Wykorzystujemy pliki cookies i podobne technologie w celu usprawnienia korzystania z serwisu Chomikuj.pl oraz wyświetlenia reklam dopasowanych do Twoich potrzeb.

Jeśli nie zmienisz ustawień dotyczących cookies w Twojej przeglądarce, wyrażasz zgodę na ich umieszczanie na Twoim komputerze przez administratora serwisu Chomikuj.pl – Kelo Corporation.

W każdej chwili możesz zmienić swoje ustawienia dotyczące cookies w swojej przeglądarce internetowej. Dowiedz się więcej w naszej Polityce Prywatności - http://chomikuj.pl/PolitykaPrywatnosci.aspx.

Jednocześnie informujemy że zmiana ustawień przeglądarki może spowodować ograniczenie korzystania ze strony Chomikuj.pl.

W przypadku braku twojej zgody na akceptację cookies niestety prosimy o opuszczenie serwisu chomikuj.pl.

Wykorzystanie plików cookies przez Zaufanych Partnerów (dostosowanie reklam do Twoich potrzeb, analiza skuteczności działań marketingowych).

Wyrażam sprzeciw na cookies Zaufanych Partnerów
NIE TAK

Wyrażenie sprzeciwu spowoduje, że wyświetlana Ci reklama nie będzie dopasowana do Twoich preferencji, a będzie to reklama wyświetlona przypadkowo.

Istnieje możliwość zmiany ustawień przeglądarki internetowej w sposób uniemożliwiający przechowywanie plików cookies na urządzeniu końcowym. Można również usunąć pliki cookies, dokonując odpowiednich zmian w ustawieniach przeglądarki internetowej.

Pełną informację na ten temat znajdziesz pod adresem http://chomikuj.pl/PolitykaPrywatnosci.aspx.

Nie masz jeszcze własnego chomika? Załóż konto

Góry Morzewskie 2.JPG

Mord w Chodzieży - Góry Morzewskie 2.JPG
Download: Góry Morzewskie 2.JPG

442 KB

(1024px x 768px)

0.0 / 5 (0 głosów)

Komentarze:

Nie ma jeszcze żadnego komentarza. Dodaj go jako pierwszy!

Aby dodawać komentarze musisz się zalogować

Mord na Wzgórzach Morzewskich
masowa zbrodnia popełniona w czasie II wojny światowej przez funkcjonariuszy Gestapo na 40 osobach narodowości polskiej i 2 osobach narodowości niemieckiej na Wzgórzach Morzewskich, 7 listopada 1939 roku.
Przeciw zamordowanym nie toczyło się żadne dochodzenie. Nie było też żadnego sądu nad nimi. Z dwóch zamordowanych Niemców Paul Dreikant z Lipin zginął, bo przed wojną publicznie drwił z Niemców, a nauczyciel religii ewangelickiej z Wyszynek Oskar Fuhrman został zamordowany za to, że był ppor. rezerwy Wojska Polskiego.
Gdy w 1944 roku zbliżały się wojska radzieckie, Niemcy ekshumowali ciała ofiar i spalili je w celu zatarcia śladów. Nie wiedzieli, że Antoni Zabel, szwagier jednego z zabitych, Władysława Kai, kierownika szkoły w Budzyniu, obserwował rozstrzelanie ukryty w kopie siana. Jeszcze tego samego dnia wieczorem Joanna Kaja, żona Władysława, dowiedziała się o tragedii (przebywała wtedy z trójką dzieci w domu brata ok. 1000 m od miejsca mordu).
Zeznanie Antoniego Zabla przed Okręgową Komisją Badania Zbrodni Hitlerowskich


Siódmego listopada 1939 r. pomiędzy godziną 12 a 13, udałem się na moją łąkę, droga prowadziła przez Wzgórza Morzewskie. Gdy doszedłem do lasu, minął mnie samochód z żołnierzami niemieckimi. Byli to prawdopodobnie funkcjonariusze Gestapo z Chodzieży, w liczbie około sześciu, którymi dowodził podporucznik. Żołnierze wyszli z samochodu z oskardami i łopatami w rękach i udali się na stok wzgórza (...) Szedłem dalej w stronę Noteci z obiadem dla pastuchów. Około godziny 14-tej wracałem tą samą drogą do domu w Morzewie. Zauważyłem, iż droga i wzgórza były obstawione niemieckimi żołdakami. Spędzono wszystkich ludzi z łąk i lasu (...) Za chwilę pojawił się na drodze do Chodzieży samochód ciężarowy, a za nim samochody osobowe. Widząc co się święci, ukryłem się w stogu siana. Samochody zatrzymały się na drodze, w odległości 100 metrów od mojego stanowiska obserwacyjnego. Z samochodu ciężarowego schodzili mężczyźni w ubraniach cywilnych i żołnierze niemieccy. Z samochodów osobowych wysiedli również Niemcy, mężczyźni w ubraniach cywilnych schodzili parami. Tych par mogło być około 12-tu. Wśród krzyku i przekleństw żołnierze niemieccy poprowadzili pod stok wzgórza. Wśród nich rozpoznałem wysoką i okazałą postać mojego szwagra, Władysława Kaję, kierownika szkoły podstawowej w Budzyniu. Szedł w ostatniej parze prawdopodobnie z księdzem Łakotą, proboszczem z Budzynia. Pochód skazańców zbliżył się do skraju lasu, gdzie niemieccy żołnierze wykopali mogiłę. Wkrótce usłyszałem serię z karabinu maszynowego. Na chwilę zapanowała cisza. Nie trwała ona jednak długo, bowiem oprawcy dobijali ofiary pojedynczymi strzałami z pistoletu. Widziałem dokładnie cały przebieg bestialskiej egzekucji na niewinnych ludziach. Wśród ogólnej wesołości żołdacy niemieccy udali się z powrotem na drogę, gdzie wsiedli do samochodów i odjechali w stronę Chodzieży. Na wzgórzach i drogach pozostały jednak posterunki. W swoim ukryciu przeczekałem jeszcze około godziny. Wtem znowu widzę, jak od strony Chodzieży nadjechały te same samochody. Zdjęty obawą wyszedłem ze swego ukrycia i spotkałem nadchodzącego od strony rzeki stróża Jana Piekarskiego. Robiło się już szaro. Z oddali usłyszałem znów strzały z broni maszynowej i pistoletów. Dokonano egzekucji drugiej grupy więźniów[a].

Oprawcy
Sekretarz kryminalny
Franz Wolf z Kolonii
Asesorzy kryminalni
Karl Kreis z Osnabrück
Willy Meyer z Osnabrück
Karl Tag z Reichenbergu
Urzędnicy kryminalni
Helmut Stiemert z Koblencji
Karl Urferer z Linzu

Mord na Wzgórzach Morzewskich
masowa zbrodnia popełniona w czasie II wojny światowej przez funkcjonariuszy Gestapo na 40 osobach narodowości polskiej i 2 osobach narodowości niemieckiej na Wzgórzach Morzewskich, 7 listopada 1939 roku.
Przeciw zamordowanym nie toczyło się żadne dochodzenie. Nie było też żadnego sądu nad nimi. Z dwóch zamordowanych Niemców Paul Dreikant z Lipin zginął, bo przed wojną publicznie drwił z Niemców, a nauczyciel religii ewangelickiej z Wyszynek Oskar Fuhrman został zamordowany za to, że był ppor. rezerwy Wojska Polskiego.
Gdy w 1944 roku zbliżały się wojska radzieckie, Niemcy ekshumowali ciała ofiar i spalili je w celu zatarcia śladów. Nie wiedzieli, że Antoni Zabel, szwagier jednego z zabitych, Władysława Kai, kierownika szkoły w Budzyniu, obserwował rozstrzelanie ukryty w kopie siana. Jeszcze tego samego dnia wieczorem Joanna Kaja, żona Władysława, dowiedziała się o tragedii (przebywała wtedy z trójką dzieci w domu brata ok. 1000 m od miejsca mordu).
Zeznanie Antoniego Zabla przed Okręgową Komisją Badania Zbrodni Hitlerowskich


Siódmego listopada 1939 r. pomiędzy godziną 12 a 13, udałem się na moją łąkę, droga prowadziła przez Wzgórza Morzewskie. Gdy doszedłem do lasu, minął mnie samochód z żołnierzami niemieckimi. Byli to prawdopodobnie funkcjonariusze Gestapo z Chodzieży, w liczbie około sześciu, którymi dowodził podporucznik. Żołnierze wyszli z samochodu z oskardami i łopatami w rękach i udali się na stok wzgórza (...) Szedłem dalej w stronę Noteci z obiadem dla pastuchów. Około godziny 14-tej wracałem tą samą drogą do domu w Morzewie. Zauważyłem, iż droga i wzgórza były obstawione niemieckimi żołdakami. Spędzono wszystkich ludzi z łąk i lasu (...) Za chwilę pojawił się na drodze do Chodzieży samochód ciężarowy, a za nim samochody osobowe. Widząc co się święci, ukryłem się w stogu siana. Samochody zatrzymały się na drodze, w odległości 100 metrów od mojego stanowiska obserwacyjnego. Z samochodu ciężarowego schodzili mężczyźni w ubraniach cywilnych i żołnierze niemieccy. Z samochodów osobowych wysiedli również Niemcy, mężczyźni w ubraniach cywilnych schodzili parami. Tych par mogło być około 12-tu. Wśród krzyku i przekleństw żołnierze niemieccy poprowadzili pod stok wzgórza. Wśród nich rozpoznałem wysoką i okazałą postać mojego szwagra, Władysława Kaję, kierownika szkoły podstawowej w Budzyniu. Szedł w ostatniej parze prawdopodobnie z księdzem Łakotą, proboszczem z Budzynia. Pochód skazańców zbliżył się do skraju lasu, gdzie niemieccy żołnierze wykopali mogiłę. Wkrótce usłyszałem serię z karabinu maszynowego. Na chwilę zapanowała cisza. Nie trwała ona jednak długo, bowiem oprawcy dobijali ofiary pojedynczymi strzałami z pistoletu. Widziałem dokładnie cały przebieg bestialskiej egzekucji na niewinnych ludziach. Wśród ogólnej wesołości żołdacy niemieccy udali się z powrotem na drogę, gdzie wsiedli do samochodów i odjechali w stronę Chodzieży. Na wzgórzach i drogach pozostały jednak posterunki. W swoim ukryciu przeczekałem jeszcze około godziny. Wtem znowu widzę, jak od strony Chodzieży nadjechały te same samochody. Zdjęty obawą wyszedłem ze swego ukrycia i spotkałem nadchodzącego od strony rzeki stróża Jana Piekarskiego. Robiło się już szaro. Z oddali usłyszałem znów strzały z broni maszynowej i pistoletów. Dokonano egzekucji drugiej grupy więźniów[a].

Oprawcy
Sekretarz kryminalny
Franz Wolf z Kolonii
Asesorzy kryminalni
Karl Kreis z Osnabrück
Willy Meyer z Osnabrück
Karl Tag z Reichenbergu
Urzędnicy kryminalni
Helmut Stiemert z Koblencji
Karl Urferer z Linzu

Ofiary

Niemiecka lista rozstrzelanych na Wzgórzach Morzewskich
Jest kilka list ofiar: oryginalna lista chodzieskiego gestapo[1], jej tłumaczenie znajdujące się w broszurze Wielkopolskiego Obywatelskiego Komitetu Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa[2], lista z kroniki J. A. Kai[3], lista zamieszczona w artykule Z. Szymankiewicza[4] oraz kilka innych, które można spotkać w internecie lub na starych zdjęciach grobu ofiar. Osoby z listy niemieckiej są wyróżnione symbolem (n). Liczba ofiar podawana w różnych źródłach zmieniała się w okresie powojennym w zakresie od 41 do 45, bowiem niektóre rodziny nie wiedziały, że ich krewni zostali aresztowani i nie pojawili się w domu po wojnie. Takie osoby były dołączane do ofiar Wzgórz Morzewskich, bo wiadomo było, że tam rozstrzelano więźniów więzienia chodzieskiego. Dopiero po jakimś czasie ludzie ci wrócili do kraju z Niemiec. Wtedy skorygowano dane i obecnie przyjmuje się, że lista niemiecka jest poprawna. Zapis nazwisk jest zgodny z publikacjami J. A. Kai i Z. Szymankiewicza (z wyjątkiem nazwiska Fuhrman, które występuje tam jako Furman).
1. Stefan Borkowski z Chodzieży, ur. 13.08.1920 (n)
2. Jan Czerwieński z Sułaszewa, ur. 03.05.1914 (n)
3. Władysław Dominiak z Chodzieży , ur. 26.11.1893 (n)
4. Paul Dreikant z Lipin, ur. 25.07.1912 (n)
5. Oskar Fuhrman z Wyszynek, ur. 07.06.1907 (n)
6. Franciszek Gapiński z Margonina, ur. 17.06.1888 (n)
7. Leon Garczyński z Chrustowa, ur. 03.11.1921 (n)
8. Michał Garstecki z Chodzieży, ur. 21.09.1906 (n)
9. Józef Grams z Chodzieży, ur. 18.02.1906 (n)
10. Edward Grencel[b] z Chodzieży, ur. 20.09.1919 (n)
11. Antoni Hoppe z Ujścia, ur. 13.06.1920 (n)
12. Jan Hoffmann z Chodzieży, ur. 12.05.1904 (n)
13. Antoni Janowicz z Chodzieży, ur. 06.07.1886 (n)
14. Władysław Kaja, kierownik szkoły w Budzyniu, ur. 10.10.1894 (n)
15. Leon Kluck z Równegopola, ur. 20.02.1903 (n)
16. Tadeusz Koppe, burmistrz Chodzieży, ur. 01.02.1882 (n)
17. Franciszek Kowalski z Równegopola, ur. 09.11.1897 (n)
18. Antoni Kozieł z Laskowa, ur. 10.03.1892 (n)
19. Władysław Kruger[c] z Równegopola, ur. 15.09.1888 (n)
20. Józef Krzemieniewski z Muranowa, ur. 21.03.1906 (n)
21. Franciszek Kutzner z Atanazyna, ur. 04.06.1892 (n)
22. Roch Lenz z Chodzieży, ur. 28.07.1917 (n)
23. Lorencki[d] Leon z Chodzieży, ur. 31.05.1912 (n)
24. Stanisław Łakota, proboszcz z Budzynia, ur. 28.10.1886 (n)
25. Franciszek Maczyński ze Strzelec, ur. 14.04.1900 (n)
26. Leon Misiak z Radwanek, ur. 10.02.1906 (n)
27. Stefan Nowak z Budzynia, ur. 25.07.1909 (n)
28. Antoni Pawlicki z Szamocina, ur. 21.05.1902 (n)
29. Józef Peksa z Chrustowa, ur. 01.02.1922 (n)
30. Władysław Podolski z Szamocina, ur. 11.05.1906 (n)
31. Piotr Rajek z Równegopola, ur. 16.06.1896 (n)
32. Stanisław Rybarczyk z Chodzieży, ur. 25.08.1897 (n)
33. Michał Sieradzki, sołtys z Zacharzyna, ur. 30.08.1893 (n)
34. Tomasz Skręty, policjant z Budzynia, ur. 15.12.1885 (n)
35. Franciszek Świderski z Chodzieży, ur. 04.11.1892 (n)
36. Michał Tymoczko z Chodzieży, ur. 25.09.1891 (n)
37. Grzegorz Ul z Prosny, ur. 02.09.1919 (n)
38. Michał Urban z Chodzieży, ur. 04.08.1894 (n)
39. Michał Weyhan, wójt z Chodzieży, ur. 20.01.1888 (n)
40. Alfons Wienke z Kamionki, ur. 13.03.1897 (n)
41. Stanisław Zygmunt ze Strzelec, ur. 08.11.1888 (n)
42. Jan Rybarczyk z Ujścia, ur. 1892[5]

Oprawcy
Sekretarz kryminalny
Franz Wolf z Kolonii
Asesorzy kryminalni
Karl Kreis z Osnabrück
Willy Meyer z Osnabrück
Karl Tag z Reichenbergu
Urzędnicy kryminalni
Helmut Stiemert z Koblencji
Karl Urferer z Linzu
Zgłoś jeśli naruszono regulamin
W ramach Chomikuj.pl stosujemy pliki cookies by umożliwić Ci wygodne korzystanie z serwisu. Jeśli nie zmienisz ustawień dotyczących cookies w Twojej przeglądarce, będą one umieszczane na Twoim komputerze. W każdej chwili możesz zmienić swoje ustawienia. Dowiedz się więcej w naszej Polityce Prywatności