EGIPT

■ Lektor PL
■ Gatunek: Dokumentalny
■ Produkcja: USA

W kilkunastomilionowym Kairze, mieście „molochu”, żyje 60-tysięczna społeczność Zabbaleenów, chrześcijan obrządku koptyjskiego. Ich społeczna pozycja przywodzi na myśl kastę trędowatych w Indiach – jedyna praca, jakiej mogą się podjąć to zbieranie i sortowanie setek ton śmieci.

Kair aż do późnych lat 80-tych nie miał swoich służb oczyszczania miasta – Zabbaleenowie byli w stanie przetworzyć 80% odpadków (dla porównania Londyn przetwarza ich tylko 3%). Działając niesłychanie prymitywnymi metodami, po dziś dzień są o wiele skuteczniejsi niż zachodnie firmy recyclingowe. Twórcy filmu, towarzysząc kilku nastoletnim bohaterom, ukazują świat, którego istnienie trudno sobie wyobrazić: dzieci bawiące się na hałdach śmieci, szkołę recyclingu, dorosłych opowiadających o dumie bycia śmieciarzem, działające prężnie organizacje broniące etnicznej i religijnej odrębności tej wypchniętej poza nawias życia społecznego kasty. Choć traktowani jak pariasi, Zabbaleenowie mają dużo godności – wiedzą, jak wiele zawdzięcza im miasto. Swojej pracy potrafią nadać głęboki sens.

Z niepokojem patrzą jednak w przyszłość. Bezlitosne mechanizmy globalnego kapitalizmu sprawiają, że międzynarodowe koncerny coraz bardziej interesują się przetwarzaniem kairskich śmieci. Część Zabbaleenów wietrzy w tym swoją szansę i próbuje z nimi współpracować. Dla pozostałych to śmiertelne zagrożenie dla ich kulturowej tożsamości.

Film jest zapisem świata odchodzącego w przeszłość. Twórcy, unikając epatowania obrazami nędzy, sprawili, że potrafimy zrozumieć nostalgię i miłość, z jaką bohaterowie patrzą na swoją zagraconą odpadkami dzielnicę. Film był pokazywany na festiwalu filmowym PLANETE DOC REVIEW 2010.

Heraklejon, nazywany też Thonis, stanowił ważny węzeł handlowy we wschodniej części Morza Śródziemnego. Od 664 do 332 roku p.n.e. był punktem celnym Egiptu. Dr Franck Goddio po raz pierwszy wpadł na ślad tego tajemniczego miasta w 2000 roku. Wcześniej uważano, że istniało ono jedynie w legendach Homera. Naukowiec dokonał swego odkrycia przez przypadek, nurkując w poszukiwaniu zatopionych okrętów wojennych. Dzięki trwającym 10 lat badaniom specjaliści są w stanie odtworzyć wygląd Heraklejonu. Dokument odsłania kulisy pracy archeologów eksplorujących podwodny świat.

Opowieść o egipskiej rewolucji, na którą składają się historie konkretnych bohaterów. 15-letni Willy cierpi z powodu obrażeń, których doznał na Placu Tahrir. Minął już rok, a uboga rodzina chłopaka wydaje na leczenie jego ran sumy większe od tych, które przeznacza na utrzymanie. Salwa, dziewczyna z egipskiej wioski, stara się odzyskać dobre imię w lokalnej społeczności. Jej udział w protestach uznano za formę prostytucji oraz naruszenie wszelkich zasad, obowiązujących w konserwatywnym społeczeństwie. Opowieści o pozostałych demonstrantach są równie przejmujące. Uświadamiają, w jaki sposób wielka historia wpływa na codzienne życie zwykłych ludzi. Film przepełniony jest współczuciem, zrozumieniem, ale przede wszystkim niezgodą na niesprawiedliwość spotykającą tych, którzy nie akceptują bierności, milczenia, okrutnego traktowania lub dyskryminacji. Dokument pokazywano m.in. na MFF w Rotterdamie w 2011 roku oraz PLANETE DOC 2012.