Guderian Heinz

Heinz Guderian jest bezspornie najwybitniejszym niemieckim dowódcą wojsk pancernych. Był mistrzem w realizowaniu zasad prowadzenia wojny błyskawicznej. Do końca lojalny wobec Hitlera, pozostając przy tym jednym z nielicznych oficerów niemieckich, którzy odważyli się otwarcie sprzeciwiać Fuhrerowi. Miłość do ojczyzny miał wpojoną od dzieciństwa. Urodził się w Chełmnie 17 czerwca 1888 roku. Był synem oficera armii pruskiej. W wieku 12 lat wstąpił do szkoły kadetów. Po kolejnych ośmiu latach wstąpił do armii i służył w 100 Batalionie Strzelców Hanowerskich, gdzie dowódcą był jego ojciec. 27 stycznia zostaje mianowany porucznikiem. W początkowej fazie swojej wojskowej kariery służył w piechocie. Później zostaje przeniesiony do kompanii radiotelefonicznej. Tam zdał sobie sprawę jak ważna jest łączność na polu bitwy. Miał to wykorzystać w późniejszym okresie. Po wybuchu pierwszej wojny światowej został przydzielony do 5 dywizji kawalerii jako dowódca radiostacji. W późniejszym okresie wspomnianego konfliktu pełnił służbę na stanowiskach sztabowych. W roku 1918 został przydzielony ostatecznie do sztabu generalnego. W tym czasie zwrócił on uwagę na możliwości nowej broni na polu walki, jaką były czołgi. Po zakończeniu działań wojennych zaczął studiować pisma angielskiego teoretyka wojny Johna Fullera. Zdał sobie sprawę z potencjału, jaki posiadała nowa broń. W okresie powojennym jego koncepcja rozbudowy sił pancernych była ciągle krytykowana ze względu na zbyt duże koszty utrzymania takowych wojsk jak również nie doceniano ich możliwości bojowych. Dopiero po dojściu Hitlera do władzy otrzymał on pozwolenie na stworzenie niemieckiego batalionu czołgów. Hitler był pod dużym wrażeniem koncepcji Guderiana. Dysponując poparciem swojego wodza Guderian wziął się szybko do pracy. Rozbudowa niemieckich sił pancernych postępowała bardzo szybko.Na podstawie poznanych wcześniej idei Fullera i Liddella Harta rozwinął jednocześnie własną koncepcję prowadzenia wojny błyskawicznej. Została ona opisana i przedstawiona w wydanej w 1936 roku książce "Achtung! Panzer". Udowadniał on w niej, że odpowiednio skoordynowane ataki sił pancernych, artylerii i sił powietrznych mogą bardzo łatwo przełamać linie obronne nieprzyjaciela, a następnie rozwinąć natarcie na jego zapleczu i zniszczyć ośrodki dowodzenia, zaopatrzenia i jednostki odwodowe. Przekonywał, że o powodzeniu doktryny wojny błyskawicznej decyduje szybkość jednostek pancernych, które mogą omijać przeszkody terenowe i kontynuować natarcie. Podkreślał też, że dowódcy wyposażeni w doskonale środki łączności, które pozwalają im na kontrolowanie ruchów podległych im oddziałów i kierowanie nimi, powinni znajdować się na pierwszej linii i prowadzić swoje wojska do natarcia. Było to zupełnie nowe spojrzenie na taktykę prowadzenia wojny. Należy przypomnieć, że podczas pierwszej wojny światowej dowódcy najczęściej zostawali w okopach wysyłając do boju swych mniej doświadczonych podwładnych.

W 1939 roku Guderian dysponował już pięcioma dywizjami pancernymi. Następne dopiero były w trakcie formowania. 22 sierpnia Guderian objął stanowisko dowódcy oddziałów pancernych i otrzymał rozkaz poprowadzenia ich przeciw Polsce. Guderian dowodząc swoim korpusem pancernym z czołgu, w szybkim czasie doprowadził do przełamania polskich linii obronnych. Za swe osiągnięcia podczas kampania w Polsce został odznaczony przez Hitlera Krzyżem Rycerskim. Kolejny atak wojsk Guderiana był już prawdziwym majstersztykiem. Skierował on swoje wojska 10 maja 1940 roku przeciw Francji. Zaskakujący atak poprowadzony przez Ardeny na terytorium Belgii doprowadził do całkowitego rozerwania francuskich linii obronnych. 13 maja Guderian zajął Sedan, a 23 wkroczył do Calais i Boulogne. Gdy szykował się do uderzenia na wycofujące się w Dunkierce oddziały alianckie otrzymał rozkaz Hitlera nakazujący mu zwrócenie natarcia na wschód. Gdy Francja dnia 22 czerwca kapitulowała jego oddziały dochodziły już do granicy ze Szwajcarią. Hitler był pod dużym wrażeniem efektywności koncepcji Guderiana. Powierzył mu zadanie poprowadzenia uderzenia na Związek Radziecki.Ofensywa rozpoczęła się w czerwcu 1941 roku. Wojska niemieckie bardzo szybko przedarły się przez linie obronne nieprzyjaciela wjeżdżając bardzo głęboko w terytorium wroga. Piątego dnia wojny ponad 350 kilometrów od przedwojennej granicy Niemcy otoczyli pod Mińskiem, a następnie wzięli do niewoli ponad 300,000 żołnierzy radzieckich. Później przyszły kolejne zwycięstwa pod Smoleńskiem (10,000 jeńców) oraz pod Lochwicą (600,000 jeńców). Jednak wraz z upływem czasu sytuacja zaczęła się pogarszać. Niemcy zostali powstrzymani pod Moskwą.

Hitler zażądał utrzymania za wszelką cenę zdobytych rubieży. Guderian oraz inni niemieccy dowódcy zdawali sobie sprawę, że jest to posuniecie samobójcze. Nie widzieli sensu narażania swoich oddziałów na radzieckie kontruderzenie i wbrew rozkazowi Fuhrera wycofali swe jednostki. Hitler był rozwścieczony. Pozbawił Guderiana i kilku innych wyższych niemieckich oficerów dowództwa. Guderian wrócił do służby dopiero w lutym 1943 roku. Hitler uświadomił sobie, że pozostawianie tak zdolnego dowódcy bez zajęcia nie ma sensu i mianował go Generalnym Inspektorem Wojsk Pancernych. Natychmiast doprowadził on do wzrostu produkcji czołgów i podniesienia poziomu wyszkolenia załóg pojazdów. Mimo jego dobrze przemyślanych działań nie mógł on już odwrócić losów wojny. Do końca zachował jednak lojalność wobec swojego Fuhrera. Nie przyłączył się do nieudanego spisku na życie Hitlera. W późniejszym okresie Guderian został mianowany szefem sztabu Naczelnego Dowództwa Wojsk Lądowych. Pomimo spotykanych go wyróżnień Guderian zachował własne zdanie i nie obawiał się sprzeciwiać się Hitlerowi. Gdy sytuacja stała się krytyczna zaczął nalegać na rozpoczęcie pertraktacji pokojowych z zachodnimi aliantami i 23 marca 1945 roku został ponownie zdymisjonowany przez Hitlera. Potem wyjechał do Tyrolu, gdzie 10 maja 1945 roku został aresztowany przez Amerykanów. Postawiono mu zarzut popełnienia zbrodni wojennych. Nigdy jednak nie stanął przed sądem. Zmarł w wieku 66 lat 14 maja 1954 roku. Do dziś żaden dowódca wojsk pancernych nie może pozwolić sobie na zlekceważenie rad i doświadczeń Guderiana.

• Pobierz folder
• Zachomikuj folder