Było nie minęło -2011- Podziemny Hrubieszów.avi

2011-11-26

Podziemny Hrubieszów

W historii i archeologii wielkie odkrycia zaczynają się często od poważnego potraktowania ludowej legendy. W Hrubieszowie duża część tych rodzinnych opowieści tyczy podziemnego miasta – domów, które zapadły się w odchłań, carskich żołnierzy pojawiających sie nagle spod ziemi pośrodku rynku i oczywiście skarbów. Aż do dziś zawodowi badacze nie stawiali tym legendom pytania – ile w was prawdy? Obecnie wiemy na pewno, że centrum Hrubieszowa położone jest na systemie podziemnych, murowanych lochów. Potwierdzają to też nasze geofizyczne badania. Odpowiedź na to, co kazało tutejszym mieszkańcom ryć kilometry tuneli znajdziemy w miejskich ksiegach : “... nie ma roku bez większego pożaru, nie ma dekady bez totalnej zagłady miasta”. Pożary to jedno utrapienie, drugie to wojny i najazdy. Miasto leżące na odwiecznych szlakach handlowych kusiło swym bogactwem wszelkich amatorów łatwej zdobyczy. Ratunkiem był podziemny labirynt.

Marzy nam się odsłonięcie hrubieszowskiego podziemia, zagospodarowanie, stworzenie ekspozycji muzealnych. Pozwalając wyobraźni wędrować odkrytymi już, imponującymi podziemiami chcielibyśmy wypełnić te piwnice przestrzeniami magicznego miasta. A hrubieszowska magia to dla nas zwłaszcza niezykli ludzie, tacy jak m. in. urodzony tu Abraham Stern – za sprawa którego w piwnicy zegarmistrzowskiego warsztatu narodził się pierwszy mechaniczny komputer, nazywany wówczas machiną rachunkową. Dalej chcielibyśmy natrafić na księżycowego łazika i ekspozycję poświęconą Mieczysławowi Bekkerowi. Urodzony pod Hrubieszowem polski inżynier i naukowiec był autorem rozwiązań technicznych pojazdu księżycowego skonstruowanego dla NASA. Hrubieszowska magia to dla nas także profesor Zin – niezwykły artysta, czarodziej słowa, rysunku i legendy. Telewizyjne archiwa kryją dziesiątki jego opowieści, z których wiele traktuje o tym właśnie mieście. Hrubieszów pozostaje dla nas miastem magicznym – z przyjemnością powrócimy tu za jakiś czas by zrelacjonować odsłonięcie podziemnego miasta.