Grupa Dio powstała 1982 roku z inicjatywy opuszczających Black Sabbath - wokalisty Ronniego Jamesa Dio i perkusisty Vinny Appice’a. Pierwszy skład zespołu tworzyli: Ronnie James Dio (vocal), Vivian Campbell (gitara), Jimmy Bain (bas; ex-Rainbow) oraz Vinny Appice (perkusja).

W 1983 roku zespół wydał album "Holy Diver", z doskonałymi "Rainbow in the Dark", "Don't Talk to Strangers" czy tytułowym "Holy Diver". Przez wielu krytyków i fanów płyta uznawana jest za esencję stylu heavy metal. Debiutancki krążek oraz wydany rok później i równie dobrze przyjęty album "The Last in Line" otrzymały miano platynowej płyty. W połowie trasy koncertowej promującej to wydawnictwo, w miejsce Campbella (odchodzącego do Whitesnake) do zespołu dołączył nowy gitarzysta - Craig Goldy. Kolejne studyjne albumy ukazały się w roku 1987 ("Dream Evil") oraz w 1990 ("Lock Up the Wolves"). Ten ostatni został nagrany w mocno zmienionym składzie (m.in. z byłym perkusistą AC/DC Simonem Wrightem). W 1992 roku Ronnie ponownie dołączył do Black Sabbath, a efektem krótkiego epizodu było wspólne nagranie płyty "Dehumanizer".

Ronnie James Dio reaktywował zespół w 1993 roku, z Appicem na perkusji, gitarzystą Tracym G, klawiszowcem Scottem Warrennem (ex-Warrant) oraz basistą Jeffem Pilsonem. Zespół brzmiał bardziej nowocześnie, co okazało się być sporym zawodem dla wielu fanów przyzwyczajonych do wcześniejszych dokonań grupy. "Strange Highways" z 1993 roku, "Angry Machines" z 1996 oraz koncertowy "Inferno - Last in Live" z 2000 roku pozostają dla licznych zwolenników talentu Dio najgorszymi albumami w dyskografii grupy.

Po okresie kolejnych perturbacji kadrowych (m.in. powrót Craiga Goldy), ósmy album studyjny "Magica" z 2000 roku osiągnął 1. pozycję na liście Top Independent Albums Billboardu. W listopadzie tego samego roku zespół zawitał do Polski jako support podczas europejskiej trasy koncertowej Deep Purple. W 2002 roku na rynku ukazał się album "Killing The Dragon", powracający stylem do pierwszych albumów. Ostatni studyjny krążek "Master Of The Moon" został wydany w roku 2004.

Ronnie James Dio zdaniem wielu miłośników gatunku zaliczany jest do grona osób mających największy wpływ na rozwój muzyki hard rock i heavy metal. Znany przede wszystkim jako wokalista grup Elf (1970-1975), Rainbow (1975-1978), Black Sabbath (1979-1982 / 1991-1993), Dio (1983-1989 / 1993-do dziś) a także powołanej w 2007 roku przez byłych członków Black Sabbath grupy Heaven & Hell.

1972 - Elf ‎– Elf	1974 - Elf – Carolina County Ball	1975 - ELF ‎– Trying To Burn The Sun
1975 - Rainbow ‎– Ritchie Blackmore's Rainbow	1976 - Blackmore's Rainbow ‎– Rainbow Rising	1977 - Rainbow ‎– On Stage
1978 - Rainbow ‎– Long Live Rock 'N' Roll	1983 - Dio ‎– Holy Diver	1984 - Dio ‎– The Last In Line
1985 - Dio ‎– Sacred Heart	1986 - Dio ‎– Intermission	1987 - Dio ‎– Dream Evil
1990 - Dio ‎– Lock Up The Wolves	1991 - Ronnie James Dio ‎– The Elf Albums	1992 - Dio ‎– Diamonds - The Best Of
1993 - Dio ‎– Strange Highways	1994 - Dio ‎– Strange Highways	1996 - Dio ‎– Angry Machines
1997 - Dio ‎– Diamonds - Anthology	1998 - Dio ‎– Dio's Inferno - The Last In Live	1999 - Holy Dio - A Tribute To The Voice Of Metal; Ronnie James Dio
2000 - Dio ‎– Magica	2000 - Dio ‎– The Very Beast Of Dio	2000 - Hard Rain ‎– Dio's Inferno - The Last In Live
2001 - Dio ‎– Anthology Volume Two	2002 - Dio ‎– Killing The Dragon	2003 - Dio ‎– Evil Or Divine; Live In New York City
2003 - Dio ‎– Stand Up And Shout The Anthology	2003 - Dio ‎– The Collection	2004 - Dio ‎– Master Of The Moon
2005 - Dio ‎– Master Of The Moon	2005 - Dio ‎– Metal Hits	2008 - Dio & Black Sabbath - The Rules Of Hell
2009 - Dio ‎– Evil Or Divine; Live In New York City	2009 - Dio ‎– Holy Diver Live	2010 - Dio ‎– At Donington UK; Live 1983 & 1987
2011 - Dio ‎– The Ronnie James Dio Story; Mightier Than The Sword	2012 - Dio ‎– Holy Diver	2012 - Dio ‎– Sacred Heart
2012 - Dio ‎– The Last In Line	2012 - Dio ‎– The Very Beast Of Dio Vol. 2	2012 - Ronnie Dio & The Prophets - The Early Years
2013 - Dio ‎– Finding The Sacred Heart – Live In Philly 1986	2013 - Dio ‎– Rares In The Dark	2013 - Dio ‎– Dream Evil
2013 - Dio ‎– Magica	2014 - Dio ‎– This is Your Life; A Tribute to Ronnie James Dio