-
15239 -
12374 -
106324 -
8568
144547 plików
1720,69 GB
W odróżnieniu od swojego ojca, Seneki Retora, nazywany jest Seneką Młodszym albo Seneką Filozofem. Wywodził się z dość majętnej rodziny z średniej klasy Rzymian (ekwici). Jego ojcem był Lucius Annaeus Seneca (Maior), znany ze swojego talentu retorycznego autor Historii Rzymu, bratankiem zaś jegpo był poeta Lukan.
Seneka jako mały chłopiec przybył do Rzymu. Tutaj zajęto się jego gruntowną edukacją - był kształcony w zakresie gramatyki, retoryki oraz filozofii, a zwłaszcza stoickiego jej aspektu. Ponieważ nie cieszył się nigdy dobrym zdrowiem, ok. 31-32 roku udał się na kilkuletni pobyt do Egiptu, gdzie przebywał u swojego wuja, prefekta egipskiego państwa, Gajusza Galeriusza. Nie przerywał w tym okresie swoich studiów filozoficznych.
Po powrocie do Rzymu rozpoczął życie zawodowe na posadzie adwokata. Od 33 roku zajmował urząd kwestora. Jego kariera rozwijała się szybko ze względu na zdolności mówcze, jakimi wykazywał się Seneka (Młodszy.) Niestety został skazany na wygnanie na Korsykę (41-49) za rzekomy romans z siostrą Kaliguli Julią Sewillą, o który oskarżyła go żona cesarza Klaudiusza, Messalina oraz za poparcie dla idei republikańskich.
Z wygnania powrócił jeszcze za życia tego władcy, tym razem za wstawiennictwem jego czwartej żony, Agrypiny, która w 49 r. n.e. uczyniła go wychowawcą swego syna, przyszłego cesarza Nerona. Po śmierci Klaudiusza w 54 r. n.e Seneka stał się wraz z prefektem Burrusem jednym z głównych doradców młodego, wówczas zaledwie 17-letniego Nerona. W pierwszych latach panowania Neron nie interesował się polityką i słuchał rad swoich wychowawców.
Twórczość
Autor następujących dzieł łacińskich:
filozoficznych:
∗ Dialogi:
O pocieszeniu do Marcji (De consolatione ad Marciam)
O pocieszeniu do matki Helwii (De consolatione ad Helviam matrem)
O pocieszeniu do Polibiusza (De consolatione ad Polybium)
O łagodności (De clementia)
O krótkości życia (De brevitate vitae)
O życiu szczęśliwym (De vita beata)
O gniewie (De ira)
O bezczynności (De otio)
O Opatrzności (De Providentia)
O pokoju ducha (De tranquillitate animi)
O niezłomności mędrca (De constantia sapientis)
∗ 124 listy moralne do Lucyliusza (Epistulae morales ad Lucilium)
∗ Rozprawy:
O łagodności (De clementia)
O dobrodziejstwach (De beneficiis)
przyrodniczych:
Zagadnienia przyrodnicze (Quaestiones naturales)
satyr:
Udynienie boskiego Klaudiusza (Apocolocyntosis divi Claudii)
tragedii:
Herkules szalejący (Hercules Furens)
Herkules etejski (Hercules Oetaeus)
Trojanki (Troades)
Fenicjanki (Phoenissae)
Medea (Medea)
Fedra (Phaedra)
Edyp (Oedipus)
Agamemnon (Agamemno)
Tyestes (Thyestes)
Oktawia (Octavia)
Tragedie Seneki były prawdopodobnie utworami niescenicznymi, przeznaczonymi jedynie do czytania lub recytacji. Autorstwo przekazanej w zbiorach tragedii Seneki Octavii jest kwestionowane. Obecnie większość badaczy uważa, że powstała ona już po śmierci jej rzekomego autora.
Poglądy filozoficzne
Seneka był stoikiem, filozofował w ramach tradycji myśli stoickiej, choć nawiązuje do myśli wielu wcześniejszych filozofów niestoickich, stąd można określić filozofię Seneki mianem synkretyzującej. Seneka stworzył jednak własne oryginalną koncepcję filozofii. Językiem filozofii Seneki była łacina. Rozróżniał trzy główne działy filozofii: etykę, logikę i fizykę, przy czym tę pierwszą, tak jak wcześniejsi stoicy, uważał za najważniejszą. Jego filozofia ma charakter terapeutyczny, mądrościowy. Seneka występuje w swoich dziełach jako lekarz duszy, życiowy terapeuta.
W antropologii jest dualistą. Uważa ciało za więzienie duszy. W etyce nakazuje zwalczanie i eliminowanie uczuć, szczególnie najgroźniejszego z nich – gniewu. Działanie cnotliwe polega na dobrowolności i rozumie, a podmiot działający według ich nakazów osiągnie szczęście. Tylko cnota daje szczęście.
Poglądy Seneki były powszechnie znane wśród rzymskiego plebsu. Filozof był przeciwnikiem walk gladiatorów, a jego niechęć do tego typu igrzysk była powszechnie znana nawet w środowisku samych gladiatorów. W jednej z jadalni koszar w Pompejach odkryto inskrypcję: filozof Annaeus Senecas jest jedynym pisarzem rzymskim, który potępia te krwawe igrzyska.
- sortuj według:
-
0 -
1 -
0 -
0
1 plików
24 KB