Robert Musil - Człowiek bez właściwości - TOM 4.pdf

Powieść psychologiczna ukazująca historię cudzołożnicy, która w purytańskiej Nowej Anglii w XVII wieku zostaje skazana na noszenie znaku hańby: szkarłatnej litery A. Pozostałe osoby tego dramatu to zrodzona z nieślubnego związku córeczka Pearl oraz dwaj mężczyźni: zdradzony mąż i kochanek - młody bogobojny pastor.

Akcja utworu rozgrywa się w latach 1854-1855. Helena Mouret traci zmarłego po krótkiej chorobie męża i przenosi się na stałe do Paryża razem z jedenastoletnią Joanną, cierpiącą na nieznaną chorobę o psychicznym, dziedzicznym podłożu. Wkrótce po przyjeździe dziewczynka dostaje ataku choroby i zostaje uratowana przez sąsiada, doktora Deberle. Poznaje jego żonę, grupę jej przyjaciółek oraz bogatego znajomego, Malignona. Zauroczona z wzajemnością doktorem Deberle, ma kilkakrotnie okazję wyznać mu swoje uczucie, jednak początkowo nie ma odwagi. Do wyznania dochodzi w czasie zabawy dziecięcej, na której święci triumfy mała Joanna. Dla Heleny miłość to rzecz całkowicie nowa - jej związek z poprzednim mężem był nieudany i oparty jedynie na uczuciu szacunku. Oboje zbliżają się do siebie w czasie kolejnych ataków choroby córki Heleny, kiedy tylko jej matka i doktor zajmują się nią. Mała Joanna zaczyna jednak być zazdrosna o miejsce doktora w życiu jej matki i doprowadza w końcu do zerwania bliskich kontaktów. Zaczyna szantażować matkę, źle reaguje na jej prywatne spotkania i wyjścia z domu. Tymczasem Helena dostrzega rodzący się romans między Julią Deberle a Malignonem i postanawia ostrzec przyjaciółkę przed odkryciem przez męża. W dniu, gdy Helena ratuje dwoje kochanków przed zdemaskowaniem, sama pierwszy raz oddaje się doktorowi. W tym czasie Joanna, zazdrosna i znerwicowana, przeziębia się świadomie wychylając się przez okno, a po trzech tygodniach umiera. Helena, obwiniając się o śmierć dziecka, wyjeżdża z Paryża i wychodzi za mąż za starego znajomego, który już wcześniej darzył ją uczuciem.

Prezentowane dziennik nie są autentycznymi zapiskami księżnej kurlandzkiej Franciszki Krasińskiej. Wiernie oddanie tło historyczne, autentyczna postać i zajmująca fabuła oparta na faktach przyczyniła się do powszechnej opinii, że dziennik jest tekstem oryginalnym. Krystyna z Tańskich Hoffmanowa zainteresowana postacią Franciszki gromadziła na jej temat informacje, zapoznawała się ze źródłami min. listami i napisała wciągającą książkę w formie dziennika.