku znajdował się podobóz jeniecki, pracowali także przymusowi robotnicy z Polski. Po 1945 r. na terenie folwarku utworzono Państwowe Gospodarstwo Rolne. Zespół rezydencyjno-folwarczny o XIX - wiecznym geometrycznym założeniu zawierał pierwotnie wszystkie elementy funkcjonalne, tj. pałac, park i podwórze gospodarcze. Pałac spalony w 1945 r.; w jego miejscu - w północnej pierzei podwórza - współczesny budynek mieszkalny. Na północ od podwórza rozciąga się park ze śladami nekropolii rodowej. Podwórze gospodarcze okolone budynkami, z gorzelnia pośrodku. Budynki gospodarcze w obrębie podwórza murowane, chronologicznie niejednorodne i w różnym stopniu przebudowane. Obiekty w zachodniej części tworzą zwartą pierzeję, oddzielającą folwark od strony drogi. Zespół ogrodzony kamiennym murem; główny wjazd na podwórze flankują efektowne, stylizowane baszty zwieńczone krenelażem. Po przeciwnej (zachodniej) stronie drogi zachowały się dwa wartościowe obiekty związane z folwarkiem: przypuszczalnie pralnia i remiza dworska.

Zabytki chronione prawem:

park dworski z ok. 1845 r., nr rej. 286 z dnia 22 października 1979 r.
ogrodzenie z bramą, nr rej. nr rej. 286 z dnia 22 października 1979 r.
Kościół filialny pw. św. Kazimierza, rzymskokatolicki należący do parafii pw. św. Antoniego Padewskiego w Będargowie, dekanatu Barlinek, archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej, metropolii szczecińsko-kamieńskiej.

• Pobierz folder
• Zachomikuj folder