smoleńsk

Co naprawdę wydarzyło się w Smoleńsku ?

Dwa lata po katastrofie smoleńskiej jej przyczyny wciąż budzą ogromne emocje . Mimo opublikowania trzech oficjalnych raportów - MAK, komisji Jerzego Millera i NIK - dla wielu osób katastrofa nadal pozostaje niewyjaśniona . Atmosferę podgrzewają politycy prawicy i niektóre media przekonujący, że 10 kwietnia 2010 roku mogło dojść do zamachu . Teorie spiskowe pojawiły się już parę chwil od pierwszych doniesień o wypadku . Sprzyjały im brak informacji na temat śledztwa i głęboko zakorzeniony brak zaufania do Rosji, jako odwiecznego wroga naszego kraju . Katastrofa miała również wymiar symboliczny - rządowa delegacja leciała do Katynia na obchody rocznicy zbrodni na polskich oficerach . Nie powinno więc dziwić, że niektórzy mówili o „przekleństwie smoleńskim”. Dlaczego jednak dwa lata później wciąż słychać głosy mówiące o „kłamstwie smoleńskim” i rosyjskim spisku ?

Katastrofa smoleńska utrwaliła i zradykalizowała dotychczasowy podział społeczeństwa . Na polskiej scenie politycznej jeszcze mocniej zaznaczył się rozłam na dwa obozy - rządowy i opozycyjny . Jedną z przyczyn takiej sytuacji jest sposób badania katastrofy . 24 miesiące po tragedii wiele podstawowych pytań wciąż pozostaje bez odpowiedzi . Na jaw wychodzi wiele zaniedbań zarówno po stronie rosyjskiej, jak i polskiej . W tej sytuacji nie powinno dziwić, że temat katastrofy smoleńskiej żyje własnym życiem .

" Premier nie potrafi
stać na straży polskiej godności "

Politycy prawicy praktycznie od pierwszych chwil po katastrofie oskarżali premiera, że nie potrafi stać na straży polskiej godności . Do prokuratury wpłynął nawet wniosek o wszczęcie śledztwa przeciwko Donaldowi Tuskowi i prezydentowi Bronisławowi Komorowskiemu . Wg Stefana Hambury, pełnomocnika m.in. syna Anny Walentynowicz, ponoszą oni odpowiedzialność za rezygnację ze wspólnego polsko-rosyjskiego śledztwa . Adwokat powoływał się na art. 129 Kodeksu karnego, który stanowi: "Kto, będąc upoważniony do występowania w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej w stosunkach z rządem obcego państwa lub zagraniczną organizacją, działa na szkodę Rzeczypospolitej Polskiej, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10". Prokuratura odrzuciła ten wniosek .

Największe zaniechanie rządu

Wielu polityków, nie tylko PiS, ocenia, że największym zaniechaniem rządu w sprawie śledztwa smoleńskiego był brak natychmiastowej reakcji premiera na raport MAK . Donald Tusk był w tym czasie na urlopie we Włoszech. Do Polski przyleciał dopiero dzień po publikacji rosyjskiego raportu . – To nie jest raport kompletny – ocenił krótko dodając, że zwróci się do Rosji z wnioskiem o podjęcie rozmów w celu uzgodnienia wspólnej wersji raportu . Nawet Grzegorz Schetyna, wówczas marszałek sejmu, przyznał, że „premierowi zabrakło refleksu”. Według marszałka, brak szybkiej reakcji ze strony rządu spowodował, że świat uwierzył w raport MAK. - Żal mi, że rząd nie zareagował szybko . W godzinę, w dwie godziny po publikacji raportu można było przedstawić opinii publicznej chociażby opis zachowania kontrolerów na wieży . Działalibyśmy na zasadzie słowa przeciwko słowu, obrazu przeciwko obrazowi . Wtedy polska narracja mogłaby dotrzeć do świata . Ale tego zabrakło i zamiast tego, wszyscy dowiedzieli się o pilotach pod wpływem alkoholu i dowódcach tych pilotów . I właśnie te informacje na świecie zostaną – mówił Schetyna .

Jak pokazały późniejsze wypadki, MAK nie uwzględnił żadnych polskich uwag do swojego raportu .

Polski raport komisji Jerzego Millera

Teza o obecności gen. Błasika w kabinie pilotów i jego pośredniej presji na załogę znalazła się również w polskim raporcie komisji Jerzego Millera . Tym większym zaskoczeniem okazały się ustalenia biegłych z Instytutu Ekspertyz Sądowych im. Jana Sehna w Krakowie . W styczniu 2012 roku wykazali, że głos, który komisja Millera i rosyjski MAK przypisywały gen. Błasikowi, w rzeczywistości należy do drugiego pilota mjr. Roberta Grzywny . Kto popełnił błąd ? Tego niestety nie udało się ustalić . Do dziś nikt nie przyznał się do rozpoznania głosu generała . Mimo że nowe ustalenia podważyły jedną z najważniejszych tez raportów MAK i polskiej komisji Jerzego Millera, dokumenty nie zostały zmienione, ani nawet poprawione .

Ustalenia krakowskich biegłych dały asumpt do poddania w wątpliwość innych zawartych w nich informacji . Mec. Rafał Rogalski, pełnomocnik Jarosława Kaczyńskiego oraz pięciu innych rodzin ofiar, stwierdził, że ustalenia MAK-u od samego początku nie były dla niego wiarygodne . - Teraz wiemy, że powoływanie się na ustalenia Rosjan jest całkowicie bezpodstawne – mówił w rozmowie z Wirtualną Polską .

Na zdjęciu: minister spraw wewnętrznych i administracji, przewodniczący Komisji Badania Wypadków Lotniczych Lotnictwa Państwowego Jerzy Miller podczas prezentacji raportu polskiej komisji wyjaśniającej przyczyny i okoliczności katastrofy smoleńskiej .

Zarzuty pod adresem NPW

Antoni Macierewicz zapowiedział złożenie zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa przez Naczelnego Prokuratora Wojskowego gen. Krzysztofa Parulskiego . Wśród stawianych mu zarzutów poseł PiS wymieniał m.in. taki, że jako szef NPW nie skierował prokuratorów, by uczestniczyli w przeprowadzeniu sekcji zwłok ofiar katastrofy smoleńskiej, z wyjątkiem sekcji zwłok prezydenta Lech Kaczyńskiego . Macierewicz zarzuca mu również, że nie doprowadził do zabezpieczenia miejsca katastrofy oraz sporządzenia dokumentacji fotograficznej i topograficznej terenu, a także nie zabezpieczył czarnych skrzynek i innych ważnych dowodów takich jak np. telefon satelitarny prezydenta .

Na zdjęciu: Były Naczelny Prokurator Wojskowy gen. Krzysztof Parulski . Został odwołany w lutym 2012 r. Zastąpił go Jerzy Artymiak .

Dlaczego nie chcą oddać wraku ?

Mimo upływu dwóch lat Polska wciąż nie odzyskała podstawowych dowodów takich jak wrak tupolewa czy czarne skrzynki . Nawet Grzegorz Schetyna uważa, że świadczy to o bezsilności rządu . Szef MSZ Radosław Sikorski tłumaczył, że „nikt nie udaje, że Rosja jest łatwym partnerem” i przyznał, że widzi w tej sprawie „deficyt dobrej woli strony rosyjskiej”. Dopytywany, kiedy wrak polskiego Tupolewa może wrócić do Polski, minister nie potrafi wskazać żadnego konkretnego terminu, stwierdził tylko, że strona polska niezmiennie o to zabiega .

Kontrowersyjną kwestią jest też sposób traktowania szczątków Tu-154 . Wrak przez wiele miesięcy niczym niezabezpieczony niszczał na płycie lotniska Sewiernyj . Władze rosyjskie dopiero w styczniu tego roku osłoniły go wiatą .

" Tylko międzynarodowe śledztwo ustali prawdę "

W marcu w Parlamencie Europejskim córka zmarłej tragicznie pary prezydenckiej Marta Kaczyńska po raz kolejny apelowała o wszczęcie międzynarodowego śledztwa ws. katastrofy smoleńskiej . Zadeklarowała, że w tej sprawie "nigdy się nie podda". Towarzyszący jej Antoni Macierewicz przekonywał, że analizy ekspertów z jego zespołu potwierdzają, że "do katastrofy doszło w powietrzu na skutek świadomego działania osób trzecich". Razem z Marta Kaczyńską w wystąpieniu w PE oprócz eurodeputowanych PiS uczestniczyli też członkowie niektórych rodzin ofiar m.in. córka byłego Rzecznika Praw Obywatelskich Marta Kochanowska, wdowa po generale Błasiku Ewa Błasik, wdowa po Przemysławie Gosiewskim Beata Gosiewska . Ich zdaniem jedyną szansą na wyjaśnienie tego, co wydarzyło się 10 kwietnia 2010 r., jest powołanie międzynarodowej komisji .