Niewypały, niewybuchy i inne niebezpieczne przedmioty przyczyną kalectwa lub śmierci.

Niewypał - amunicja zawierająca ładunek miotający, która nie wypaliła mimo stworzenia odpowiednich warunków do tego procesu. Podobnym pojęciem jest niewybuch, który odnosi się jednak nie do ładunku miotającego lecz do ładunku wybuchowego. Pojęcia niewypału używa się wobec dwóch rodzajów amunicji – wybuchającej z siłą mniejszą od detonacji, oraz zapalającej się. Generalnie pojęcie odnosi się do środków zawierających materiał wybuchowy o charakterze miotającym, czyli takich, w których wybuch ma charakter deflagracji, mogą to być jednak także inne naboje, np. ze sprężonym gazem. Niewypałem może stać się również spłonka lub inny zapalnik. Oprócz nabojów, niewypałami mogą stać się również inne środki zawierające materiały wybuchowe deflagrujące, np. materiały hukowe, ale także różnego rodzaju inne środki pirotechniczne, nawet nie deflagrujące, ale np. spalające się gwałtownie, lub mogące się palić bez dostępu powietrza z zewnątrz. Do niewypałów zalicza się również środki zapalające się, np. race świetlne, świece dymne itp. Przyczyną powstania niewypału może być nie uruchomienie lub złe działanie zapalnika, zmiany chemiczne w samym materiale itp. Za niewypały nie uważa się środków właściwie składowanych, a jedynie te, które zostały użyte, ale nie zadziałały, lub zadziałały nieprawidłowo, skutkiem czego mogą nadal stanowić niebezpieczeństwo. Oprócz tego za niewypały uważa się również środki pozbawione właściwego nadzoru i kontroli, np. gdzieś wykryte, niewiadomego pochodzenia, uszkodzone, przeterminowane itp. Sposób obchodzenia się z niewypałami oraz metody ich niszczenia regulują szczegółowo odpowiednie instrukcje dla saperów. Przede wszystkim zabroniony jest jakikolwiek kontakt osób postronnych z niewypałami, gdyż środki tego typu zachowują zazwyczaj swoją aktywność przez bardzo długi czas i może się zdarzyć, iż bardzo delikatny bodziec (np. poszturchnięcie) spowoduje eksplozję niewypału.


Niewybuch – to każdy przedmiot zawierający ładunek wybuchowy lub materiał wybuchowy w stanie wolnym, który powinien zdetonować jednak pomimo stworzenia warunków koniecznych do tego procesu nie doszło do wybuchu. Podobnym pojęciem jest niewypał, który odnosi się jednak nie do ładunku wybuchowego lecz do ładunku miotającego. Pojęcie niewybuchu odnosi się do środków zawierających materiał wybuchowy o charakterze kruszącym lub analogicznych, w których wybuch ma charakter detonacji. Oprócz środków bojowych (niszczących lub hukowych), mogą to być też cywilne, niszczące materiały wybuchowe (stosowane np. w kopalniach), oraz szereg innych środków pirotechnicznych, jak środki uruchamiające mechanizmy lub stosowane w celach widowiskowych. Za niewybuchy uznaje się czasami także przedmioty, które mogą detonować mimo że pierwotnie nie były do tego przeznaczone. Niewybuchem jest np. poduszka powietrzna z rozbitego samochodu, która nie zadziałała i dlatego w każdej chwili może eksplodować. Przyczyną powstania niewybuchu może być nieuruchomienie lub złe działanie detonatora, zmiany chemiczne w samym materiale wybuchowym i wiele innych czynników. Za niewybuchy nie uważa się środków właściwie składowanych, a jedynie te, które zostały użyte, ale nie zadziałały lub zadziałały wadliwie. Oprócz tego za niewybuchy uważa się również środki wybuchowe pozbawione właściwego nadzoru i kontroli, np. gdzieś wykryte, niewiadomego pochodzenia, uszkodzone, przeterminowane itp. Czasami zdefiniowanie niewybuchów może być trudne, np. pole minowe podczas prowadzenia działań wojennych nie posiada jeszcze niewybuchów, natomiast to samo pole nierozminowane po ustaniu tych działań, czyli takie, które trzeba rozminować, określa się już jako zawierające niewybuchy. Ponadto niektóre środki mogą być jednocześnie niewybuchami i niewypałami – np. pocisk artyleryjski może być ze względu na ładunek miotający – niewypałem, a ze względu na ładunek kruszący – niewybuchem. Ponieważ jednak skutki wybuchu są groźniejsze niż wypału, to w takich sytuacjach mówi się ogólnie o niewybuchach. Jeśli jednak taki pocisk został wystrzelony, ale nie eksplodował, to pozostaje już tylko niewybuchem. Sposób obchodzenia się z niewybuchami oraz metody ich niszczenia regulują szczegółowo odpowiednie instrukcje dla saperów. Przede wszystkim zabroniony jest jakikolwiek kontakt osób postronnych z niewybuchami, gdyż środki tego typu zachowują zazwyczaj swoją aktywność przez bardzo długi czas.

• Pobierz folder
• Zachomikuj folder