Na początku 1945 roku na wyspie Föglö zostało znalezione ciało niemieckiego oficera, kapitana U-Boota U-745, lecz nikt nie potrafił ustalić, co stało się z samym okrętem. Przez blisko 70 lat losy jednostki pozostawały tajemnicą. Dopiero niedawno, po dekadzie intensywnych badań prowadzonych przez fiński zespół nurków z klubu Badewanne, zagadka została rozwikłana. Rozwiewają oni mit fińskiego stawiacza min Louhi, o którym się mówiło, że został zatopiony przez własną minę oraz odkrywają wrak okrętu podwodnego, który według niektórych sceptyków nigdy nie istniał.

23 lata w partyzantce


Józef Franczak ps. Lalek był ostatnim poległym w boju partyzantem podziemia poakowskiego na terenie Polski.

Sąd wojewódzki w Warszawie, unieważniając wyroki śmierci płk Hieronima Dekutowskiego, przełożonego Lalka i jego towarzyszy, w uzasadnieniu napisał m.in.: żołnierze AK działający później w organizacji WiN byli zmuszeni do przeciwstawienia się zbrojnej masowej eksterminacji, poprzez walkę zarówno z oddziałami NKWD, jak i wspierającymi je formacjami polskimi, tj. milicją, UB i tzw. Wojskami Wewnętrznymi. Była to walka potrzebna i celowa, polegająca na odbijaniu jeńców lub zapobieganiu morderstwom i aresztowaniom. Sąd Najwyższy określa to obecnie w swoim orzecznictwie jako prawo do zbiorowej obrony koniecznej. Nie ulega wątpliwości, że właśnie taki charakter miały działania zbrojne oddziału "Zapory".

Józef Franczak nie był najdłużej działającym antykomunistycznym partyzantem działającym na terenach tzw. bloku wschodniego - dopiero 28 września 1978 r. w zasadzce KGB poległ August Sabbe - ostatni żołnierz formacji Leśnych Braci, działających na terenie Estonii, będącej wówczas częścią ZSRR.