Download: Parodia przemowienia Gomulki ze starej kasety (kopia 2013-01-22).mp3
"Taśma magnetofonowa o treści antypaństwowej…" czyli parodia przemówienia I Sekretarza PZPR Władysława Gomułki, która była najprawdopodobniej prezentowana na zamkniętych spotkaniach studenckich w latach 70-tych XX w..
W parodii tej poruszano sprawy, które ówczesne władze PRL uznawały za tabu ("przyjaźń" ze Związkiem Radzieckim, interwencja w Czechosłowacji), antypaństwowe (wspomnienia marca 1968, ZOMO) czy antyspołeczne (słynny tekst "I tak, przed wojną staliśmy nad przepaścią, a obecnie zrobiliśmy poważny krok naprzód."). Trudno odeprzeć wrażenie, że za takie wystąpienia czy nawet tylko ich dystrybucję, w czasach Polski Ludowej szło się od razu do więzienia, jako "polityczny".
Trzeba przyznać, że treści zawarte w tej parodii były "mocne", ubrane jedynie okazyjnie w absurd, alegorię czy prostactwo charakterystyczne dla postrzegania Władysława Gomułki przez ówczesną inteligencję. Tekst nie woalował treści, tak jak inne ówczesne i późniejsze utwory (skecze) zawierające satyrę polityczną, na pozór zupełnie nie związane z krytyką systemu, ukrywające treść w niedopowiedzeniach , puentach i skojarzeniach. Taki "miękki" sposób ośmieszania systemu (ale także i edukacji o stanie Polski) był charakterystyczny dla klasyków "kabaretowej opozycji" czyli Jana Pietrzaka i kabaret Tey. Z drugiej jednak strony, taka "hardcore" parodia śmieszy tylko za pierwszym razem, gdy się jej słucha. Każde następne wysłuchanie tego tekstu rodzi coraz większy smutek i przygnębienie, uczucia które na pewno udzielały się współczesnym nagraniu słuchaczom, natomiast niezapomniane teksty Kabaretu "Pod Egidą" czy Teya śmieszą do dziś.
Jak się okazuje, SB interesowało się tą parodią, o czym świadczy materiał dostępny pod adresem http://piszkulturalnie.pl/z-historii-regionu/pisz/ziemia-piska-w-archiwach-prl-o dc-4
Nagranie odnalazłem na starej, zdezelowanej kasecie magnetofonowej. Z tego, co pamiętam, taśmę tę otrzymaliśmy ok. roku 1983-1984 razem ze sprzętem "Hi-Fi" (cudzysłowy zamierzone), od jednego ze znajomych rodziców. Parodia jest obcięta na początku i końcu, nie ma też dwóch kilkusekundowych fragmentów w środku, ale nawet z takimi brakami to nagranie nie powinno zaginąć, zachowałem je chociażby dla celów historycznych.
Znalazłem na Chomiku pełen tekst przemówienia, którego kopię umieściłem obok nagrania. Można tam też znaleźć pełne nagranie przemówienia, ale jakość dźwięku jest zdecydowanie gorsza niż w mojej, niepełnej kopii.