-
3547 -
110 -
393 -
139
4200 plików
51,05 GB
Foldery
Ostatnio pobierane pliki
Stary Testament Biblia Hebrajska, Pisma Hebrajsko-Aramejskie – starsza część Biblii, przyjęta przez chrześcijaństwo z judaizmu. Judaistyczna (a za nią protestancka) wersja obejmuje 39 ksiąg (tylko hebrajskich), katolicka zawiera 46, a prawosławna w sumie 50-53 (księgi hebrajskie i greckie z Septuaginty oraz niekiedy apokryfy).
Stary Testament razem z Nowym Testamentem tworzą chrześcijańskie Pismo Święte.
Historia Starego Testamentu
Stary Testament powstawał w ciągu wielu wieków, najstarszym tekstem w nim zawartym jest Pieśń Debory z Księgi Sędziów, spisana w XII w. p.n.e. Cały kanon Starego Testamentu został ustalony pod koniec I w. n.e. Znanych jest kilka teorii co do wyboru ksiąg kanonicznych – uważa się np., że do kanonu weszły tylko te teksty, w których powstaniu dopatrywano się interwencji Boga. Długotrwały proces formowania kanonu ST rozpoczął się w 622 p.n.e., kiedy król Jozjasz wprowadził reformę religijną.
Stary Testament był już w starożytności tłumaczony na grekę. Najstarsze tłumaczenie to Septuaginta, zostało ono zapoczątkowane w Aleksandrii w połowie III w. p.n.e. i miało być stworzone dla istniejącej tam gminy żydowskiej. Według legendy przekładu dokonano na polecenie faraona Ptolemeusza II Filadelfosa, który chciał zapoznać się z prawem żydowskim. Na rozkaz kapłana Eleazara 72 mędrców żydowskich przetłumaczyło księgi w ciągu 72 dni. W rzeczywistości przekład kolejnych ksiąg trwał ponad 100 lat.
Kanony chrześcijańskie
Chrześcijanie bardzo długo nie mieli ustalonego kanonu Starego Testamentu, gdyż uważali go za odziedziczony po żydach i przez nich skompletowany. Ponadto – inaczej niż Żydzi – tradycyjnie dzielili księgi Biblii na historyczne, dydaktyczne i prorockie. W V w. powstała Wulgata, przekład Starego Testamentu z hebrajskiego i greki (oraz Nowego Testamentu z greki), dokonany przez Hieronima, który za źródło przyjął hebrajskie oryginały pism, ale posiłkował się Septuagintą. Sam Hieronim nie uważał jednak ksiąg później nazwanych deuterokanonicznymi za część natchnionego kanonu. Podobne opinie istniały wśród wielu chrześcijańskich uczonych i duchownych aż do XVI w. Jednym z odrzucających księgi deuterokanoniczne był papież Grzegorz Wielki. Wielu teologów chrześcijańskich przedstawiało bardzo różne koncepcje kanonu, jednak do rozłamu doszło dopiero w trakcie reformacji.
Kanon katolicki
Księgi historyczne
* Prawo – (Pięcioksiąg Mojżesza)
1. Księga Rodzaju (Rdz) – Liber Genesis (Gen)
2. Księga Wyjścia (Wj) – Liber Exodus (Ex)
3. Księga Kapłańska (Kpł) – Liber Leviticus (Lev)
4. Księga Liczb (Lb) – Liber Numeri (Nu)
5. Księga Powtórzonego Prawa (Pwt) – Liber Deuteronomium (Deu)
* Pozostałe księgi historyczne
6. Księga Jozuego (Joz) – Liber Iosue
7. Księga Sędziów (Sdz) – Liber Iudicum
8. Księga Rut (Rt) – Liber Ruth
9. 1 Księga Samuela (1Sm) – Liber I Samuelis
10. 2 Księga Samuela (2Sm) – Liber II Samuelis
11. 1 Księga Królewska (1Krl) – Liber I Regum
12. 2 Księga Królewska (2Krl) – Liber II Regum
13. 1 Księga Kronik (1Krn) – Liber I Paralipomenon
14. 2 Księga Kronik (2Krn) – Liber II Paralipomenon
15. Księga Ezdrasza (Ezd) – Liber Esdrae
16. Księga Nehemiasza (Ne) – Liber Nehemiae
17. Księga Tobiasza (Tb) – Liber Thobis
18. Księga Judyty (Jd) – Liber Iudith
19. Księga Estery (Est) – Liber Esther
20. 1 Księga Machabejska (1Mch) – Liber I Maccabeorum
21. 2 Księga Machabejska (2Mch) – Liber II Maccabeorum
Księgi mądrościowe (dydaktyczne)
22. Księga Hioba (Hi) – Liber Iob
23. Księga Psalmów (Ps) – Liber Psalmorum
24. Księga Przysłów (Prz) – Liber Proverbiorum
25. Księga Koheleta (Koh) – Liber Ecclesiastes (Ecl)
26. Pieśń nad pieśniami (Pnp) – Canticum Canticorum
27. Księga Mądrości (Mdr) – Liber Sapientiae
28. Mądrość Syracha (Syr) – Liber Ecclesiasticus
Księgi prorockie * Prorocy więksi
29. Księga Izajasza (Iz) – Liber Isaiae
30. Księga Jeremiasza (Jer) – Liber Ieremiae
31. Lamentacje Jeremiasza (Treny) (Lm) – Lamentationes (Threni)
32. Księga Barucha (Ba) – Liber Baruch
33. Księga Ezechiela (Ez) – Prophetia Ezechielis
34. Księga Daniela (Dn) – Prophetia Danielis
Księgi prorockie * Prorocy mniejsi
35. Księga Ozeasza (Oz) – Prophetia Osee
36. Księga Joela (Jl) – Prophetia Ioel
37. Księga Amosa (Am) – Prophetia Amos
38. Księga Abdiasza (Ab) – Prophetia Abdiae
39. Księga Jonasza (Jon) – Prophetia Ionae
40. Księga Micheasza (Mi) – Prophetia Michaeae
41. Księga Nahuma (Na) – Prophetia Nahum
42. Księga Habakuka (Ha) – Prophetia Habacuc
43. Księga Sofoniasza (So) – Prophetia Sophoniae
44. Księga Aggeusza (Ag) – Prophetia Aggaei
45. Księga Zachariasza (Za) – Prophetia Zachariae
46. Księga Malachiasza (Ml) – Prophetia Malachiae
Stary Testament razem z Nowym Testamentem tworzą chrześcijańskie Pismo Święte.
Historia Starego Testamentu
Stary Testament powstawał w ciągu wielu wieków, najstarszym tekstem w nim zawartym jest Pieśń Debory z Księgi Sędziów, spisana w XII w. p.n.e. Cały kanon Starego Testamentu został ustalony pod koniec I w. n.e. Znanych jest kilka teorii co do wyboru ksiąg kanonicznych – uważa się np., że do kanonu weszły tylko te teksty, w których powstaniu dopatrywano się interwencji Boga. Długotrwały proces formowania kanonu ST rozpoczął się w 622 p.n.e., kiedy król Jozjasz wprowadził reformę religijną.
Stary Testament był już w starożytności tłumaczony na grekę. Najstarsze tłumaczenie to Septuaginta, zostało ono zapoczątkowane w Aleksandrii w połowie III w. p.n.e. i miało być stworzone dla istniejącej tam gminy żydowskiej. Według legendy przekładu dokonano na polecenie faraona Ptolemeusza II Filadelfosa, który chciał zapoznać się z prawem żydowskim. Na rozkaz kapłana Eleazara 72 mędrców żydowskich przetłumaczyło księgi w ciągu 72 dni. W rzeczywistości przekład kolejnych ksiąg trwał ponad 100 lat.
Kanony chrześcijańskie
Chrześcijanie bardzo długo nie mieli ustalonego kanonu Starego Testamentu, gdyż uważali go za odziedziczony po żydach i przez nich skompletowany. Ponadto – inaczej niż Żydzi – tradycyjnie dzielili księgi Biblii na historyczne, dydaktyczne i prorockie. W V w. powstała Wulgata, przekład Starego Testamentu z hebrajskiego i greki (oraz Nowego Testamentu z greki), dokonany przez Hieronima, który za źródło przyjął hebrajskie oryginały pism, ale posiłkował się Septuagintą. Sam Hieronim nie uważał jednak ksiąg później nazwanych deuterokanonicznymi za część natchnionego kanonu. Podobne opinie istniały wśród wielu chrześcijańskich uczonych i duchownych aż do XVI w. Jednym z odrzucających księgi deuterokanoniczne był papież Grzegorz Wielki. Wielu teologów chrześcijańskich przedstawiało bardzo różne koncepcje kanonu, jednak do rozłamu doszło dopiero w trakcie reformacji.
Kanon katolicki
Księgi historyczne
* Prawo – (Pięcioksiąg Mojżesza)
1. Księga Rodzaju (Rdz) – Liber Genesis (Gen)
2. Księga Wyjścia (Wj) – Liber Exodus (Ex)
3. Księga Kapłańska (Kpł) – Liber Leviticus (Lev)
4. Księga Liczb (Lb) – Liber Numeri (Nu)
5. Księga Powtórzonego Prawa (Pwt) – Liber Deuteronomium (Deu)
* Pozostałe księgi historyczne
6. Księga Jozuego (Joz) – Liber Iosue
7. Księga Sędziów (Sdz) – Liber Iudicum
8. Księga Rut (Rt) – Liber Ruth
9. 1 Księga Samuela (1Sm) – Liber I Samuelis
10. 2 Księga Samuela (2Sm) – Liber II Samuelis
11. 1 Księga Królewska (1Krl) – Liber I Regum
12. 2 Księga Królewska (2Krl) – Liber II Regum
13. 1 Księga Kronik (1Krn) – Liber I Paralipomenon
14. 2 Księga Kronik (2Krn) – Liber II Paralipomenon
15. Księga Ezdrasza (Ezd) – Liber Esdrae
16. Księga Nehemiasza (Ne) – Liber Nehemiae
17. Księga Tobiasza (Tb) – Liber Thobis
18. Księga Judyty (Jd) – Liber Iudith
19. Księga Estery (Est) – Liber Esther
20. 1 Księga Machabejska (1Mch) – Liber I Maccabeorum
21. 2 Księga Machabejska (2Mch) – Liber II Maccabeorum
Księgi mądrościowe (dydaktyczne)
22. Księga Hioba (Hi) – Liber Iob
23. Księga Psalmów (Ps) – Liber Psalmorum
24. Księga Przysłów (Prz) – Liber Proverbiorum
25. Księga Koheleta (Koh) – Liber Ecclesiastes (Ecl)
26. Pieśń nad pieśniami (Pnp) – Canticum Canticorum
27. Księga Mądrości (Mdr) – Liber Sapientiae
28. Mądrość Syracha (Syr) – Liber Ecclesiasticus
Księgi prorockie * Prorocy więksi
29. Księga Izajasza (Iz) – Liber Isaiae
30. Księga Jeremiasza (Jer) – Liber Ieremiae
31. Lamentacje Jeremiasza (Treny) (Lm) – Lamentationes (Threni)
32. Księga Barucha (Ba) – Liber Baruch
33. Księga Ezechiela (Ez) – Prophetia Ezechielis
34. Księga Daniela (Dn) – Prophetia Danielis
Księgi prorockie * Prorocy mniejsi
35. Księga Ozeasza (Oz) – Prophetia Osee
36. Księga Joela (Jl) – Prophetia Ioel
37. Księga Amosa (Am) – Prophetia Amos
38. Księga Abdiasza (Ab) – Prophetia Abdiae
39. Księga Jonasza (Jon) – Prophetia Ionae
40. Księga Micheasza (Mi) – Prophetia Michaeae
41. Księga Nahuma (Na) – Prophetia Nahum
42. Księga Habakuka (Ha) – Prophetia Habacuc
43. Księga Sofoniasza (So) – Prophetia Sophoniae
44. Księga Aggeusza (Ag) – Prophetia Aggaei
45. Księga Zachariasza (Za) – Prophetia Zachariae
46. Księga Malachiasza (Ml) – Prophetia Malachiae
Źródło: Wikipedia http://pl.wikipedia.org/wiki/Stary_Testament
- sortuj według:
-
0 -
0 -
0 -
45
45 plików
0,79 GB
Zaprzyjaźnione i polecane chomiki (159)
