AR-234

Arado Ar 234 – niemiecki samolot bombowo-rozpoznawczy o napędzie odrzutowym, produkcji zakładów Arado Flugzeugwerke GmbH, używany przez Luftwaffe w latach 1944-1945. Jedna z ciekawszych, nowatorskich, a nawet pionierskich pod wieloma względami konstrukcji lotniczych okresu II wojny światowej.

Na początku wojny szybkie sukcesy odnoszone przez III Rzeszę nie skłaniały do prac nad samolotami rozpoznawczymi o napędzie odrzutowym. Dodatkowo małe zainteresowanie tymi problemami wykazywali stojący na czele Luftwaffe E. Udet i H. Goering. Ten kierunek badań nabrał impetu dzięki E. Milchowi. Pierwsze projekty maszyny o nazwie kodowej E370 stworzone pod kierunkiem dyrektora firmy Arado profesora Waltera Blume, powstały na początku 1941 roku. Konstrukcja ta była odpowiedzią na złożone przez Ministerstwo Lotnictwa Rzeszy zapotrzebowanie na szybki samolot rozpoznawczy. Początkowo, ze względu na wymagany zasięg rzędu 2150 km próbowano zmniejszyć masę maszyny poprzez zastosowanie odrzucanego podwozia, które miało postać trójkołowego wózka ze sterowanym z kabiny pilota kołem przednim i kołami głównymi wyposażonymi w hamulce hydrauliczne. Cały zespół podwozia miał być odrzucany po starcie i opadać na pięciu spadochronach. Lądowanie maszyny miało odbywać się na specjalnych płozach umieszczonych pod kadłubem i silnikami chroniącymi jednocześnie jednostki napędowe przed uszkodzeniem.

Zakładano, że samolot miał latać z prędkością 780 km/h, osiągać pułap operacyjny 11 000 m i maksymalny zasięg rzędu 2000 km. Ostatecznie zasięg maszyny był nieco niższy niż planowany, ale i tak satysfakcjonował ministerstwo na tyle, że zamówiono dwa prototypy oznaczone kodem Ar 234 V1 i Ar 234 V2 (V od niem. Versuchs – prototyp).

Obie maszyny ukończono do końca 1941 roku, ale silniki typu Jumo 004 mające napędzać samolot nie były jeszcze gotowe. Ostatecznie pierwszą parę silników zamontowano w pierwszym prototypie w lutym 1943 roku, co umożliwiło wykonanie testów statycznych i kołowania po płycie lotniska.

Pierwsze silniki przeznaczone do testów w locie dostarczono do wytwórni Arado późną wiosną tego samego roku, co umożliwiło oblatanie pierwszego prototypu Ar 234 V1 30 lipca 1943 roku. Pierwszymi pilotami testującymi prototypy byli por. Sommer i por. Goetz. Próby przebiegły pomyślnie z wyjątkiem testów odrzucanego podwozia, które ze względu na awarie spadochronów uległo zniszczeniu. W sierpniu firma Arado posiadała już cztery maszyny prototypowe zdolne do lotów.

Jeszcze przed wykonaniem oblotu samolotu, Ministerstwo Lotnictwa rozważało możliwość przebudowania Ar 234 na bombowiec. Zamówiono dwa prototypy samolotu w wersji Ar 234 B nazwanej później Blitz (niem. Błyskawica). Nazwa te nie była jednak nazwą oficjalną. Została przyjęta, gdyż samolot ten nazwał tak Adolf Hitler obserwujący jego możliwości podczas pokazów w Rechlinie w czerwcu 1944 r. Na pokazach tych samolot osiągnął prędkość 820 km/h i wykazywał się w stosunku do Messerschmitta Me 262 większą zwrotnością, łatwością pilotażu i mniejszym promieniem skrętu. Ze względu na zbyt smukłą sylwetkę kadłuba maszyny, niezdolną pomieścić ładunku bomb wewnątrz, zdecydowano się na zastosowanie uchwytów na zewnątrz kadłuba. Zastosowano również klasyczne, chowane w locie podwozie, gdyż odrzucane w połączeniu z płozami do lądowania okazało się niepraktyczne. Po pierwsze piloci musieli wykazywać się nie lada umiejętnościami akrobacyjnymi żeby sprowadzić Ar 234 na ziemię i wylądować na płozach niczym szybowiec, gdyż maszyna ta ważyła 5200 kg (masa własna wersji Ar 234 B-2). Poza tym maszyna po wylądowaniu na płozach była unieruchomiona na lotnisku przez około 20 minut, do momentu powtórnego zamontowania wózka z kołami i w przypadku ewentualnego ataku lotniczego, samoloty na płozach były bardzo łatwym celem dla samolotów wroga.

Prace nad wersją bombową rozpoczęły się już po wyprodukowaniu czterech prototypów z podwoziem odrzucanym. Pierwszy prototyp samolotu bombowego oznaczony jako Ar 234 V5 został wyposażony w nowe przedprodukcyjne silniki Jumo 004B-0 o takim samym ciągu jak seryjne Jumo 004A wynoszącym 8,2 kN, ale o 90 kilogramów lżejsze. Siódmy prototyp był identyczny jak piąty, a maszyny oznaczone jako Ar 234 V6 i Ar 234 V8 były projektami samolotów czterosilnikowych napędzanych jednostkami napędowymi BMW 003 o ciągu 7,85 kN. Chociaż silniki BMW 003 posiadały mniejszy ciąg niż Jumo 004B to ich mniejsza masa powodowała, że stosunek ciągu do masy był lepszy niż przy zastosowaniu dwóch silników Jumo.
Samolot Arado Ar 234B "Blitz" w barwach lotnictwa amerykańskiego

Różnice między prototypami V6 i V8 polegały na tym, że silniki w pierwszej z maszyn umieszczone były na skrzydłach w odstępach, a w drugiej parami we wspólnej obudowie. Zamontowanie silników parami powodowało zmniejszenie oporów aerodynamicznych konstrukcji.

Start wszystkich maszyn prototypowych odbywał się przy wspomaganiu systemem dwóch dodatkowych silników rakietowych "Rauchergerät" typu Walter 109-500 o masie 280 kg, zdolnych wygenerować ciąg 4,9 kN każdy przez czas 30 sekund. Silniki były odrzucane po starcie samolotu i lądowały na spadochronach. W przypadku awarii jednego z silników wspomagających, odrzucano oba w trybie awaryjnym w celu uniknięcia niesymetrii ciągu mogącej doprowadzić do katastrofy.

Prototyp numer 9 oznaczony jako Ar 234 V9 lub Ar 234B-0 był pierwszą maszyną wyposażoną w podwozie wciągane w locie i został oblatany 10 marca 1944 roku.

Łącznie zbudowano 238 egzemplarze samolotu. W liczbie tej znalazły się 32 prototypy (również wersje czterosilnikowe), 20 egzemplarzy serii próbnej (produkcja od maja 1944) oraz 186 samolotów wersji bojowej oznaczone jako Ar 234B-2. W końcowej fazie produkcji znajdowało się również kilkanaście egzemplarzy samolotu wielozadaniowego Ar 234C-3, jednak nie zdążono ich ukończyć przed kapitulacją III Rzeszy. Niemcy przewidywali również stworzenie wersji Arado Ar 234 jako samolotu-matki dla broni V-1. W wersji tej samolot miał przewozić V-1 na swoim grzbiecie i odczepiać w odpowiedniej odległości od celu.

• Pobierz folder
• Zachomikuj folder