Josteine

Arthur Allen

ZIP ♦ MOBI

Lwowscy uczeni, tyfus i walka z Niemcami

Niewiele jest chorób, które budzą taki strach jak tyfus. Przenoszony przez wszy, atakuje tych, których życie i tak jest trudne – uchodźców, żołnierzy, mieszkańców gett. Powoduje halucynacje, straszliwe bóle głowy, wysoką gorączkę, często kończy się śmiercią.
W latach dwudziestych XX wieku Rudolf Weigl opracował pierwszą szczepionkę na tyfus, stosując metodę tyleż odważną, co niebezpieczną: w procesie produkcji wykorzystywano wszy, a do ich karmienia – ludzi. Wysoka skuteczność techniki Weigla przyciągnęła uwagę świata i wzbudziła podziw – i właśnie dlatego Niemcy chronili jego laboratorium podczas krwawej okupacji Lwowa. Wkrótce stało się ono także ośrodkiem ruchu oporu. Weigl zatrudniał lwowską inteligencję – matematyków, pisarzy, lekarzy i myślicieli, którzy inaczej byliby skazani na zagładę, a dzięki niemu znajdowali ochronę. Zespół laboratorium prowadził także sabotaż, nielegalnie wysyłając szczepionkę do gett w polskich miastach, równocześnie produkując litry osłabionej surowicy dla Wehrmachtu.

Ilona Wiśniewska

Na północy Norwegii

♦ MOBI

Północ Norwegii to surowy klimat, garstka ludzi, tysiące reniferów, lodowate morze i wicher, który mąci świadomość. Dla bohaterów tej książki Finnmark, region przez wieki utożsamiany z ultima Thule, to centrum świata i niekończąca się opowieść. Najdalszą północ Europy Ilona Wiśniewska ogląda matowymi oczami umierającego starca, wsłuchuje się w nią razem z Mari Boine – najsłynniejszą na świecie saamską wokalistką, godzi się na nią z tymi, którzy nie mają dokąd wyjechać, albo stara się ją uchronić od zniknięcia wraz z tymi, którzy malują murale na opuszczonych budynkach.
Finnmark to kraniec. Nie ma znaczenia, skąd się patrzy, bo to nadal będzie albo daleko, albo hen daleko. Słowo „hen” w norweskim odnosi się do odległości, tyle że równie dobrze może znaczyć „po drugiej stronie globu”, jak i „tuż za rogiem”. Hen to równocześnie daleko i blisko.
Ten norweski koniec świata staje się częścią naszej historii, opowieścią o nas.

Åsne Seierstad

Opowieść o Norwegii

♦ MOBI

Jeden z nas to opowieść o sprawcy masakry na wyspie Utøya i jego ofiarach: dwóch siostrach, Irakijkach spod Oslo, które nie mogły się doczekać wyjazdu na letni obóz AUF, młodzieżówki Partii Pracy, i o grupce chłopaków z Tromsø na północy Norwegii. Nie wszyscy wrócili do domów. Autorka szuka odpowiedzi na pytania, które wszyscy sobie zadajemy: jak mogło dojść do tak okrutnej zbrodni?

Marta i Adam Biernat

Życie w cieniu islandzkich wulkanów

♦ MOBI

Czy słyszeliście o uwielbieniu Islandczyków dla festiwalu Eurowizji i basenów na świeżym powietrzu, zbieractwa i robótek na drutach, zaklętych miejsc oraz zwariowanych upodobań kulinarnych?
Chcecie dowiedzieć się, dlaczego dawniej islandzcy rybacy wkładali do butów pazury czapli, do drzwi nie należało pukać więcej niż trzy razy, a własnej kołdry trzeba było pilnować jak oka w głowie? Czemu brzemienne kobiety nie powinny zerkać na zorzę oraz co sprawia, że islandzkie łąki kuszą aromatem ginu?
Ta książka to wyjątkowy przewodnik po „islandzkiej duszy” i zarazem porywająca opowieść o życiu na pięknej i niebywale wietrznej wyspie w cieniu stu trzydziestu wulkanów. Jedyna rzecz, której się z niej nie dowiecie, to dlaczego owce uwielbiają stać na środku drogi – to jedna z niezgłębionych, irracjonalnych owczych tajemnic…

Katarzyna Tubylewicz

O ludziach Północy, którzy lubią być sami

♦ MOBI

Zbiór reportaży, esejów i rozmów na temat samotności – książka wciągająca, oryginalna i aktualna. Tubylewicz i jej bohaterowie zastanawiają się nad tym, czym samotność jest, czym bywa, co nas w niej przeraża, a co cieszy, dlaczego za nią tęsknimy, dlaczego przed nią uciekamy, jak nas zmienia, jakie stawia przed nami wyzwania. Wiele tu subiektywnych głosów i perspektyw, pełna uniwersalność i kopalnia wiedzy o różnicach kulturowych. Jednocześnie „Samotny jak Szwed?” to kolejna odkrywcza książka o naszych sąsiadach zza Bałtyku. Dla Tubylewicz Szwecja to lustro, w którym przegląda Polskę i siebie samą, a o Szwecji mówi się, że jest rajem dla samotników. Czy to prawda?

Elisabeth Åsbrink

Ingvar Kamprad z farmy Elmtaryd w Agunnaryd na południu Szwecji tuż po wojnie otworzył małą firmę meblową. Dziś to najbardziej znana na świecie szwedzka marka. Ale wtedy zatrudniał zaledwie kilka osób, wśród nich swojego najlepszego przyjaciela — Ottona Ullmanna. Otto wyjechał z Austrii tuż po anszlusie, gdy stało się jasne, że pozostanie w kraju jest zbyt ryzykowne. Wyjazd do Szwecji, załatwiony z wielkim trudem przez rodziców, miał zapewnić chłopcu bezpieczeństwo w niepewnych czasach. Ingvar był zagubionym nastolatkiem. Jego ojciec uważał Żydów za źródło wszelkiego zła, babcia wielbiła Hitlera. Zafascynowany poglądami szwedzkich nazistów, Ingvar wkrótce się do nich przyłączył. W tej niezwykłej historii Åsbrink ukazała Szwecję i Europę w sposób, w jaki dotąd nie były przedstawiane. Wykorzystując bogaty materiał archiwalny, zmusiła czytelnika do samodzielnego szukania odpowiedzi na pytanie o grzechy z przeszłości, odpowiedzialność i winę.

Michael Booth

O ludziach prawie idealnych

Kraje skandynawskie są ojczyznami najszczęśliwszych ludzi na świecie. Nie zmieniają tego nadzwyczaj wysokie podatki, jakie płacą Norwegowie, problemy z alkoholem Finów, ani chłodne stosunki Szwedów z sąsiadami.
Co decyduje o zadowoleniu społecznym w państwach nordyckich? Jaki wpływ ma na nie brak drastycznych różnic między mieszkańcami i jaki jest ich stosunek do imigrantów? Czym jest i co o Skandynawach mówi „prawo Jante”?
Michael Booth z brytyjską ironią opowiada o blaskach i cieniach życia na dostatniej północy oraz zasypuje Czytelnika ciekawostkami. Obserwuje codzienne życie w Danii, Norwegii, Finlandii, Szwecji, Islandii i mieszkańców tych krajów, które zdają nam się być rajem na ziemi. Co ciekaWe, autor zwraca uwagę nie tylko na pozytywy modelu skandynawskiego, ale też wskazuje negatywne jego konsekwencje i opisuje jaki może mieć on wpływ na przyszłość tej części świata.