Download: Taniec ♫.jpg
Hasta Mudra, lub inaczej gesty rąk, są jednym z najbardziej podstawowych elementów tańca Bharatanatyam. Tak naprawdę, jest to jego "kamień węgielny". Za pomocą języka gestów (mudrabhasha), tancerz jest w stanie wyrazić wszystkie swoje uczucia, idee i symbole. Za pomocą mudr tancerz pozwala widzom zrozumieć treść danego utworu poetyckiego, do którego skomponowana jest choreografia tańca. Podobnie jak poeta, który za pomocą metafor stara się przybliżyć czytelnikowi esencję treści.
W układach tańca indyjskiego sztuką mistrzowską jest odpowiedni dobór mudr, aby nie kolidował on z wyrazem twarzy, ciała, czy danej sytuacji. Warto również dodać, że wiele szkół tańca opiera się na rożnych archiwalnych źródłach, z których czerpie opisy mudr, cel i sposób ich użycia. I tak na przykład, w wielkim traktacie na temat sztuki "Natya śastra", Bharatha podzielił mudry na wiele kategorii takich jak: Nrithyahasta, Hastabheda, Dasavatara Hasta, Navaghaha Hasta, Jati Hasta, Bandhavya Hasta, Devata Hasta, z czego później podzielił je w trzy główne grupy:
1. Asamyutha Hasta (gesty jednej ręki)
2. Samyutha Hasta (gesty obu rąk)
3. Nritta Hasta (gesty mieszane)
Mędrzec Bharatha przekazał nam 24 mudry z grupy Asamyutha, 13 Samyutha, 27 Nritta Hasta. Natomiast Nandikeśvara w traktacie "Abhinayadarpana", opisuje 28 Asamyutha Hasta, 24 Samyutha Hasta i 13 Nritta Hasta.
Oprócz tego jest jeszcze kilka innych pism, takich jak: Sangita Ratnakara, Sangita Saroddhara, opisujących mudry. Dla przykładu mogę podać, że na przykład tancerze Kathakali używają mudr opisanych przez nieznanego autora w traktacie "Hasthalakshanadipika" napisanego w Sanskrycie.
Jednak większość szkół tańca podąża ścieżką gestów opisanych przez Nandikeśvarę w jego "Abhinayadarpana". Nadikeśvara bardzo dokładnie wyjaśnia istotę i wagę gestów. Ustanowił on reguły, których należy przestrzegać. Reguły mówią, że tancerz powinien śpiewać używając krtani, wyrażać znaczenie pieśni za pomocą gestów rąk, przekazać uczucia za pomocą oczu i utrzymać rytm tańca za pomocą stóp. Swoją myśl zjednał sentencją: "Gdzie idzie ręka oko powinno podążać, tam gdzie idzie spojrzenie umysł kroczyć powinien, tam gdzie idzie umysł nastrój niech płynie, a tam gdzie płynie nastrój smak
niech się rozwinie".