Wykorzystujemy pliki cookies i podobne technologie w celu usprawnienia korzystania z serwisu Chomikuj.pl oraz wyświetlenia reklam dopasowanych do Twoich potrzeb.

Jeśli nie zmienisz ustawień dotyczących cookies w Twojej przeglądarce, wyrażasz zgodę na ich umieszczanie na Twoim komputerze przez administratora serwisu Chomikuj.pl – Kelo Corporation.

W każdej chwili możesz zmienić swoje ustawienia dotyczące cookies w swojej przeglądarce internetowej. Dowiedz się więcej w naszej Polityce Prywatności - http://chomikuj.pl/PolitykaPrywatnosci.aspx.

Jednocześnie informujemy że zmiana ustawień przeglądarki może spowodować ograniczenie korzystania ze strony Chomikuj.pl.

W przypadku braku twojej zgody na akceptację cookies niestety prosimy o opuszczenie serwisu chomikuj.pl.

Wykorzystanie plików cookies przez Zaufanych Partnerów (dostosowanie reklam do Twoich potrzeb, analiza skuteczności działań marketingowych).

Wyrażam sprzeciw na cookies Zaufanych Partnerów
NIE TAK

Wyrażenie sprzeciwu spowoduje, że wyświetlana Ci reklama nie będzie dopasowana do Twoich preferencji, a będzie to reklama wyświetlona przypadkowo.

Istnieje możliwość zmiany ustawień przeglądarki internetowej w sposób uniemożliwiający przechowywanie plików cookies na urządzeniu końcowym. Można również usunąć pliki cookies, dokonując odpowiednich zmian w ustawieniach przeglądarki internetowej.

Pełną informację na ten temat znajdziesz pod adresem http://chomikuj.pl/PolitykaPrywatnosci.aspx.

Nie masz jeszcze własnego chomika? Załóż konto

Z archiwum IPN - W cieniu Porytowego Wzgórza - fragment 3 (1m3s).wma

krzysztofk149 / Z archiwum IPN - TVP3 Lublin / Z archiwum IPN - W cieniu Porytowego Wzgórza - fragment 3 (1m3s).wma
Download: Z archiwum IPN - W cieniu Porytowego Wzgórza - fragment 3 (1m3s).wma

2,01 MB

0.0 / 5 (0 głosów)

Komentarze:

Nie ma jeszcze żadnego komentarza. Dodaj go jako pierwszy!

Aby dodawać komentarze musisz się zalogować

Archiwa IPN skrywają dokumenty, które na burzliwe dzieje Polski pozwalają spojrzeć pełniej. Odkrywają dramatyczne losy bohaterów, których losy do tej pory były przemilczane. Pozwalają wypełnić białe plamy najnowszej historii o fakty i ludzi, którzy odegrali w niej kluczową rolę.

Scenariusz filmów: Tadeusz Doroszuk i Adam Sikorski. Realizacja: Adam Sikorski. Produkcja TVP S.A. Oddział w Lublinie przy współpracy IPN Oddział w Lublinie

Niekompletna lista odcinków:

ZAPORCZYCY
Filmowy dokument o powojennej epopei najbardziej znanego na Lubelszczyźnie oddziału partyzanckiego mjr. Hieronima Dekutowskiego ps. „Zapora”, który od wiosny 1945 do wiosny 1947 r. przeprowadził ponad 600 akcji zbrojnych, staczając około 60 większych walk z siłami resortu bezpieczeństwa. Świadkowie oraz historycy IPN opisują narastający od lipca 1944 r. terror komunistycznej władzy wymierzony w środowisko żołnierzy Armii Krajowej na Lubelszczyźnie. Celem tego terroru była całkowita fizyczna likwidacja środowiska niepodległościowego. Represje spowodowały, że lasy na nowo zapełniły się partyzantami, którzy woleli ginąć z bronią w ręku, niż stać się bezbronnymi ofiarami ubeckich katowni.
Rok produkcji: 2006

WOŁYNIAK
Film ukazujący postać kpt. Józefa Zadzierskiego ps. „Wołyniak”, partyzanckiej legendy Lasów Janowskich i terenów położonych nad środkowym Sanem. Związany z nurtem konspiracji narodowej, walczył w zgrupowaniu oddziałów Narodowej Organizacji Wojskowej, dowodzonym przez „Ojca Jana”, a od grudnia 1943 r. samodzielnie – chroniąc polskie wsie przed Niemcami i UPA. W lipcu 1944 r. stanął na czele zorganizowanej przez siebie Milicji Obywatelskiej w Leżajsku. Uwięziony przez NKWD (wrzesień 1944), zbiegł z transportu na Wschód. Zorganizował oddział walczący na dwa fronty: z władzą komunistyczną i Ukraińcami. Rozbił kilka posterunków milicji w terenie. Z powodu gangreny rany odniesionej w potyczce z KBW w grudniu 1946 r. popełnił samobójstwo.
Rok produkcji: 2007

ŻELAZNY
Film poświęcony działalności dwóch dowódców partyzanckich: Leona Taraszkiewicza ps. „Jastrząb” i jego brata Edwarda Taraszkiewicza ps. „Żelazny”, których oddział WiN działał na powojennej Lubelszczyźnie, w okolicach Włodawy i Chełma. Przez 7 lat oddział ten, kierowany najpierw przez „Jastrzębia”, a po jego śmierci (w styczniu 1947 r.) – przez „Żelaznego”, stanowił – aż do rozbicia w październiku 1951 r. – jedno z najsilniejszych ognisk antykomunistycznego oporu w regionie.
Rok produkcji: 2006

„PODKOWA”
Film poświęcony sylwetce por. Tadeusza Kuncewicza ps. „Podkowa”, znanemu dowódcy partyzanckiemu AK – WiN na Zamojszczyźnie, który wsławił się obroną ludności przed niemieckimi wysiedleniami na przełomie 1942/1943 r. Po „wyzwoleniu” podjął opór wobec nowej okupacji komunistycznej, m.in. rozbijając w 1945 r. więzienie UB w Janowie Lubelskim. W czerwcu 1945 r., z grupą 23 partyzantów, podjął brawurową ucieczkę (porwaną ciężarówką) przez Czechy do amerykańskiej strefy okupacyjnej. Amerykańskie dowództwo „zwróciło” uciekinierów czechosłowackiej służbie bezpieczeństwa. Po dwóch latach brutalnego śledztwa, w 1947 r. „Podkowa” przekazany został „polskiej” bezpiece. Skazany na 15 lat, opuścił więzienie w 1955 r. Do 1989 r. był inwigilowany przez Służbę Bezpieczeństwa.
Rok produkcji: 2007

HUZAR
Film jest historią konspiracyjnej działalności legendarnego kpt. Kazimierza Kamieńskiego „Huzara”. Urodził się na terenie powiatu Wysokie Mazowieckie, pochodził z rodziny o bardzo bogatych tradycjach patriotycznych. Był jednym z pierwszych dziesięciu maturzystów na terenie powiatu wykształconych w wolnej Polsce. Był zafascynowany kawalerią, w jej szeregach walczył we wrześniu 1939 r., kończąc szlak bojowy pod Kockiem. Od listopada 1939 r. tworzył zręby konspiracji w stronach rodzinnych, początkowo w Batalionach Śmierci Strzelców Kresowych, a następnie w Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej. Walczył z okupantem sowieckim i niemieckim, a po „wyzwoleniu” z ustrojem komunistycznym. Był dowódcą kilkudziesięcioosobowego oddziału partyzanckiego, walczącego do października 1952 r. Nie wierząc komunistom, nie skorzystał z amnestii z wiosny 1947 r. Podstępnie schwytany wraz ze swoimi partyzantami w ramach operacji „Cezary”, został osądzony i stracony w białostockim więzieniu.
Rok produkcji: 2007

ŻUBRYD
Film jest historią konspiracyjnej działalności kpt. Antoniego Żubryda „Zucha”. Urodził się w Sanoku, gdzie ukończył szkołę powszechną i nie mając pieniędzy na dalszą naukę, jako kilkunastoletni chłopiec wstąpił do Wojska Polskiego, dzięki czemu został podoficerem zawodowym. W wojnie obronnej 1939 r. walczył w obronie Warszawy. Po powrocie do Sanoka został aresztowany przez NKWD i pozyskany do współpracy. Po wkroczeniu Niemców w czerwcu 1941 r., poszukiwany jako sowiecki współpracownik, aresztowany, przetrzymywany w więzieniach do połowy 1943 r. Po ucieczce powrócił do rodzinnego miasta, gdzie doczekał „wyzwolenia”. Rozpoczął pracę w Powiatowym Urzędzie Bezpieczeństwa Publicznego w Sanoku, między innymi jako oficer śledczy. Po dezercji w czerwcu 1945 r. rozpoczął działalność zbrojną wymierzoną w komunistów. Był dowódcą około 200–300-osobowego zgrupowania partyzanckiego pod nazwą Samodzielny Batalion Operacyjny, operującego w Bieszczadach. Zamordowany w październiku 1946 r. wraz z żoną przez żołnierza swojego oddziału, agenta UB.
Rok produkcji: 2007

11 GRUPA OPERACYJNA NSZ
Film prezentuje kolejną strukturę konspiracyjną polskiego podziemia niepodległościowego o nazwie 11 Grupa Operacyjna Narodowych Sił Zbrojnych. Powstała ona w lecie 1946 roku. Tworzyli ją żołnierze NSZ i AK z terenu inspektoratu płocko – sierpeckiego. Na czele struktur stał por. Stefan Bronarski ps. „Liść”, „Roman”. Organizacja prowadziła działalność na płaszczyźnie wywiadowczej, propagandowo-informacyjnej oraz zbrojnej. Urząd Bezpieczeństwa celem jej likwidacji rozpoczął rozpracowanie o kryptonimie „Mordercy”. W wyniku tych działań UB aresztowało 26 września 1948 r. Stefana Bronarskiego, a następnie pozostałych członków. W lipcu 1950 roku w Warszawie przed WSR rozpoczął się proces członków sztabu. Trwający 2 tygodnie proces został odpowiednio nagłośniony. Tylko jedna osoba spośród sądzony nie otrzymała wyroku kary śmierci.
Rok produkcji: 2008

MŁOT
kpt. Władysław Łukasiuk ps. „Młot” zapisał się w historii jako najwybitniejszy z dowódców VI Brygady Wileńskiej. VI Brygada Wileńska była najdłużej działającym oddziałem partyzancki po zakończeniu II wojny światowej. Władysław Łukasiuk urodził się w 1906 roku w miejscowości Tokary w pow. siedleckim. Dobrze zapowiadającą się karierę w wojsku przerwał wypadek, w wyniku którego musiał wrócić do cywila. Obok prowadzenia własnego sklepiku rozpoczął pracę dla polskiego wywiadu. Jego zadaniem było rozpracowywanie środowiska komunistów działających na szkodę polskiego państwa. Z powodu kalectwa nie brał udziału w kampanii wrześniowej. W 1940 r. został zaprzysiężony jako żołnierz ZWZ. Po wkroczeniu Sowietów do Polski i pierwszych aresztowaniach żołnierzy AK przez NKWD zaczął się ukrywać z bronią w ręku. W konspiracji pozostał do końca życia. Zginął w czerwcu 1949 roku z rąk swoich podkomendnych. VI Brygada Wileńska przetrwała pod dowództwem kpt. Kazimierza Kamieńskiego ps. „Huzar” do roku 1952 .
Rok produkcji: 2008

KSIĄDZ STANISŁAW DOMAŃSKI
Film przedstawia niezwykłą historię księdza-partyzanta Stanisława Domańskiego ps. „Cezary”, kapelana oddziałów Armii Krajowej na terenie Obwodu Iłża podczas okupacji niemieckiej, a po zajęciu tych terenów przez wojska sowieckie – dowódcę oddziału partyzanckiego. Posługując w parafii Sienno na Kielecczyźnie cieszył się dużym autorytetem miejscowej społeczności, w dużej mierze za sprawą swojej działalności kulturalnej i społecznej. Jego patriotyczne msze podczas niemieckiej okupacji podtrzymywały ludność na duchu. Represje, jakie następowały od 1944 r. ze strony NKWD i polskiego aparatu bezpieczeństwa, zmusiły wielu ludzi do powrotu do podziemia. Również ksiądz Stanisław Domański powrócił do konspiracji i w maju 1945 r. stanął na czele organizacji pod nazwą Ruch Oporu Armii Krajowej. Jego oddział przeprowadził szereg akcji mających na celu rozbrajanie posterunków MO. 9 marca 1946 roku ksiądz został zatrzymany. Podczas zatrzymania doszło do strzelaniny, w wyniku której został ranny. Zmarł następnego dnia, 10 marca 1946 roku.
Rok produkcji: 2008

KOMENDANT »OLECH«
Film kontynuuje opowieść o polskim podziemiu niepodległościowym na terenach II Rzeczypospolitej wcielonych do ZSRR. Bohaterem filmu jest ppor. Anatol Radziwonik ps. „Olech” – od 1945 roku komendant Obwodu AK Szczuczyn – Lida na Nowogródczyźnie. Powodem, który kazał mu trwać w konspiracji, było silne przekonanie o szybkim załamaniu się systemu sowieckiego oraz głębokie poczucie odpowiedzialności za polską ludność. Zadaniem oddziału była ochrona ludności przed terrorem sowieckim, przeciwstawianie się kolektywizacji, zwalczanie sowieckiej administracji i agentury. Działalność komendanta „Olecha” kończy się wraz z rozbiciem jego oddziału przez jednostki NKWD 12 maja 1949 roku w rejonie Raczkowszczyzny.
Rok produkcji: 2008

ŻOŁNIERZE WYKLĘCI
Film pokazujący losy majora Jana Tabortowskiego ps. „Bruzda”, legendarnego dowódcy AK-WiN na Białostocczyźnie, który pozostał niezłomny do końca, chroniąc się na Bagnach Biebrzańskich i ginąc w walce w sierpniu 1954 r. Szlak bojowy przedwojennego zawodowego oficera artylerii obejmował bitwę nad Bzurą w 1939 r., a następnie walkę partyzancką na Białostocczyźnie, najpierw z okupacją sowiecką, potem z okupantem niemieckim i od 1944 r. – przeciw nowej rzeczywistości komunistycznej. Takim ludziom, jak major „Bruzda”, komuniści nie dawali szans na normalne życie w powojennym kraju, zmuszając ich do ukrywania się i rozpaczliwej walki, kończącej się – jak w przypadku „Bruzdy” – śmiercią z bronią w ręku.
Rok produkcji: 2006

KRYPTONIM »ORZEŁ"
Film opowiada historię ludzi zaangażowanych w konspirację po 1945 r. na północnym Mazowszu w ramach 16 Okręgu Narodowego Zjednoczenia Wojskowego, występującego pod kryptonimem „Orzeł”. Okręg działał od 1946 roku do połowy lat pięćdziesiątych. Pierwszym komendantem okręgu był kpt. Zbigniew Kulesza ps. „Młot”. Kres tej komendzie położyła amnestia 1947 roku, kiedy to komendant okręgu ujawnił się. Jednak grupa żołnierzy postanowiła nadal trwać w konspiracji. Aparat bezpieczeństwa, chcąc zlikwidować ten okręg, sięgał po szeroki wachlarz metod. Między innymi do walki z okręgiem posłużyły pacyfikacje terenów wiejskich, które stanowiły zaplecze dla organizacji. W sierpniu 1949 roku częściowo okręg został zlikwidowany. Aparat bezpieczeństwa posłużył się grupą agentów z NZW o kryptonimie „V kolumna”, którzy zlikwidowali swoich towarzyszy broni. Następnie, po roku, kolumna ta została zlikwidowana przez organ, który ją stworzył, czyli przez sam aparat bezpieczeństwa.
Rok produkcji: 2008

KONSPIRACYJNE WOJSKO POLSKIE
Film prezentuje postać kpt. Stanisława Sojczyńskiego, ps. „Warszyc”, dowódcy partyzanckiego w powiecie Radomsko, oraz stworzoną przez niego w 1945 r. antykomunistyczną organizację zbrojną „Konspiracyjne Wojsko Polskie”, która działała niezależnie od struktur Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”. W szczytowym okresie działalności, w 1946 r., KWP objęła swoją aktywnością tereny województwa łódzkiego, katowickiego, poznańskiego i kieleckiego, skupiając w szeregach ponad tysiąc partyzantów. Po aresztowaniu przez UB, w grudniu 1946 r. kpt. Sojczyński „Warszyc” został skazany na karę śmierci, którą wykonano w lutym 1947 r.
Rok produkcji: 2007

USKOK
Film przedstawia zakończone tragicznie, powojenne losy jednego z najbardziej znanych dowódców AK-WiN na Lubelszczyźnie kpt. Zdzisława Brońskiego ps. „Uskok”, który zginął 21 maja 1949 r., we wsi Nowogród k. Łęcznej, w bunkrze wykonanym pod stodołą, otoczony przez żołnierzy KBW i funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa. W zdobytym bunkrze UB natrafiło na pamiętnik „Uskoka” (rzecz unikalna w warunkach partyzanckich), który – odnaleziony po latach w archiwum IPN – stanowi dziś bezcenne źródło ilustrujące okres tworzenia się komunistycznej rzeczywistości w Polsce, widziany oczami ukrywającego się żołnierza WiN. Prezentowane w filmie fragmenty pamiętnika (który wydany został drukiem przez IPN w 2004 r.) uzupełniają wypowiedzi świadków oraz komentarze historyków lubelskiego Oddziału IPN: dr. Sławomira Poleszaka i dr. Rafała Wnuka.
Rok produkcji: 2006

OSTATNI...
Film prezentuje sylwetkę ostatniego ukrywającego się z bronią w ręku partyzanta niepodległościowego podziemia na Lubelszczyźnie, Józefa Franczaka ps. „Lalek”, mechanizm osaczania go przez aparat resortu bezpieki, a w końcu dramatyczne okoliczności jego śmierci w walce z obławą MO i SB w dniu 21 października 1963 r. Unikalne relacje osób najbliżej związanych z partyzantem oraz nieznane dotąd materiały archiwalne IPN, pokazujące obraz niezłomnego bohaterstwa i kulisy zdrady.
Rok produkcji: 2006
Inne pliki do pobrania z tego chomika
Z archiwum IPN - Grom 2009 27m48s.wmv play
Historia porucznika Józefa Borowskiego „Groma” to op ...
obrazek Historia porucznika Józefa Borowskiego „Groma” to opowieść o żołnierzu konspiratorze, którego niepodległościowa działalność została brutalnie przerwana bezsensowną śmiercią, którą śmiało można określić mianem śmierci bratobójczej. Józef Borowski całą okupację spędził w oflagu, gdyż do niewoli niemieckiej dostał się podczas walk wrześniowych. W styczniu 1945 r. podczas ewakuacji obozu Borowski został uwolniony przez nacierające oddziały Armii Czerwonej. Wówczas postanowił powrócić w rodzinne strony. Sytuacja, którą zastał na terenach administrowanych przez instalujące się wówczas polskie władze komunistyczne i sowiecką administrację wojskową skłoniła go do podjęcia decyzji o wstąpieniu w szeregi konspiracji. W maju 45 r. dołączył więc do tworzonego wówczas zgrupowania partyzanckiego rejonu białostockiego o kryptonimie „Piotrków”, dowodzonego przez por. Hieronima Piotrowskiego JURA. Wówczas otrzymał pseudonim „Grom” oraz dowództwo jednego z oddziałów samoobrony. Później na bazie tego oddziału powstała I Kompania 42 Pułku Piechoty Armii Krajowej zgrupowania Piotrków. W czerwcu 45 r. Kompania liczyła około stu partyzantów, a jej działalność koncentrowała się na działaniach samoobronnych wymierzonych przeciwko rozwijającym się siłom aparatu bezpieczeństwa. W rzeczywistości na całym obszarze tzw. Polski Lubelskiej istniał wtedy swoisty stan dwuwładzy – miasta wojewódzkie i powiatowe pozostawały pod wpływem władzy komunistów, natomiast w terenie rządziły oddziały podziemia niepodległościowego. Józef Borowski GROM został zastrzelony z broni maszynowej, 19.06.1945 r. w leśniczówce Stary Majdan. Niejasne okoliczności śmierci Groma dały asumpt jego towarzyszom broni do podejrzeń, że w tę śmierć zamieszana była bezpieka. Wskazywano nawet oficera AK, który ujawnił się we wrześniu 1945 r. i który miał dokonać zabójstwa. Prawda okazała się o wiele mniej skomplikowana, choć nie mniej tragiczna. Dowódca I Kompani 43 Pułku Piechoty AK zginął z rąk swoich podkomendnych, wydalonych przez niego kilka dni wcześniej z oddziału z powodu problemów z dyscypliną. Pochowano go na cmentarzu parafialnym w Supraślu, a postawienie mu nagrobka było możliwe dopiero po odzyskaniu przez Polskę pełnej suwerenności, po roku 1989. Jako komentatorzy występują historycy: dr Sławomir Poleszak (IPN O/Lublin) oraz Piotr Łapiński (IPN O/Białystok). Scenariusz filmu: Tadeusz Doroszuk i Adam Sikorski. Reżyseria: Adam Sikorski. Rok produkcji: 2009. Czas: 27.48 min.
Z archiwum IPN - Wiarus 2008 37m16s.mp4
play
oglądaj online
Patrol NZW sierż./ppor. Stanisława Grabowskiego "Wia ...
obrazek Patrol NZW sierż./ppor. Stanisława Grabowskiego "Wiarusa" (pierwszy z lewej), ok. 1950 r. "Wiarus" do 1952 r. był szefem PAS w Komendzie Powiatu NZW "Mazur" Wysokie Mazowieckie. Drugi od lewej - NN "Jastrząb", trzeci - Józef Grabowski "Vis" - brat "Wiarusa". Film ten to zakończona tragicznym finałem historia członka NZW z Białostocczyzny – Stanisława Grabowskiego o pseudonimie „Wiarus”. Jego przygoda z konspiracją zaczęła się w marcu 1943 roku, gdy został zaprzysiężony w szeregi NOW i trwała aż do śmierci w 1952 roku. Wkroczenie Armii Czerwonej do Polski w 1944 roku uważał za kolejną okupację, dlatego trwał w konspiracji. Po wejściu w życie amnestii w lutym 1947 roku, jak wielu partyzantów, ujawnił się. Niedługo cieszył z możliwości nieukrywania się przed władzami bezpieczeństwa. W maju 1947 r. miał miejsce incydent, w wyniku którego stał się znowu poszukiwanym za posiadanie broni. Ukrywał się do 1952 roku z grupą partyzantów, prowadząc cały czas aktywne działania wymierzone we władze komunistyczne. Jako komentatorzy występują historycy z Instytutu Pamięci Narodowej: dr Sławomir Poleszak (OBEP Lublin), Piotr Łapiński (OBEP Białystok). Scenariusz filmu: Tadeusz Doroszuk i Adam Sikorski. Reżyseria: Adam Sikorski. Rok produkcji: 2008. Czas: 27.45 min. Na początku wideo znajduje się fragment programu: Było ...nie minęło
Z archiwum IPN - Łupaszka 2009 27m48s.avi play
Film jest opowieścią o legendarnym partyzancie mjr. ...
obrazek Film jest opowieścią o legendarnym partyzancie mjr. Zygmuncie Szendzielarzu „Łupaszce”. Urodził się 12 marca 1910 r. w Stryju. W wojnie obronnej 1939 r. walczył w IV Pułku Ułanów. Następnie działał w konspiracji ZWZ–AK. Stworzył V Brygadę Partyzancką zwaną „Szwadronem Śmierci”, która walczyła w czasie II wojny światowej zarówno z okupantem niemieckim, jak i z partyzantką sowiecką. W sierpniu 1944 r. przeszedł z Okręgu Wileńskiego na Białostocczyznę. Jego V Brygada Wileńska do momentu rozwiązania w 1945 r. stoczyła ponad 80 walk z grupami operacyjnymi organów bezpieczeństwa. Niezwykłą postacią w Brygadzie był jego adiutant Leon Berynar, znany później pod pseudonimem „Paweł Jasienica”. Major „Łupaszka”, mimo rozwiązania Brygady, nie zaprzestał działalności. Przeniósł się na Pomorze, gdzie kontynuował działania zbrojne. Został aresztowany w 1948 r. na Podhalu i skazany na karę śmierci. Jako komentatorzy występują historycy z Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie: Kazimierz Krajewski i dr Tomasz Łabuszewski. Scenariusz filmu: Tadeusz Doroszuk i Adam Sikorski. Reżyseria: Adam Sikorski. Rok produkcji: 2009. Czas:27. 53 min. z chomika: bombadilwlocie
Z archiwum IPN - Bracia Kmiołkowie 2009 27m38s.avi play
Gdy w 1944 r. zakończyła się okupacja niemiecka, wielu d ...
Gdy w 1944 r. zakończyła się okupacja niemiecka, wielu dotychczasowych konspiratorów uznało potrzebę kontynuowania oporu tym razem wobec komunistów. Wśród nich byli bracia Jan i Franciszek Kmiołkowie z powiatu pułtuskiego. Jan Kmiołek, urodzony w 1919 roku, podczas II wojny światowej należał do lokalnych struktur Armii Krajowej. Był kurierem pomiędzy terenami wcielonymi do III Rzeszy a Generalnym Gubernatorstwem. Podczas jednej z prób przejścia granicy został aresztowany i osadzony w więzieniu w Działdowie. Bracia Kmiołkowie po 1944 r. rozpoczynają nowy etap konspiracji. Jan Kmiołek ujawnił się w kwietniu 1947 roku, jednak już w maju ponownie wrócił do pracy podziemnej. Głównym zadaniem stworzonego przez niego oddziału było rozpracowywanie agentury aparatu bezpieczeństwa oraz jej likwidacja. Początkowo dowodzona przez niego grupa nie była podporządkowana żadnej strukturze. Dopiero jesienią 1948 roku oddział nawiązał kontakt ze strukturami Narodowego Zjednoczenia Wojskowego na powiat Ostrów Mazowiecka. Podporządkowany tej strukturze Jan Kmiołek pełnił funkcję dowódcy oddziału partyzanckiego PAS. Likwidację oddziału przez urząd bezpieczeństwa umożliwiły działania agenta o pseudonimie „Andrzej” oraz „Ramzes”. Ten ostatni przyczynił się do rozbicia i aresztowania członków oddziału w 1951 roku. Proces pokazowy Jana Kmiołka i jego podkomendnego miał miejsce w Pułtusku. Jan Kmiołek został 29-krotnie skazny na karę śmierci, którą wykonano. Jako komentatorzy występują historycy z Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie: dr Tomasz Łabuszewski i Kazimierz Krajewski. Scenariusz filmu: Tadeusz Doroszuk i Adam Sikorski. Reżyseria: Adam Sikorski. Rok produkcji: 2009. Czas: 27.44 min.
Z archiwum IPN -  Burta 2009 27m26s.avi play
Jest to filmowy dokument o konspiracyjnej działalności p ...
Jest to filmowy dokument o konspiracyjnej działalności por. Jana Leonowicza ps. „Burta”. Por. Leonowicz urodził się w 1912 roku w majątku Żabcze w powiecie Tomaszów Lubelski w rodzinie ziemiańskiej. Pracę w konspiracji rozpoczął od działalności w Związku Walki Zbrojnej. Po wkroczeniu Armii Czerwonej uniknął wcielenia do wojska. Na wiosnę 1945 roku zorganizował grupę lotną, której celem było m.in. zwalczanie pospolitego bandytyzmu. Nie skorzystał z amnestii ogłoszonej w lutym 1947 roku, choć większość jego podwładnych to uczyniła. Pozostało przy nim tylko dwóch partyzantów, jednak juz wiosną jego grupa liczyła siedem osób. W roku 1950 nastąpił znaczny rozrost oddziału, który liczył maksymalnie 40 osób. „Burta” zginął w 1951 roku, w zasadzce zorganizowanej przez Urząd Bezpieczeństwa. Jako komentatorzy występują historycy z Instytutu Pamięci Narodowej w Lublinie: dr Sławomir Poleszak, dr Jacek Wołoszyn, Mariusz Zajączkowski. Scenariusz filmu: Tadeusz Doroszuk i Adam Sikorski. Reżyseria: Adam Sikorski. Rok produkcji: 2009. Czas: 27.20 min.
Z archiwum IPN - Porozumienia 2008 27m50s.avi play
Film dotyczy wydarzenia zwrotnego w stosunkach polsko-uk ...
Film dotyczy wydarzenia zwrotnego w stosunkach polsko-ukraińskich w 1945 r. na terenie Lubelszczyzny i Podlasia, jakim były obustronne porozumienia. Powodem zaprzestania walk polsko-ukraińskich była zmiana sytuacji geopolitycznej, wywołana wkroczeniem Armii Czerwonej i Wojska Polskiego na tereny Ukrainy Zachodniej i Lubelszczyzny. Głównym pomysłodawcą porozumień na Lubelszczyźnie był inspektor Inspektoratu Zamojskiego kpt. Marian Gołębiewski ps. „Irka”, „Ster”, natomiast na Podlasiu – mjr. Jan Szatyński. 21 maja 1945 roku w Rudzie Różanieckiej doszło do spotkania, podczas którego zawarto porozumienie. Główne jego postanowienia to zaniechanie walk i podjęcie decyzji o współpracy na płaszczyźnie propagandowej, wywiadowczej oraz wojskowej. Zasady tych porozumień przetrwały do akcji „Wisła”. Jedną ze wspólnych akcji oddziałów partyzanckich ukraińskich i polskich był atak na urzędy władzy ludowej w Hrubieszowie w nocy z 27 na 28 maja 1946 roku. Jako komentatorzy występują historycy z lubelskiego oddziału IPN: dr Sławomir Poleszak, dr Rafał Wnuk oraz Mariusz Zajączkowski. Scenariusz filmu: Tadeusz Doroszuk i Adam Sikorski. Reżyseria: Adam Sikorski. Rok produkcji: 2008. Czas: 28 min.
Z archiwum IPN - Oddział BOA  2008 27m51s.avi play
Film przybliża zupełnie nieznaną postać ppor. Stefana Pa ...
Film przybliża zupełnie nieznaną postać ppor. Stefana Pabisia ps. „Stefan”. Początki jego działalności wiążą się z powiatem Wołkowysk, gdzie od 1941 roku był zaangażowany w tamtejszą konspirację, a po 1945 r. – z województwem olsztyńskim. Był on dowódcą bojowego oddziału Armii Krajowej Obywatelskiej, potocznie nazywanego „BOA”. Był to jedyny oddział organizacji wołkowyskiej, który nie został rozbity przez sowietów w 1945 roku. Po ewakuacji do Polski prowadził działalność konspiracyjna pod przykrywką prowadzenia spółdzielni „Robotnik”, a następnie tartaku. Po ujawnieniu się w 1947 roku zaprzestał działalności w konspiracji. Mimo to zostaje aresztowany w 1948 roku i skazany na karę śmierci. Ułaskawiony przez Bieruta w 1955 roku, wychodzi na wolność. Jednak aż do 1984 roku był inwigilowany przez SB. Jako komentator występuje historyk z Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie dr Tomasz Łabuszewski. Scenariusz filmu: Tadeusz Doroszuk i Adam Sikorski. Reżyseria: Adam Sikorski. Rok produkcji: 2008. Czas: 27.50 min.
Z archiwum IPN - W Drodze Do Ojczyzny... 2008 27m31s.avi play
Film opowiada o trwającej od lipca 1944 roku akcji ewaku ...
Film opowiada o trwającej od lipca 1944 roku akcji ewakuacyjnej żołnierzy Armii Krajowej z Okręgu Wileńskiego i Nowogródzkiego do Polski. Po zajęciu tych terenów w lipcu 1944 roku przez wojska Armii Czerwonej dowództwo AK było przekonane, iż należy w dalszym ciągu prowadzić działalność konspiracyjną do momentu ewentualnej konferencji pokojowej, która rozstrzygnęłaby o przynależności tych terenów. Z tego powodu zachęcano polską ludność do pozostania. Powolny odpływ konspiratorów trwał jednak już od lipca 1944 r. Starano się hamować ten odpływ i zezwalano jedynie na przejście granicy ludziom spalonym i ściganym przez NKWD. Jednak już latem 1945 r. dowództwo AK Okręgu Nowogródzkiego i Wileńskiego zdało sobie sprawę, że losy tych terenów zostały przesądzone i wydało rozkaz nakazujący ewakuację żołnierzom i zezwalający miejscowej ludności na wyjazd do Polski. Część partyzantów wyjechała w transportach PUR, natomiast ci, którzy byli zdekonspirowani, musieli przedzierać się przez granicę. Ważną rolę w pomocy tym oddziałom odegrał Białostocki Okręg AK. Jednak przez pilnie strzeżoną granicy nie wszystkim żołnierzom udało sie przebić i ginęli w drodze do ojczyzny. Jako komentatorzy występują historycy z Instytutu Pamięci Narodowej: w Lublinie dr Rafał Wnuk oraz w Warszawie dr Tomasz Łabuszewski, Kazimierz Krajewski Scenariusz filmu: Tadeusz Doroszuk i Adam Sikorski. Reżyseria: Adam Sikorski. Rok produkcji: 2008. Czas: 27.30 min
więcej plików z tego folderu...
Zgłoś jeśli naruszono regulamin
W ramach Chomikuj.pl stosujemy pliki cookies by umożliwić Ci wygodne korzystanie z serwisu. Jeśli nie zmienisz ustawień dotyczących cookies w Twojej przeglądarce, będą one umieszczane na Twoim komputerze. W każdej chwili możesz zmienić swoje ustawienia. Dowiedz się więcej w naszej Polityce Prywatności