Komety

Komety to drobne ciała niebieskie, w Układzie Słonecznym obiegające Słońce po orbitach eliptycznych lub bardzo zbliżonych do paraboli. Centralną częścią komety jest kilkukilometrowe jądro, w skład którego wchodzą: woda, tlenek i dwutlenek węgla bądź metanu. Gdy kometa zbliża się do Słońca, promieniowanie słoneczne zaczyna uwalniać z jądra komety gazy i cząstki pyłu, w wyniku czego zachodzi proces sublimacji - proces, podczas którego ciało stałe zamienia się w gaz, bez przechodzenia przez fazę ciekłą, przekształca lód bezpośrednio w mgłę. Pod wpływem ciepła jądro zaczyna pękać i uwalniane są strugi pyłu, które wraz z gazami doskonale odbijają światło słoneczne.

Układ Słoneczny jest otoczony przez Chmurę Oorta - wiązkę komet. Promień obłoku ocenia się na 10 - 100 tysięcy jednostek astronomicznych. Łącznikiem między obłokiem Oorta a wewnętrznym Układem Słonecznym jest pas Kuipera. Jest to rejon poza orbitą Neptuna w odległości 30 do 100 AU od Słońca, zawierający wiele małych, lodowych ciał.

Kometa Hyakutake została odkryta przez japońskiego astronoma Yuji Hyakutake. Znajdowała się ona wtedy za orbitą Marsa. Wkrótce okazało się, że pod koniec marca przeleci w odległości około 15 milionów km od Ziemi. Dzięki promieniom słonecznym lodowate jądro brudnej kuli śniegu przemieniło się w cudowne zjawisko, z której szczelin tryska para wodna, pyły oraz gazy. Ogromna chmura gazu osłania jądro, a para wodna tworzy ogon o wyjątkowej długości. Ogon komety to smuga zbudowana z pyłu i gazu, umiejscowiona w kierunku przeciwnym do Słońca. Ciśnienie światła słonecznego odpycha pyły, a wiatr słoneczny gaz.

W Starożytności pojawienie się komety na niebie budziło strach i grozę. Kometa Halleya w ciągu godziny wyzwala około 50 tysięcy ton gazów i pyłów. W ciągu dwóch tysiącleci udokumentowano 30 powrotów komety Halleya. Ciało to zostało nazwane na cześć Edmonda Halleya. W lutym 1986 po raz pierwszy uczeni mogli przeprowadzić dokładne pomiary i wykonać z bliska zdjęcia jądra komety. Odkryto, że lód wodny stanowi aż 80% materii jądra. Najbardziej niezwykłych zdjęć dostarczyła sonda Europejskiej Agencji Kosmicznej - Giotto. Wydostający się z jądra komety pył uderzał w sondę i obrócił ją tak, że została zerwana łączność z Ziemią. Zdjęcie jądra, które Giotto zdążył zrobić, umożliwiło naukowcom odtworzenie kształtu orzechowatego jądra tej komety i ustalił, że gdy wzrasta temperatura, dwie główne szczeliny jądra wydalają pył i gaz, a każdy jej obrót trwa 2 dni.

Kometa Wirtanena została odkryta w 1948 roku. Rosetta osiągnie kometę Wirtanena w końcu listopada 2011 roku. Rozpoczną się wtedy długotrwałe i skomplikowane manewry prowadzące do uczynienia tej sondy satelitą komety. W sierpniu 2012 roku nastąpi próba osadzenia lądownika. Ruchoma część pojazdu zbada strukturę jądra i zasady działania komety. Część przeznaczona do lądowania dotrze na powierzchnię komety i umieści na niej przyrząd, którego zadaniem będzie poszukiwanie związków organicznych. Zakończenie misji przewidziane jest w lipcu 2013 roku.

• Pobierz folder
• Zachomikuj folder