Mussolini (2005).AVI

II wojna światowa

Największy konflikt zbrojny w historii świata, trwający od 1 września 1939 do 2 września 1945 roku (w Europie do 8 maja 1945), obejmujący zasięgiem działań wojennych prawie całą Europę, wschodnią i południowo-wschodnią Azję, północną Afrykę, część Bliskiego Wschodu i wszystkie oceany. Niektóre epizody wojny rozgrywały się nawet w Arktyce i Ameryce Północnej. Poza większością państw europejskich i ich koloniami, brały w niej udział państwa Ameryki Północnej i Ameryki Południowej oraz Azji. Głównymi stronami konfliktu były państwa Osi i państwa koalicji antyhitlerowskiej (alianci). W wojnie uczestniczyło 1,7 mld ludzi, w tym 110 mln z bronią[1]. Według różnych szacunków zginęło w niej od 50 do 78 milionów ludzi.
Za datę rozpoczęcia wojny przyjmuje się 1 września 1939 roku – atak Niemiec na Polskę. 3 września przystąpiły do wojny Wielka Brytania i Francja. Niektórzy historycy za początek wojny światowej uznają wojnę chińsko-japońską, rozpoczętą 7 lipca 1937 roku najazdem wojsk japońskich, jednakże aż do 1941 roku konflikt ten pozostawał lokalny. W historiografii radzieckiej istniało pojęcie Wielkiej Wojny Ojczyźnianej, rozpoczętej 22 czerwca 1941 roku atakiem niemieckim. Dla Amerykanów wojna rozpoczęła się 7 grudnia 1941 roku, wraz z japońskim atakiem na Pearl Harbor.
Zapowiedzią nadchodzącego konfliktu był wzrost nastrojów nacjonalistycznych i ekspansja ze strony państw Osi, Włoch Benito Mussoliniego na Abisynię (1935-1936), trwającej od 1937 roku wojnie chińsko-japońskiej aneksji Czechosłowacji na mocy Układu monachijskim (październik 1938). W Hiszpanii od 1936 roku krwawa wojna domowa, będąca "poligonem" dla Hitlera i Stalina. II wojnę światową poprzedziły też agresywne zachowania ze strony rządzonej przez Adolfa Hitlera III Rzeszy, jak: zajęcie Nadrenii w 1936 roku, Anschluss Austrii (marzec 1938) oraz aneksja Kłajpedy i Czech (marzec 1939). Ze strony Włoch kolejnym przykładem złamania prawa międzynarodowego i ekspansjonizmu było zajęcie Albanii wiosną 1939 roku.