6. Wanda Gościminska, włókniarka.avi

magrajg / FILM DOKUMENTALNY / - Mistrzowie dokumentu / Wojciech Wiszniewski / 6. Wanda Gościminska, włókniarka.avi

Download: 6. Wanda Gościminska, włókniarka.avi

Pobierz plik

282 MB

Czas trwania: 20 min 42 s

Film z 1975 roku.

Kolejny film o przodowniku pracy, tym razem łódzkiej włókniarce. Film miał początkowo powstać w Telewizji Polskiej, jednak ta, zrażona filmem o Bugdole, nie całkiem zgodnym z jej oczekiwaniami, zrezygnowała z projektu. Na szczęście wykupiła go Wytwórnia Filmów Oświatowych w Łodzi i tylko dzięki temu doczekał się realizacji. Jeśli film o Bugdole oparty był na dysonansie, to ten przypomina raczej monolit. Narrację prowadzi sama bohaterka, zdjęcia Zbigniewa Rybczyńskiego, utrzymane w jednolitym stylu, charakteryzują się wysoką temperaturą emocjonalną. Relacja Gościmińskiej utrzymana jest w formie pisanego życiorysu („Nazywam się Gościmińska, na imię mam Wanda. Urodziłam się...”). Życie włókniarki rzucone jest na tło sytuacji społeczno-politycznej w przedwojennej Polsce sanacyjnej oraz powojennej – komunistycznej. Poszczególne etapy historii ilustrują wykreowane obrazy – symbole i alegorie. Te ostatnie wyraźnie inspirowane są ikonografią socrealizmu. Gościmińska jest też niewątpliwie najbardziej wystawnym filmem Wiszniewskiego. Zdjęcia realizowane są w wielu miejscach, które na ogół otrzymują wysmakowaną oprawę scenograficzną, uczestniczy w nich wielu statystów. Jest to zarazem najbardziej „posągowy” ze wszystkich filmów reżysera. O ile w poprzednim filmie Wiszniewski po prostu zestawiał sylwetkę Bugdoła z herosami z socrealistycznych pomników, zdobiących warszawski Pałac Kultury i Nauki, to tutaj wykreował na posąg bohaterkę, starannie reżyserując jej sposób mówienia, poruszania się, fotografowania.
[Mirosław Przylipiak]

Komentarze:

Nie ma jeszcze żadnego komentarza. Dodaj go jako pierwszy!

Aby dodawać komentarze musisz się zalogować

magrajg

Idź do chomika

Inne foldery z plikami do pobrania

Inne pliki do pobrania z tego chomika

3. Jutro 31 kwietnia - 1 maja.avi

Film z 1970 roku. Już sam tytuł tego filmu jest przew ...

Film z 1970 roku. Już sam tytuł tego filmu jest przewrotny: 31 kwietnia-1 maja. Pierwszy z tych dni nie istnieje w kalendarzu, drugi, dzień pracy, był największym komunistycznym świętem, dniem uroczystych, masowych, obowiązkowych pochodów we wszystkich miastach. Przewrotna jest również sama etiuda, w której dwukrotnie powtarza się ten sam materiał wizualny, za każdym razem do innej ścieżki dźwiękowej. Zaczyna się i kończy ujęciem dwóch łódzkich kamienic: najpierw szarej, brudnej, odrapanej, a na końcu eleganckiej, udekorowanej flagami. W obrazie widzimy urywki zwykłego dnia przeciętnego łodzianina. Rano się budzi, spotyka z kolegami, idą na piwo. Szarzy, zwyczajni ludzie pod budką z piwem, pierwszomajowy transparent przeciągnięty nad ulicą, jakaś bójka. W ścieżce dźwiękowej za pierwszym razem dominują rozmowy i wypowiedzi pokazywanych ludzi (dobiegające spoza kadru). W większości są to „szemrane” rozmowy przy piwku, z wyjątkiem jednej wypowiedzi, której autor, nieudolnie naśladując styl propagandowych agitek, dzieli się ze słuchaczami dumą ze swojego pochodzenia robotniczego. Za drugim razem natomiast dominują fragmenty popularnych programów telewizyjnych, takich jak Czterej pancerni i pies, relacja z meczu piłkarskiego, prowadzona przez charyzmatycznego sprawozdawcę tamtych czasów, Jana Ciszewskiego, czy wreszcie optymistyczna piosenka. Efektem jest wrażenie rozdźwięku między podwórkiem a fasadą, między „normalnym” życiem a ideologią oraz treścią programów telewizyjnych. [Mirosław Przylipiak]

1. Zawał serca.avi

Film z 1967 roku. Jedna z pierwszych i zarazem najbar ...

Film z 1967 roku. Jedna z pierwszych i zarazem najbardziej znana z etiud studenckich Wiszniewskiego, również dlatego, że wydaje się zapowiadać śmierć reżysera. Ta nagrodzona na festiwalu w Oberhausen etiuda w niewielkim stopniu przypomina późniejsze filmy Wiszniewskiego. Jej bohater nie jest osadzony w żadnym środowisku, film w żaden sposób nie nawiązuje do dokumentalizmu, nie dotyka sfery polityki czy zbiorowej świadomości. Film jest próbą oddania subiektywnych stanów bohatera za pomocą ekspresjonistycznej fotografii, ostrej muzyki jazzowej, montażu skojarzeń. Może tylko kilkakrotne nagłe zastygnięcia bohatera i innych postaci zapowiadają to, co rozwinie się następnie w od razu rozpoznawalny element indywidualnego stylu reżysera. [Mirosław Przylipiak]

2. Ślad.avi

Film z 1969 roku. Jest to etiuda fabularna, w której ...

Film z 1969 roku. Jest to etiuda fabularna, w której autor wyraźnie zadbał o wiarygodność przedstawienia środowiska kolejarskiego. W pierwszej scenie jej bohater przechodzi na emeryturę, żegnany ceremonialnie przez towarzyszy pracy. Transparent „Towarzyszowi Zbigniewowi Pietrakiewiczowi wiele szczęścia i słodyczy na emeryturze PKP życzy” to subtelny żart z kultury transparentów, które były nieodłącznym elementem pejzażu PRL-u. W następnych ujęciach tej krótkiej etiudy jałowemu życiu emeryta przeciwstawione są pełne życia sceny z miejsca pracy (retrospekcje? marzenia?). [Mirosław Przylipiak]

4. Wilkasy 70.avi

Film z 1971 roku. Ten film, zrealizowany na zlecenie ...

Film z 1971 roku. Ten film, zrealizowany na zlecenie Zarządu Głównego Związku Młodzieży Socjalistycznej, może być zaskoczeniem dla miłośnika twórczości Wiszniewskiego, zwłaszcza takiego, który jest przekonany o kontestacyjnym stosunku reżysera do systemu politycznego. Film wydaje się być bowiem typową agitką polityczną. Wilkasy 70 to felieton filmowy z obozu letniego dla studentów szkół artystycznych, w którym młodzież w czerwonych krawatach ze śpiewem na ustach uczestniczy w uroczystych apelach czy spotkaniach z przedstawicielami partii i państwa, a w wolnych chwilach oddaje się działalności sportowej czy artystycznej. Zwolennicy filmu dostrzegają w nim nutki ironii. Rzeczywiście, w sielskiej muzyce, aranżowanej spontaniczności czy „dowcipnym” komentarzu film wydaje się być nieomal przesadnie doskonałym powieleniem propagandowych felietonów Polskiej Kroniki Filmowej. Wśród wielu smacznych zdań komentarza moim faworytem jest: „Rzut oka z wysokości ściętego pnia sosny uskrzydla wyobraźnię i rozwiewa ostatnie wątpliwości mistrza”. Podejrzenie reżysera o diabelską przewrotność nasuwa się samo, choć mocnych dowodów brak. [Mirosław Przylipiak]

5.Opowieść o człowieku, który wykonał 552% normy.avi

Film z 1973 roku. Pierwszy z pięciu krótkich filmów, ...

Film z 1973 roku. Pierwszy z pięciu krótkich filmów, stanowiących kwintesencję twórczości Wiszniewskiego. Jego bohaterem jest Bernard Bugdoł, górnik, legendarny przodownik pracy z przełomu lat 40. i 50. Ten pierwszy film najbardziej ze wszystkich przypomina tradycyjny dokument, stopień kreacji jest w nim mniejszy niż w pozostałych. Składają się na niego wypowiedzi samego Bugdoła, wypowiedzi o nim innych górników, a także żony i dzieci. Film nasycony jest ponadto fragmentami rozmaitego typu utworów z okresu socrealizmu, takich jak piosenki, posągi, portrety, wiersze o Bugdole czy poświęcony mu fragment Polskiej Kroniki Filmowej. Film zbudowany jest na zasadzie rozdźwięku, dysonansu, przypomina raczej popękane zwierciadło. Poszczególne wypowiedzi na temat Bugdoła nie składają się w spójną całość, lecz są ze sobą skonfliktowane. Żona, dzieci, górnicy, mówią o nim najczęściej krytycznie, a on sam musi bronić swojej legendy i słuszności postępowania. Dysonans rządzi również montażem obrazów i dźwięków. W filmie znajdują się też fragmenty, które staną się znakiem rozpoznawczym reżysera – długie, chybotliwe jazdy kamery połączone z panoramowaniem w obie strony, upozowane zdjęcia występujących postaci, charakterystyczna ścieżka dźwiękowa z lirycznym podkładem okaryny. Istotny jest także wątek powstawania legendy. Najpierw słyszymy dzieci, recytujące stare wiersze o Bugdole, na końcu zaś widzimy Bugdoła w studio telewizyjnym i liczne obrazy na monitorach, z których jakiś zmyślny redaktor wykreuje własną wersję historii, równie umowną, jak każda inna. [Mirosław Przylipiak]

7. Elementarz.avi

Film z 1976 roku. Jeden z najbardziej poruszających f ...

Film z 1976 roku. Jeden z najbardziej poruszających filmów Wiszniewskiego, który można nazwać portretem kondycji duchowej Polski połowy lat 70., mający zarazem najmniej wspólnego z dokumentalizmem. O ile wszystkie pozostałe krótkie filmy reżysera, przy całym ogromie kreacji, inscenizacji, aranżacji, zachowywały jednak jakiś związek z tym gatunkiem, a to w postaci autentycznego bohatera, a to struktury, bądź wykorzystanych archiwaliów filmowych, to w Elementarzu takiego związku brak. Ten niezwykły obraz nie mieści się w istniejących podziałach gatunkowych, jest swoistym wybrykiem natury, dziełem jedynym w swoim rodzaju. Trzeba było doprawdy niezwykłej śmiałości, pomysłowości, odwagi, a może po prostu błogosławionej nieświadomości charakteru własnych czynów, cechującej wielkich artystów, aby zrealizować film, którego znaczną część zajmują ludzie recytujący alfabet. Tytułowy „elementarz” pełni, oczywiście, funkcję symboliczną, oznacza podstawowy kod komunikacji między ludźmi, rozumienia świata, tradycji. Elementarzem w tym znaczeniu są również pokazane w filmie obrazy Grottgera czy Katechizm młodego Polaka, stanowiące podstawę edukacji patriotycznej. W filmie Wiszniewskiego dominuje brzydota i martwota, przedstawione przy wspaniałym modelunku światłem i ruchem kamery Jerzego Zielińskiego. Tradycja jest martwa, komunikacja między ludźmi zastygła w wytartych formach, znamy litery, ale nie potrafimy z nich złożyć zdań, którymi moglibyśmy się w sposób autentyczny wyrazić. [Mirosław Przylipiak]

8. Stolarz.avi

Film z 1976 roku. Ten film najbardziej przypomina Goś ...

Film z 1976 roku. Ten film najbardziej przypomina Gościmińską, w niektórych aspektach będąc do niej analogicznym, w niektórych zaś stanowiącym jej odwrócenie. Podobnie jak w filmie o łódzkiej prządce, także i tutaj osnową jest pismo – dokument napisany przez głównego bohatera z wykorzystaniem form języka potocznego. Przypomina życiorys, a kończy się jak podanie albo zażalenie. Życiorys – podobnie jak w Gościmińskiej – obejmuje okres przedwojenny i powojenny. Odwróceniu ulega natomiast relacja między bohaterem i jego wspomnieniami a ilustrującym je materiałem filmowym. W pierwszym z tych filmów mieliśmy do czynienia z autentyczną postacią, której życiorys był ilustrowany za pomocą wyreżyserowanych, wykreowanych alegorii wizualnych. W Stolarzu postać jest fikcyjna, jej głos podkłada Jan Himilsbach, natomiast życiorys, całkowicie zmyślony, napisany przez Wiszniewskiego, ilustrowany jest prawdziwymi zdjęciami dokumentującymi ważne wydarzenia historyczne. Gościmińska była ponadto osobą zaangażowaną politycznie, stolarz natomiast wydaje się być polityką zupełnie niezainteresowany, a kolejne przełomy polityczne kojarzy głównie ze zmianami popytu na wyroby stolarskie. Zwraca uwagę niezwykły sposób montowania materiałów archiwalnych: każde ujęcie jest powtarzane kilka razy. Podważa to ich wiarygodność, widz nabiera dystansu. Czy jest to wyraz nieufności do świadomości historycznej, będącej efektem igraszek jakiegoś Wielkiego Montażysty? [Mirosław Przylipiak]

9. Sztygar na zagrodzie.avi

Film z 1978 roku. Ten film, zamykający serię pięciu c ...

Film z 1978 roku. Ten film, zamykający serię pięciu centralnych dla twórczości Wiszniewskiego krótkich metraży, można traktować jako prostą alegorię polityczną, w której konflikt między górnikiem a społecznością lokalną odpowiadałby konfliktowi między pochodzącym ze Śląska Edwardem Gierkiem i jego ekipą a społeczeństwem polskim. Taka interpretacja byłaby jednak znacznym zubożeniem, w rzeczywistości ten film jest bodaj jeszcze bardziej wieloznaczny niż pozostałe. Jako jedyny ma strukturę fabularną, opowiada w sposób linearny pewną historię, umieszczoną w precyzyjnie oznaczonym czasie i miejscu. Na początku filmu, 7 maja 1976 roku, mężczyzna w galowym stroju górniczym wraz z rodziną przybywa do wsi Rydułty Nowe; na końcu, 11 listopada 1977 roku, opuszcza tę wieś. Rozgrywająca się między tymi datami historia nie we wszystkim jest jasna, ale w najogólniejszym zarysie można ją streścić następująco: górnik, sztygar, wraca do swojej rodzinnej wioski, zastaje swój dom w stanie ruiny. Odpowiadając na apel władzy (nie wiemy, czego dotyczy), podejmuje zobowiązanie, bierze się do pracy i odnosi sukces, którego miarą jest dostatek materialny. Władza go nagradza, ale miejscowa ludność darzy niechęcią, wybija okna, pali samochód, co jest skomentowane następującą przyśpiewką: „Głośno wrony kraczą, gdy orła zobaczą. Nienawiść je zgniata, że wysoko lata”. Górnik z rodziną opuszcza wieś. Historia ta opowiadana jest charakterystycznymi dla reżysera wystylizowanymi zdjęciami w czerni i bieli, zawierającymi typowe, „rozglądające się” ruchy kamery, zastygnięcia postaci w pomnikowych pozach, monumentalizujące ujęcia z dołu, czy alegorie (wspaniała „grupa Laokoona”, przedstawiająca rodzinę górnika, oplecioną pętami kiełbasy). Nowością jest rodzaj komentarza. W poprzednich filmach stanowiły go słowa portretowanych postaci, ewentualnie (Opowieść...) zestawione z wypowiedziami ich rodziny i znajomych. W Sztygarze opowieść jest komentowana przyśpiewką ludową, w której nie brak, jak to w przyśpiewkach, komunałów w rodzaju „kto sieje, ten kosi, a kto nie ma, prosi”. Lud w tym filmie zostaje przedstawiony w sposób mało pociągający. Trochę przypomina brzydkich, zastygłych, spotniałych ludzi z Elementarza, jest zawistny i wrogi. Wiszniewski, tak zafrapowany kwestią świadomości, tym razem dokonał wyprawy do świata „mądrości ludowej”. [Mirosław Przylipiak]

10. Historia pewnej miłości.avi

Film z 1974 roku. 50-minutowy film telewizyjny, jedyn ...

Film z 1974 roku. 50-minutowy film telewizyjny, jedyny w dorobku Wiszniewskiego film fabularny. Historia młodego robotnika, który otrzymuje mieszkanie od Rady Zakładowej, pod warunkiem jednak, że się ożeni. Film, sam w sobie zajmujący, mało przypomina inne z dorobku reżysera, może poza liryczną muzyką, wykorzystaną następnie w Gościmińskiej. Andrzej Szpulak uznał go wręcz za naznaczony niezwykłym w dorobku Wiszniewskiego piętnem artystycznej ostrożności. Niektóre sceny, na przykład te dziejące się w fabryce, przypominają raczej filmy Krzysztofa Kieślowskiego. Zwraca uwagę sugestywnie fotografowana Łódź, miasto brzydkich, brudnych, odrapanych budynków, ciasnych klatek schodowych, mieszkań bez kanalizacji. Główny bohater tego filmu, w sugestywnej interpretacji Andrzeja Mellina, jest prostaczkiem, na którego twarzy każda myśl czy uczucie znajdują natychmiast plastyczny wyraz. Stara się on ułożyć sobie życie w ramach istniejącego systemu. Ponieważ jednak tego sytemu ani nie rozumie, ani nawet nie uświadamia sobie jego istnienia, nie zdaje sobie sprawy z dwuznaczności moralnej własnego postępowania. Pod tym względem film Wiszniewskiego wyprzedza liczne filmy Kina Moralnego Niepokoju, których bohaterowie dopiero w wyniku bolesnego zderzenia z rzeczywistością zaczynają (albo i nie) sobie uświadamiać, na czym ona polega. Czy jednak ostatni kadr, w którym bohater żałośnie patrzy w kamerę, obładowany sprzętami kuchennymi, które otrzymał od Rady Zakładowej, świadczy o tym, że coś ze swojej historii zrozumiał? [Mirosław Przylipiak]

MIASTO 44 - zwiastun.mp4

oglądaj online

Miasto 44 MIASTO 44 Film "Miasto44" to opowieść o mł ...

Miasto 44 MIASTO 44

Film "Miasto44" to opowieść o młodych, pełnych życia i namiętności warszawiakach. Żyją tak, jakby każdy ich dzień miał się okazać tym ostatnim. Nie wynika to jednak z nadmiernej brawury czy młodzieńczej lekkomyślności - taka postawa jest czymś naturalnym w otaczającej ich rzeczywistości. Głównych bohaterów filmu poznajemy na krótko przed wybuchem Powstania. Konspiracja to dla nich nie tylko patriotyczny obowiązek, ale i młodzieńcza przygoda, okazja do zabłyśnięcia przed rówieśnikami, zaimponowania dziewczynom. Na podziemnych szkoleniach romansują, popisują się, snują plany. Nie wiedzą, że nadchodzące lato będzie dla nich prawdziwym egzaminem życia. Nie wiedzą, że Historia ma wobec nich pewne plany... Połączeni przyjaźnią bohaterowie "Miasta44" tworzą jeden z najodważniejszych powstańczych oddziałów. Stają się świadkami poświęcenia czy bohaterstwa, ale także okrucieństwa, zdrady i zbrodni. Uczą się miłości i poznają, czym jest nienawiść. Wbrew woli otrzymują od Historii krwawą i brutalną lekcję dojrzewania. [opis dystrybutora kino] Akcja filmu rozpoczyna się tuż przed wybuchem powstania warszawskiego 1 sierpnia 1944 roku. Film opowiada o grupie związanych ze sobą przyjaciół, którzy przemierzają stolicę w czasie trwania walk powstańczych. Stefan pracuje w fabryce Wedla i utrzymuje matkę oraz młodszego brata, codziennie doznaje upokorzeń od Niemców. W czasie konspiracyjnych spotkań Stefanem zaczynają się interesować Kama i Biedronka. Młodzi szybko przekonają się, że historia zweryfikuje ich marzenia.

więcej plików z tego folderu...

Zgłoś jeśli naruszono regulamin