Billy Wilder

Billy Wilder, prawdziwe imię i nazwisko Samuel Wilder
Data i miejsce urodzenia: 22 czerwca 1906, Sucha Beskidzka
Data i miejsce śmierci: 27 marca 2002, Los Angeles
Zawód reżyser, scenarzysta, producent filmowy

Billy Wilder, właśc. Samuel Wilder (ur. 22 czerwca 1906 w Suchej, zm. 27 marca 2002 w Los Angeles) – amerykański reżyser, scenarzysta i producent filmowy, pochodzący z rodziny austriackich Żydów. Twórca klasycznych obrazów hollywoodzkich, reprezentujących różnorodne gatunki filmowe - od kina noir i gorzkich dramatów psychologicznych po komedie romantyczne: Podwójne ubezpieczenie (1944), Stracony weekend (1945), Bulwar Zachodzącego Słońca (1950), Pół żartem, pół serio (1959), Garsoniera (1960). Sześciokrotny laureat Oscara, odznaczony Narodowym Medalem Sztuki.
Jego rodzice prowadzili restaurację dworcową w Suchej Beskidzkiej (ówcześnie Austro-Węgry). Wyjechał do Wiednia, skąd pochodziła jego rodzina (jako miejsce urodzenia podawał Wiedeń). Planował zostać prawnikiem, a został reporterem wiedeńskiej gazety. Wykorzystując swe doświadczenie, przeniósł się do Berlina, gdzie pracował dla największej w mieście gazety ilustrowanej.
Od 1929 pisał scenariusze do wielu niemieckich filmów. Używał wówczas nazwiska Billie Wilder. W 1933, po dojściu do władzy Adolfa Hitlera, wyemigrował do Paryża, a potem do Stanów Zjednoczonych. Gdy przybył do Hollywood, znał tylko kilka słów w języku angielskim, ale uczył się bardzo szybko. Dzięki kontaktom z Peterem Lorre, z którym wspólnie mieszkał, szybko wszedł do amerykańskiego świata filmu.
W 1938 rozpoczął współpracę ze scenarzystą Charlesem Brackettem, z którym napisał scenariusze do filmów Ninoczka (1939) Ernsta Lubitscha i Ognista kula (1941) Howarda Hawksa. Później współpracowali już przy reżyserowanych przez samego Wildera obrazach Pięć grobów na drodze do Kairu (1943), Stracony weekend (1945) oraz Bulwar Zachodzącego Słońca (1950). Jego ulubioną gwiazdą filmową był Jack Lemmon.
Przeszedł na emeryturę w 1981. W 1988 otrzymał Nagrodę im. Irvinga G. Thalberga. Zmarł na zapalenie płuc w zachodnim Los Angeles. Został pochowany na cmentarzu Westwood Village Memorial Park Cemetery w Westwood (Los Angeles).
Był dwukrotnie żonaty: w latach 1936–1946 z Judith Coppicus-Iribe, od 1949 z piosenkarką i aktorką Audrey Young. Z pierwszego małżeństwa miał bliźniaki, urodzone w 1939, Victorię i Vincenta (zmarł po narodzinach).

Filmografia:
1934: Mauvaise Graine (pierwszy film długometrażowy, kręcony we Francji)
1943: Pięć grobów na drodze do Kairu
1944: Podwójne ubezpieczenie
1945: Stracony weekend
1950: Bulwar Zachodzącego Słońca
1953: Stalag 17
1954: Sabrina
1955: Słomiany wdowiec
1957: Miłość po południu
1957: Świadek oskarżenia
1959: Pół żartem, pół serio
1960: Garsoniera
1963: Słodka Irma
1964: Pocałuj mnie, głuptasie
1966: Szczęście Harry’ego
1972: Avanti!
1974: Strona tytułowa
1978: Fedora
1981: Najlepszy kumpel

1944 - Podwójne ubezpieczenie	1945 - Stracony weekend	1950 - Bulwar Zachodzącego Słońca
1953 - Stalag 17	1954 - Sabrina	1955 Słomiany wdowiec
1957 - Miłość po południu	1957 - Świadek oskarżenia	1959 - Pół żartem pół serio
1960 - Garsoniera	1963 - Słodka Irma	1966 - Szczęście Harry`ego
1972 - Avanti	1974 - Strona tytułowa	1978 - Fedora
1981 - Najlepszy kumpel

Nie ma plików w tym folderze