Granatowi (1999).avi

the.ville / Filmy dokumentalne / Polska / 1939 - 1945 / Granatowi (1999).avi

Download: Granatowi (1999).avi

Pobierz plik

327,89 MB

Czas trwania: 40 min

Zdaniem dr. Adama Hempela, system policyjny Drugiej Rzeczpospolitej należał do najsprawniejszych w Europie, tym bardziej zaskakujące jest jak szybko uległ rozpadowi po wybuchu II wojny światowej. Próby wyjaśnienia tego faktu wskazują na możliwość niemieckiej dywersji w kręgach kierowniczych polskiego MSW. Zablokowano bowiem przewidziane prawem włączenie policji do wojskowego systemu obronnego kraju. Wyjątek stanowił Stołeczny Garnizon Policji. Jego szefowie - ppłk Marian Kozielewski i mjr Bolesław Bujko - odważyli się wypowiedzieć posłuszeństwo tym władzom i zahamować ewakuację policji. Ryzykowali sąd wojenny. Po klęsce wrześniowej około 3 tys. policjantów przedostaje się wraz z wojskiem na Litwę, Łotwę, Węgry i do Rumunii, gdzie zostają internowani. Prawie 12 tys. funkcjonariuszy z centralnej i zachodniej Polski, ewakuujących się zgodnie z rozkazem na Kresy Wschodnie, trafia do sowieckiej niewoli. Zostają osadzeni w obozach. Potem wymordowani w Miednoje. Film przedstawia jednak przede wszystkim działalność i losy tych, którzy pozostali na terenach okupowanej przez Niemców Rzeczpospolitej. Już w październiku 1939 roku, z rozkazu Hansa Franka, władze niemieckie wydały odezwę wzywającą polskich policjantów do zgłoszenia się do specjalnych urzędów. Odtąd - w swoich granatowych mundurach, od których barwy nazywano ich "granatowymi" policjantami - pełnili służbę współdziałając z okupantem. W filmie pojawiają się dowody i świadectwa ich dwojakich postaw: głębokiego patriotyzmu i podłości. Jedni współpracowali z podziemiem, na różne sposoby oszczędzali rodaków, inni gnębili ich, wykazując się niekiedy szczególnym okrucieństwem. Jedni walczyli w partyzantce, powstaniu warszawskim. Inni wysługiwali się Niemcom niekiedy ponad miarę. W powszechnej opinii jednak wszyscy zhańbili się kolaboracją, dopuścili zdrady. W polskiej policji tzw. granatowej - przytacza dane prof. Paweł Wieczorkiewicz - służyło około 13 tys. kandydatów, podoficerów i oficerów. Liczba skazanych przez sądy Polskiego Państwa Podziemnego na karę śmierci za działanie na szkodę Polski i jej obywateli nie jest znana. Po zakończeniu wojny zweryfikowano blisko 10 tys. byłych granatowych. Tylko 600 z nich skazano na długoletnie więzienie lub karę śmierci za haniebną działalność okupacyjną. Prawie 2 tys. zatrudniono w Milicji Obywatelskiej. W 1949 roku podjęto wobec nich represje.

Komentarze:

Nie ma jeszcze żadnego komentarza. Dodaj go jako pierwszy!

Aby dodawać komentarze musisz się zalogować

the.ville

Idź do chomika

Inne foldery z plikami do pobrania

Inne pliki do pobrania z tego chomika

A zaczęło się wszystko na Kresach (2005).avi

"Wilno, około 17 września - wspomina prof. Hanna Świda - ...

"Wilno, około 17 września - wspomina prof. Hanna Świda - Zięba. Mam dziewięć lat, jesteśmy w Kolonii Wileńskiej u cioci - babci. Pojawia się mama i mówi: Przychodzą bolszewicy!" Tragiczne chwile wkroczenia Armii Czerwonej na Kresy Wschodnie, "cios w plecy" zadany polskim oddziałom walczącym zmagającym się z nierównie silniejszym agresorem niemieckim, wspominają wszyscy występujący w filmie świadkowie tamtych wydarzeń, m.in. prof. Anna Czekanowska, kardynał Henryk Gulbinowicz, Wojciech Dzieduszycki, Bronisław Szeremeta, prof. Kazimierz Żygulski, Andrzej Wat - syn Aleksandra, poety i prozaika, współtwórcy polskiego futuryzmu. Nagłe zetknięcie się młodych i bardzo młodych ludzi z totalitaryzmem mocno wryło się w ich pamięć. Bolszewicy wnosili w uładzony, uporządkowany świat Kresów Rzeczypospolitej bałagan, brud i chaos. "Nawet piękny Lwów sparszywiał w jednej chwili" - skarży się jeden z byłych kresowiaków. Ale to był dopiero początek apokalipsy. Wkrótce nastał czas prześladowań i represji, zwłaszcza inteligencji uznanej za element niepewny, a nawet niebezpieczny dla systemu. W 1940 roku rozpoczęły się wywózki. Pociągi z ludźmi stłoczonymi w towarowych wagonach tygodniami jechały na wschód. Podróżnych czekała jeszcze długa droga wozami zaprzęgniętymi w woły do łagrów położonych w rozciągającym się po horyzont, porośniętym trawą stepie, lub w dzikiej tajdze. Mężczyźni harowali przy wyrębie lasu, kobiety wykonywały niemniej ciężkie prace pomocnicze, dzieci zbierały grzyby i jagody do wspólnego garnka. Obozów nie otaczały druty. Nie było dokąd uciekać. "Przywykniecie - pocieszali dobrodusznie strażnicy z NKWD. Przywykniecie albo zdechniecie!" Rok 1940 zapowiadał kolejne ciosy spadające na polską inteligencję Kresów Wschodnich, a także całej przedwojennej Rzeczypospolitej. Po bolszewikach dzieło niszczenia najświatlejszej warstwy społeczeństwa przejęli Niemcy, potem raz jeszcze radzieccy wyzwoliciele tępiący zajadle "wrogów ludu". Nie bez udziału - jak twierdzą z bólem bohaterowie filmu - licznych, zbyt licznych! - rodzimych kolaborantów. Tych strat, zdaniem prof. Hanny Świdy - Zięby - nie odrobiliśmy do dziś. Zmarniała intelektualna i moralna kondycja współczesnej inteligencji, rozmył się etos takich zawodów, jak nauczyciel i lekarz, skarlała klasa polityczna. A to wszystko zaczęło się na Kresach...

Z gorącego serca. Żegota (2003).avi

"W krytycznej sytuacji, po raz pierwszy w historii nowoż ...

"W krytycznej sytuacji, po raz pierwszy w historii nowożytnej Polski, przedstawiciele kompetentnych, miarodajnych żydowskich organizacji politycznych różnego odcienia, niejednokrotnie z sobą nawet skłóconych, wspólnie z przedstawicielami demokratycznych ośrodków polskiego podziemia podjęli działanie na rzecz ratowania ludzi, i ostrzegania, i zbierania materiałów dotyczących zbrodni hitlerowskich, i kontaktów z wolnym światem. Jest to zjawisko, którego nie znam w żadnym innym kraju okupowanej Europy. Wobec tego jednak, że na naszym terytorium rozegrała się główna część tragedii ludności żydowskiej, działania te mogły dotyczyć tysięcy ludzi, ale nie milionów. I odchodzą w cień wobec tragedii milionów. Ale ja stale przypominam, że według Starego Testamentu brakowało dziesięciu ludzi do uratowania Sodomy. W Polsce tych Sprawiedliwych znalazły się tysiące... Myślę, że nie tylko Żydzi uratowani w infernalnych warunkach mają im coś do zawdzięczenia, ale i my wszyscy, ówcześni i potomni." To fragment wywiadu, jakiego udzielił Władysław Bartoszewski Andrzejowi Friszke. A wypowiedziane słowa dotyczą działalności powstałej w czasie okupacji Rady Pomocy Żydom "Żegota". W 1963 roku Władysław Bartoszewski i Maria Kann jako działacze Rady Pomocy Żydom "Żegota" zasadzili drzewko w Alei Sprawiedliwych w Jerozolimie. W filmie na temat okoliczności powstania Rady i jej działalności opowiadają ostatni żyjący jej działacze, a o zakresie udzielanej przez tę organizację pomocy świadczą wypowiedzi uratowanych przez "Żegotę" osób. Rada Pomocy Żydom - Żegota utworzona została w konspiracji w grudniu 1942 r. jako ciało społeczne przy Delegaturze Rządu RP na Kraj. Wcześniej, od września, działał Tymczasowy Komitet Pomocy Żydom pod kierownictwem Zofii Kossak. W Radzie znaleźli się przedstawiciele PPS-WRN, RPPS, SL, SD, Bundu, ŻKN (Żydowskiego Komitetu Narodowego), FOP (Frontu Odrodzenia Polski), Związku Syndykalistów Polskich, Polskiej Organizacji Demokratycznej. Przewodniczyli Radzie: Julian Grobelny, Roman Jabłonowski, Leon Feiner. RPŻ udzieliła wsparcia materialnego ok. czterem tysiącom osób, pomagała wyrabiać fałszywe dokumenty, organizowała opiekę nad dziećmi (szczególne zasługi Ireny Sendlerowej), starała się o mieszkania i schronienia dla uciekinierów z gett. "Żegota" zakończyła działalność w styczniu 1945 roku.

Wieluń 4.40 (2004).avi

1 września 1939 roku z lotniska w Nieder-Ellguth wystart ...

1 września 1939 roku z lotniska w Nieder-Ellguth wystartowało 29 bombowców nurkujących JU 87 B. O 4.40 czasu miejscowego spadły pierwsze bomby na zachodnią część Wielunia. Drugi nalot nastąpił pół godziny po pierwszym. Teraz celem ataku była wschodnia część miasta. Centrum zbombardowano 27 minut później. W niespełna półtorej godziny 76 eskadra lotnictwa bojowego III Rzeszy zrzuciła na Wieluń, nieduże miasto leżące pośrodku trójkąta Wrocław - Łódź - Częstochowa 380 bomb o wadze 46 ton. Zabito 2169 osób w różnym wieku. Miasto zostało zniszczone w 70%, a samo centrum w 90%. Zaczęła się trwająca 6 lat II wojna światowa. W kampanii wrześniowej Wieluń był dramatycznym początkiem, a Warszawa punktem kulminacyjnym. Potem w Europie i w świecie zbombardowano jeszcze wiele innych podobnych i większych od Wielunia miast. Do historii weszły Warszawa, Lidice, Oradour, Hiroszima. Ale pierwsze bomby spadły na Wieluń - zanim "Schleswig-Holstein" ostrzelał Westerplatte.

Palmiry. Polski Katyń (2012).avi

Spotkałam Gauleitera (2011).avi

Historia spotkań gauleitera Arthura Greisera i kilkuletn ...

Historia spotkań gauleitera Arthura Greisera i kilkuletniej Wandy Rumińskiej w czasie II wojny światowej.

Kampinoska epopeja (2001).avi

Puszcza Kampinoska to teren o wiekowych tradycjach powst ...

Puszcza Kampinoska to teren o wiekowych tradycjach powstańczych i obronnych, gdzie ludność miejscowa od pierwszych dni okupacji przystąpiła do działań konspiracyjnych i obronnych. Wspomnienia mieszkańców z czasów konspiracji o walce zbrojnej ludności cywilnej i pomocy niesionej Armii Polskiej.

Życie za życie (2007).avi

Film dokumentalny "Życie za życie" opowiada historie Pol ...

Film dokumentalny "Życie za życie" opowiada historie Polaków, którzy ratowali Żydów w czasie II wojny światowej - ukrywali, żywili, chronili, choć za taką pomoc groziła śmierć całej rodzinie. Dokument został zrealizowany w miastach, miasteczkach i wsiach Polski, w których rozegrały się tragiczne wydarzenia. Bohaterami są świadkowie tamtych wydarzeń, ale częściej ich dzieci i wnuki. Film został zrealizowany przez Picaresque, we współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej i Narodowym Centrum Kultury.

Praska Arka Noego (2009).avi

Dzieci Antoniny i Jana Żabińskich opowiadają o wojennej ...

Dzieci Antoniny i Jana Żabińskich opowiadają o wojennej działalności swoich rodziców. Jan Żabiński, dyrektor warszawskiego ZOO, wraz z żoną na terenie ogrodu ukrywał Żydów.

Z Sarnak do Londynu (2004).avi

W lipcu 2004 roku minęło 60 lat od przesłania do Londynu ...

W lipcu 2004 roku minęło 60 lat od przesłania do Londynu niemal całej rakiety V-2 wraz z dokumentacją opracowaną przez profesora Groszkowskiego. Autorzy programu dotarli do naocznych żyjących jeszcze świadków i uczestników tamtych wydarzeń w Sarnakach i okolicy. Są to osoby z rodów Peryczów i Adamczyków. Opowiadają o tym, jak rakiety czy ich części były odszukiwane. Dokument przedstawia motywy ich działania i późniejsze losy.

Śmierć Zygielbojma (2000).avi

12 maja 1943 r. popełnił w Londynie samobójstwo Artur Sz ...

12 maja 1943 r. popełnił w Londynie samobójstwo Artur Szmul Zygielbojm, w proteście wobec bezczynności świata wobec holocaustu. Teraz jego brat spotyka się z osobami, które były świadkami beznadziejnej walki o poruszenie sumień wielkich tego świata.

więcej plików z tego folderu...

Zgłoś jeśli naruszono regulamin