Józef Mackiewicz - Droga donikąd - Ebook

Wileńszczyzna rok 1940. Przejmujący obraz różnych ludzkich postaw wobec panoszącego się bolszewizmu. Próby zachowania życia lub godności. Główny bohater, Paweł, to inteligent, który próbuje zniknąć sprzed oczu nowej władzy, zmieniając się w furmana. Ale okazuje się, że wszystko jedno jaką postawę się zajmie, to nic nie uchroni człowieka przed śmiercią czy wywózką w nieznane. Wywożeni są i kapusie i ci, którzy nie chcą zaakceptować bolszewizmu. Nie ma ucieczki. Wszystkie drogi prowadzą donikąd. A wszystko to ukazuje Mackiewicz na tle podwileńskiej wsi, jej smętnej urody, nagle zszarzałych miast, przyrody, która jedyna nie poddała się sowieckiej urawniłowce i zachowała różnorodność koloru i dźwięku.

Silna proza. Dlaczego? Bo obnaża człowieka.
Przede wszystkim maestria Mackiewicza objawia się w kompozycji. Historie kolejnych ludzi są w fabułę wplątane z mistrzowską płynnością, ich dzieje to wiążą się z kolejami losu głównego bohatera, to ledwie go muskają, a wszystko to dokonuje się w naturalny, niewymuszony sposób.
Po drugie, postaci. Wszystkie, nawet jeśli zabawią tylko pół strony, są tak bardzo ludzkie, z krwi i kości, nie żadne tam wydmuszki. Są one prawdziwsze nie tylko od większości innych bohaterów literackich, ale nierzadko i od ludzi, których mam okazję znać osobiście.
Po trzecie: opisy. Znowu, zdawałoby się, bez większego wysiłku, oddaje Mackiewicz sprawiedliwość pięknu przyrody, stosując raczej proste środki i unikając pompatyczności.
Naturalizm w najlepszym wydaniu.
Świat chłopski opisuje bardzo rzetelnie, nie ulegając pokusie pójścia na skróty czy ucieczki ku skrajnościom. Znakomicie naśladuje też język tego świata. Poza świetnym piórem ma więc autor również znakomite ucho.
Może tylko trochę za gęsto tu od symboli i metafor. Nie wszystkie z nich podane są dość subtelnie.
Oczywiście, atutem - niekoniecznie tego świata, a tylko tej powieści - jest sama jej tematyka, wstrząsająca, niepojęta właściwie z dzisiejszej perspektywy.
I co za paradoks, do jakiego stanu trzeba doprowadzić ludzi zaprowadzając pokój, by ci z utęsknieniem wyglądali wojny.
A ci, którzy dziś najgłośniej krzyczą, wydają kategoryczne sądy, wyroki, nie zakosztowawszy nawet ułamka grozy tamtych i będących ich konsekwencją czasów, powinni przeczytać. Pomyśleć. I zamilknąć.

• Pobierz folder
• Zachomikuj folder