MacArthur Douglas

Douglas George MacArthur (ur. 26 stycznia 1880 w Little Rock w stanie Arkansas, zm. 5 kwietnia 1964 w Waszyngtonie) – amerykański generał, dowódca armii alianckich na południowo-zachodnim teatrze działań na Pacyfiku podczas II wojny światowej. Uhonorowany najwyższym odznaczeniem wojskowym w Stanach Zjednoczonych – Medalem Honoru. Był jednym z pięciu amerykańskich oficerów, którzy osiągnęli stopień generała armii (ang. General of the Army, odpowiednik marszałka). Wyższy stopień – generała armii (l. mn. – "General of the Armies") otrzymali jedynie John Pershing i pośmiertnie George Washington.
Był synem oficera, bohatera wojny secesyjnej Arthura MacArthura juniora i Mary Pinkney Hardy MacArthur z Norfolk w Wirginii, i wnukiem Arthura MacArthura seniora – szkockiego prawnika i polityka – emigranta do USA. W domu rodzinnym został mu wpojony szacunek dla tradycyjnych wartości i prawa, zaś wychowanie w garnizonach sprawiło, że wcześnie nabył umiejętność jazdy konnej i strzelania. W 1893 wstąpił do West Texas Military Academy (odpowiednik szkoły kadetów, prowadzony przez cywilną instytucję prywatną). W 1898 zdał do akademii oficerskiej wojsk lądowych (US Academy) w West Point. 11 czerwca 1903 ukończył tę uczelnię z pierwszą lokatą (z jednym z najlepszych wyników w historii) i jako podporucznik otrzymał przydział do wojsk inżynieryjnych; jego pierwszym posterunkiem były Filipiny, gdzie oddziały amerykańskie toczyły walki w dżungli z lokalnymi desperados oraz partyzantką. W latach 1905–1906 w charakterze adiutanta towarzyszył ojcu w podróży po Dalekim Wschodzie, w trakcie której zapoznał się ze stanem sił zbrojnych 11 krajów i obserwował najnowsze metody prowadzenia działań w trakcie wojny rosyjsko-japońskiej (1904–05).

W 1907 został adiutantem prezydenta Theodore'a Roosevelta; mimo braków w umiejętnościach wojskowych, których przyczyną było pełnienie obowiązków adiutanta, w 1911 został awansowany na kapitana. W 1912 otrzymał przydział do Akademii Sztabu w Fort Leavenworth, a następnie do Departamentu Wojny w Waszyngtonie. W 1914 wziął udział w ekspedycji wojsk USA do Veracruz w Meksyku.

W 1915 awansował do stopnia majora i został pierwszym w dziejach rzecznikiem prasowym armii, odnosząc na tym stanowisku niekwestionowany sukces; w ramach prac w Departamencie Wojny odpowiadał również za integrację z siłami zbrojnymi jednostek Gwardii Narodowej, podległej w czasie pokoju władzom stanowym; stworzył z istniejących jednostek czynnych Gwardii 42 dywizje piechoty, dzięki czemu stan liczebny armii USA zwiększył się ze 127 tys. (1917) do 3 mln 185 tys. (listopad 1918). Jego wysiłki zostały docenione i szybko awansował, zostając pułkownikiem i dowódcą 84. Brygady Piechoty 1. Armii Amerykańskiej w Europie, pod dowództwem generała Johna Pershinga.

Uczestniczył w I wojnie światowej, a w latach 1930–1935 był szefem sztabu amerykańskich sił lądowych, następnie w latach 1935–1941 został oddelegowany do dowodzenia siłami zbrojnymi Filipin. Przed wybuchem wojny wrócił do armii amerykańskiej, aby dowodzić siłami amerykańskimi na Dalekim Wschodzie. Przez pierwszy okres wojny z Japonią dowodził siłami broniącymi Filipin, nie zdołał jednak powstrzymać japońskiej ofensywy i musiał opuścić Filipiny i ewakuować się do Australii. W latach 1942–1945 był dowódcą wszystkich sił alianckich na obszarze południowo-zachodniego Pacyfiku. Po dwóch latach siły pod jego dowództwem wyzwoliły Filipiny.

W 1945 został mianowany dowódcą sił sprzymierzonych na Dalekim Wschodzie. 2 września tego samego roku przyjął na pokładzie pancernika "Missouri" kapitulację Japonii i stanął na czele wojsk okupacyjnych. Pod jego zarządem w latach 1945–1951 przeprowadzono proces demilitaryzacji i demokratyzacji państwa japońskiego. Zamykając wojenną kartę na Dalekim Wschodzie, MacArthur potajemnie udzielił immunitetu bestialskim medykom z Jednostki 731 z Shiro Ishii na czele, przejmując w zamian wyniki eksperymentów na żywych ludziach prowadzone w japońskich laboratoriach w czasie wojny. Rząd USA uznał bowiem te informacje za cenne z uwagi na niepodobieństwo prowadzenia podobnych badań w krajach Zachodu[1].

Podczas wojny koreańskiej MacArthur dowodził siłami ONZ i był odpowiedzialny za lądowanie w Inchon, które było wielkim sukcesem sił sprzymierzonych i na pewien czas przechyliło szalę konfliktu na ich stronę, pozwalając im opanować prawie całe terytorium Korei Północnej. To z kolei spowodowało zaangażowanie w wojnę sił komunistycznych Chin. W odpowiedzi MacArthur chciał użyć broni atomowej przeciwko Chinom i wielokrotnie domagał się od prezydenta Trumana pozwolenia na ataki atomowe przeciwko chińskim miastom. Truman nie chciał wydać na to zgody, w obawie że wciągnie to do konfliktu Związek Radziecki. Zawiedziony brakiem pozwolenia, MacArthur zaczął donosić prasie, że wojna zakończy się amerykańską klęską.

W marcu 1951 siły amerykańskie powstrzymały chińską ofensywę i sytuacja na froncie ustabilizowała się. Truman poinformował MacArthura o swojej intencji rozpoczęcia negocjacji o zawieszenie broni, co wykluczało rozszerzenie wojny na terytorium Chin. W odpowiedzi, w jawnej niesubordynacji, MacArthur wydał swoje własne ultimatum dla Chin. W konsekwencji 11 kwietnia 1951 Truman zdymisjonował MacArthura.

Po swoim powrocie do Stanów MacArthur był owacyjnie witany przez tłumy. Jego przemowa do połączonych izb amerykańskiego kongresu została przyjęta entuzjastycznie. Spodziewano się że MacArthur będzie ubiegał się o fotel prezydencki podczas wyborów w 1952. Z biegiem czasu jednak kulisy jego dymisji zaczynały docierać do opinii publicznej i entuzjazm dla jego kandydatury opadł. Ostatecznie MacArthur nie ubiegał się o fotel prezydencki, który zdobył inny generał z czasów wojny, Dwight Eisenhower.

W propagandzie komunistycznej był ignorowany albo opisywany negatywnie, ponieważ: otwarcie głosił, że komunizm jest złem, które należy zniszczyć, walczył z komunizmem w Korei i Japonii, a w czasie II wojny światowej nie wykazał się żadnymi zasługami w Europie, więc z punktu widzenia sowieckiej historii był "nieważny". Poza tym pozwolił sobie na skomentowanie sowieckiego przystąpienia do wojny na Pacyfiku 7 sierpnia 1945 jako próbę kradzieży owoców amerykańskiego zwycięstwa i nie dopuścił do odegrania przez ZSRR jakiejkolwiek roli w trakcie okupacji Japonii.

• Pobierz folder
• Zachomikuj folder