●CYTATY STAROŻYTNYCH●

Seneka:
"musisz żyć dla innych, jeśli chcesz żyć z pożytkiem dla siebie" ["alteri vivas oportet, si vis tibi vivere"]
"co zrobisz drugiemu, oczekuj od niego; jak Kuba Bogu, tak Bóg Kubie" ["ab alio exspectes, alteri quod feceris"]
"głód nie ma ambicji" ["ambitiosa non est fames"]
"sztuka długotrwała, życie krótkie" ["ars longa, vita brevis"]
"śmierć nie jest złem, a jedynie prawem obowiązującym cały rodzaj ludzki" ["mors malum non est, sola ius aequum generis humani"]
"trzeba wysłuchać i drugiej strony" ["audiatur et altera pars"]
"dobro nie rodzi się ze zła" "bonum ex malo non fit"
"ucząc innych, sami się uczymy" "docendo discimus"
"wielki jest ten, kto w bogactwie żyje jak ubogi" "magnus ille, qui in divitiis pauper est"
"człowiek jest rzeczą świętą dla człowieka" "homo sacra res homini''
"rodzimy się nierówni, umieramy równi" "impares nascimur, pares morimur"
"kogut tylko na własnym gnojowisku dużo może" "gallus in suo sterquilinio plurimum potest"
"nikt nie jest dobry przez przypadek" "nemo est casu bonus"
"nie przystoi mężczyźnie bać się ciężkiej pracy" "non est viri timere sudorem"
"nie śmierci się boimy, lecz myśli o śmierci" "non mortem timemus, sed cogitationem mortis"
"wino rozpala gniew" vinum incendit iras"
"nie ten jest ubogi, kto mało ma, ale ten, kto chce mieć więcej" "non qui parum habet, sed qui plus cupit, pauper est"
"bez Boga żadna myśl nie jest dobra" "nulla sine Deo mens bona est"
"wszelka sztuka jest naśladowaniem natury" "omnis ars naturae imitatio est"
"życie bez zajęć naukowych i literackich jest śmiercią i grobem żywego człowieka" "otium sine litteris mors est et hominis vivi sepultura"
"co jest prawdziwe, jest też moje" "quod verum est, meum est"
"człowiek jest istotą rozumną" "rationale animal est homo"
"nieszczęśliwy jest rzeczą świętą" "res sacra miser"
"prawdziwa radość jest rzeczą poważną" "res severa est verum gaudium"
"mędrzec zadowala się sobą" "se contentus est sapiens"
"jeśli będziesz żyć w zgodzie z naturą, nigdy nie będziesz ubogi" "si ad naturam vives, numquam eris pauper"
"jeśli chcesz być kochanym, kochaj" "si vis amari, ama"
"tylko doskonały rozum czyni człowieka szczęśliwym" "sola ratio perfecta beatum facit"
"przez całe życie trzeba się uczyć umierać" "tota vita discendum est mori"
"przez ciernie do gwiazd" "per aspera ad astra"
"cnota wystarcza do szczęścia" ["virtus ad beate vivendum sufficit"
"kto nie chce umierać, ten nie chce też żyć" "vivere nolit, qui mori non vult"
"życie jest walką" "vivere militare est"

III 26 • 4
Wszystko, co potępiamy u innych, znajdziemy we własnej duszy.

III 29 • 1
Haniebnie jest nienawidzić tego, kto zasługuje na twoje pochwały. O ileż haniebniej jednak
nienawidzić kogoś z tego powodu, dla którego zasługuje na twoje współczucie.

III 36 • 4
Na przyszłość zastanawiaj się nie tylko nad tym, czy prawdą jest, co mówisz, ale czy ten,
do kogo mówisz, wytrzyma prawdę. Dobry przyjmuje upomnienia z radością, lecz im kto
gorszy, tym gorzej znosi pouczenia.

III 11 • 3
Nie idzie o to, w jaki sposób wyrządzono nam krzywdę, lecz w jaki ją sposób znieśliśmy…

1 • 7
Podobnie jak wrastają w nas głęboko wszystkie złe nawyki, jeśli ich nie wykorzenić, kiedy
powstają, tak również nasze smutki, żale i samoudręki karmią się w końcu samym utrapieniem,
a rozpacz staje się chorobliwą rozkoszą nieszczęśliwej duszy.

4 • 4
Nie widzę nic wspanialszego niżeli to, że ludzie wyniesieni do najwyższych godności
umieją wybaczyć wiele, a sami nie szukają żadnych wybaczeń.

5 • 5
Pomyśl tez, że to nic wielkiego odgrywać bohatera, kiedy wszystko dobrze, kiedy życie
przebiega szczęśliwym torem: spokojne morze i posłuszne wiatry nie dają sternikowi możności
okazania swej sztuki; aby sprawdzić odwagę człowieka, zdarzyć się muszą jakieś przeciwności.

7 • 2
Żadna istota nie smuci się długo po stracie z wyjątkiem człowieka, który trwa
przy swoim bólu i cierpi nie tyle, ile odczuwa, lecz ile postanowił cierpieć.

11 • 1
Po cóż płakać nad cząstkami życia? Zgnębią nas nowe niepowodzenia,
nim zaradzimy dawniejszym.

16 • 8
Taka właśnie jest natura ludzka, że nic się nam nie podoba bardziej niż to, cośmy utracili.
Z tęsknoty za tym, co nam odebrano, jesteśmy zbyt niesprawiedliwi względem tego, co nam
pozostało.

6 • 2
…Człowiek szczęśliwy jest zadowolony ze swoich czasów, jakiekolwiek by one były, i
przychylny swojej kondycji. Szczęśliwy jest, komu rozum każe doceniać wszelkie warunki
egzystencji.

8 • 3
Niech człowiek nie da się zepsuć przez rzeczy zewnętrzne i niech będzie niepokonanym i
podziwiającym tylko siebie, wierzącym w siebie, a na złe i dobre gotowym – artystą życia…

12 • 2
Rozkosze mędrca są spokojne i umiarkowane, prawie obojętne, przytłumione i ledwie dostrzegalne,
jako że przychodzą bez wezwania, a chociaż nadchodzą samoczynnie, nie są ani
cenione ani przyjmowane z radością przez tych, którzy ich doświadczają. Oni je bowiem mieszają
i łączą z życiem, tak jak rozrywkę i żart łączy się z poważnymi sprawami.

21 • 4
Mędrzec nie uważa się za niegodnego żadnych przypadkowych darów: nie kocha bogactw,
ale woli je mieć; nie do duszy je przyjmuje, ale do domu, nie odrzuca tych, które posiada, ale
zatrzymuje, bo chce swojej cnocie dostarczyć więcej możliwości.

11 • 4
Często przyczyną śmierci – jest lęk przed śmiercią.

11 • 6
Kto lęka się śmierci, nigdy nie zrobi nic godnego człowieka, który naprawdę żyje. Lecz
kto pamięta, że ten wyrok wydano na niego już w chwili poczęcia, będzie żył pod wyrokiem,
a równocześnie tą samą, siłą ducha sprawi, że żadne zdarzenie nie będzie dla niego nieoczekiwane.

7 • 3
Przez całe życie należy się uczyć żyć i – co może jeszcze bardziej cię zdziwi – przez całe
życie należy się uczyć umierać.

7 • 9
Kto każdą chwilę obraca na swój użytek, kto każdy dzień układa jakby swój dzień ostatni,
ten ani nie pragnie jutra, ani się go nie lęka.

13 • 3
Dusza mniej odczuwa udrękę z powodu zawiedzionych pragnień, jeśli nie
przywiązała się do tego, że z całą pewnością będą spełnione.

I 1 • 6
Nikt nie może długo nosić maski, a ten, kto udaje, prędko wraca do swej prawdziwej natury.

VI 58 • 36
Słaby jest i tchórzliwy, kto pozbawia się życia z powodu cierpienia, głupi – kto żyje tylko
dla cierpienia.

I 6 • 5
Trzeba być obecnym przy wszystkim, po pierwsze dlatego, że ludzie bardziej wierzą
oczom niż uszom, a po drugie dlatego, że droga poprzez udzielanie pouczeń jest długa, natomiast
przez przykłady – krótka i skuteczna.

VI 59 • 2
…Prawdziwa radość… ma to do siebie, że nie ustaje i nie obraca się w swe przeciwieństwo.

VIII–XIII 78 • 13
Każdy jest na tyle nieszczęśliwy, na ile się za takiego uważa.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Owidiusz:
"sztuką jest ukrycie (wysiłków) sztuki" ["ars est celare artem"]
"wolno się uczyć nawet od wroga" ["fas est et ab hoste doceri"]
"koniec wieńczy dzieło" ["finis coronat opus"]
"zło niszcz w zarodku" ["principiis obsta"]
"widzę i pochwalam to, co lepsze, ale idę za tym, co gorsze" ["video meliora proboque, deteriora sequor"]
"czasy się zmieniają i my zmieniamy się wraz z nimi" ["tempora mutantur et nos mutamur in illis"]
"kropla drąży skałę nie siłą, lecz ciągłym padaniem" ["gutta cavat lapidem non vi, sed saepe cadendo
=================================================================================
Horacy:
"i w nieszczęściu zachowuj spokój umysłu" ["aequam memento rebus in arduis servare mentem"]
"korzystaj z każdego dnia" ["carpe diem"]
"słodko i zaszczytnie jest umrzeć za ojczyznę" ["dulce et decorum est pro patria mori"]
"nienawidzę ciemnego tłumu i trzymam się odeń z daleka" ["odi profanum vulgus et arceo"]
"prochem i cieniem jesteśmy" ["pulvis et umbra sumus"]
"z uśmiechem mówić prawdę" ["ridentem dicere verum"]
"odważ się być mądrym" ["sapere aude"]
"skąpiec zawsze cierpi niedostatek" ["semper avarus eget"]
"zbudowałem pomnik trwalszy od spiżu" ["exegi monumentum aere perennius"]
"wszystko ma swoje granice" ["est modus in rebus"]
"kto ocala kogoś wbrew jego woli, to tak jakby go zabijał" ["invitum qui servat, idem facit occidenti"]
"ślepo wierzyć; uznawać autorytet nauczyciela za argument ostateczny" ["iurare in verba magistri"]
"gniew jest chwilowym szaleństwem" ["ira furor brevis est"]
"niczemu się nie dziwić" ["nil admirari"]
"nie należy rozpaczać" ["nil desperandum"]
"o tobie ta bajka mówi, choć pod zmienionym imieniem" ["mutato nomine de te fabula narratur"]
=================================================================================
Cyceron:
"pewnego przyjaciela poznaje się w niepewnej sytuacji" ["amicus certus in re incerta cernitur"]
"przyzwyczajenie jest drugą naturą" ["consuetudo est altera natura"]
"i zbóje mają swoje prawa" ["etiam latrones suis legibus parent"]
"w czasie wojny milczą Muzy" ["inter arma silent Musae"]
"pismo się nie rumieni" ["litterae non erubescunt"]
"historia nauczycielką życia" ["historia magistra vitae"]
"głód jest najlepszym kucharzem" ["fames est optimus coquus"]
"pieniądz jest nerwem wojny" ["nervus belli pecunia"]
"Czym sen dla ciała, tym przyjaźń dla ducha odświeża siły"
"cnota jest doskonałym rozumem" ["virtus est perfecta ratio"]
======================================================================
Tacyt:
"wszystko, co nieznane, wydaje się wspaniałe" ["omne ignotum pro magnifico"]
"właściwe jest naturze ludzkiej nienawidzić tego, kogo się obraziło" ["proprium ingenii humani est odisse, quem laeseris"]
Terencjusz:
"kłótnie kochanków umacniają ich miłość" ["amantium irae amoris integratio"]
"jestem człowiekiem i nic, co ludzkie, nie jest mi obce" ["homo sum, humani nihil a me alienum puto"]
"o wilku mowa, a wilk tuż" ["lupus in fabula"]
"prawda rodzi nienawiść, ustępliwość przyjaciół" ["veritas odium parit, obsequium amicos"]
"kiedy chcesz, odmawiają, kiedy nie chcesz, pragną" ["nolunt, ubi velis, ubi nolis, cupiunt"]
Wergiliusz:
"miłość dla wszystkich jednaka"["amor omnibus idem"]
"śmiałym szczęście sprzyja" ["audaces fortuna iuvat"]
"niech z naszych kości narodzi się mściciel" ["exoriare aliquis nostris ex ossibus ultor"]
"wierzcie doświadczonemu" ["experto credite"]
"oszczędzać zwyciężonych, a dumnych poskramiać" ["parcere subiectis et debellare superbos"]
"chwiejną i zmienną jest zawsze kobieta" ["varium et mutabile semper femina"]
"każdy ulega swoim namiętnościom" ["trahit sua quemque voluptas"]
"plotka rośnie rozchodząc się" ["fama crescit eundo"]
"szczęśliwy, kto zdołał poznać przyczyny wszechrzeczy" ["felix, qui potuit rerum cognoscere causas"]

• Pobierz folder
• Zachomikuj folder