Fragment kamiennego kręgu w Grzybnicy.jpg
madzia.1majka2 / 15a. Prehistoria ziem polskich / Fragment kamiennego kręgu w Grzybnicy.jpg
Download: Fragment kamiennego kręgu w Grzybnicy.jpg
Pobierz50 KB
(469px x 315px)
Kromlechy w Polsce
W Polsce spotyka się kręgi pochodzące z okresu rzymskiego, o nieco odmiennej konstrukcji. Przykłady takich kręgów znajdują się między innymi w Grzybnicy k. Koszalina oraz w Leśnie, Węsiorach i Odrach na pograniczu woj. pomorskiego i kujawsko-pomorskiego. Jednak niestaranność położenia kamieni może oznaczać, iż nie były używane jako instrumenty astronomiczne. Ułożenie głazów łączyło się raczej z symboliką niż funkcjonalnością.
Największe znajdują się w okolicach wsi Odry (gmina Czersk, powiat chojnicki). Zlokalizowane są nad rzeką Wdą i objęte ochroną w rezerwacie archeologiczno-przyrodniczym "Kręgi kamienne". Dość powszechnym jest pogląd o skandynawskim pochodzeniu tych konstrukcji. Te znane z Pomorza powstały prawdopodobnie w ciągu I w. n.e. w wyniku ekspansji germańskiego plemienia Gotów. Goci przebywali na terenie Pomorza, ściślej na Pojezierzu Kaszubskim, do początku III wieku. Wtedy porzucili cmentarzyska z kręgami kamiennymi i ruszyli pod wodzą jednego z władców (królów?) Filimera, syna Gadariga w kierunku południowo-wschodnim do legendarnej krainy Oium (wg Jordanesa, gockiego dziejopisarza z VI w.)
Początkowo kręgi były miejscem spotkań poszczególnych rodów "użytkujących" cmentarzysko. Tam też mogły zapadać najważniejsze decyzje dotyczące całej grupy. Później (tj. od przełomu II i III w.) zaczęto w obrębie kręgów także chować zmarłych.
******************************************************************************** ****
W Polsce spotyka się kręgi pochodzące z okresu rzymskiego, o nieco odmiennej konstrukcji. Przykłady takich kręgów znajdują się między innymi w Grzybnicy k. Koszalina oraz w Leśnie, Węsiorach i Odrach na pograniczu woj. pomorskiego i kujawsko-pomorskiego. Jednak niestaranność położenia kamieni może oznaczać, iż nie były używane jako instrumenty astronomiczne. Ułożenie głazów łączyło się raczej z symboliką niż funkcjonalnością.
Największe znajdują się w okolicach wsi Odry (gmina Czersk, powiat chojnicki). Zlokalizowane są nad rzeką Wdą i objęte ochroną w rezerwacie archeologiczno-przyrodniczym "Kręgi kamienne". Dość powszechnym jest pogląd o skandynawskim pochodzeniu tych konstrukcji. Te znane z Pomorza powstały prawdopodobnie w ciągu I w. n.e. w wyniku ekspansji germańskiego plemienia Gotów. Goci przebywali na terenie Pomorza, ściślej na Pojezierzu Kaszubskim, do początku III wieku. Wtedy porzucili cmentarzyska z kręgami kamiennymi i ruszyli pod wodzą jednego z władców (królów?) Filimera, syna Gadariga w kierunku południowo-wschodnim do legendarnej krainy Oium (wg Jordanesa, gockiego dziejopisarza z VI w.)
Początkowo kręgi były miejscem spotkań poszczególnych rodów "użytkujących" cmentarzysko. Tam też mogły zapadać najważniejsze decyzje dotyczące całej grupy. Później (tj. od przełomu II i III w.) zaczęto w obrębie kręgów także chować zmarłych.
******************************************************************************** ****
Komentarze:
Aby dodawać komentarze musisz się zalogować
Inne foldery z plikami do pobrania
-
_ Historia. II wojna światowa -
⇒ Encyklopedia II Wojny Światowej (pdf) -
002-06A WOJSKO POLSKIE RÓŻNE DOKUMENTY -
03 1864 - 1948 -
05.Historia 20-lecie międzywojenne -
06.Historia II WŚ -
07.Historia od 1945 r -
1 zjazd -
14.Bellona - Historyczne Bitwy -
1937 ZLP - Oddział Kraków -
1937 ZLP - Oddział Kraków(1) -
2 zjazd -
BITWY, KAMPANIE, DOWÓDCY -
Biuletyn IPN -
Biuletyn IPN(1) -
Dokumenty(2) -
Erich von Däniken - paczka książek [.pdf] PL -
Galicja i Zabór Austriacki -
Historia -
Historia Polski - ponad 7400 książek -
Historia Polski 1918-1939 -
Historia wojskowości -
Historia wojskowości(1) -
Historia XX wieku(1) -
Historia XX wieku(2) -
II Rzeczpospolita Polska -
Kattowitz (Katowice) -
Koper Sławomir -
Kronika Miasta Poznania -
Książki -
Metodologia - doktorat -
Muza -
Pitbull - niebezpieczne kobiety -
Początek XX wieku do I WŚ -
Polski Słownik Biograficzny -
Polski Słownik Biograficzny (PSB) -
Powstanie Warszawskie -
Sabaton - Last stand -
Stare mapy -
Systemy Europy Zachodniej i USA -
Teoria Form Dziennikarskich -
Teoria Polityki -
Traktat Ryski 1921 -
Uniwersytety, szkoły, akademie -
Uzbrojenie -
wojskowe -
WSPOMNIENIA HITLEROWCÓW(3) -
Wspomnienia i pamiętniki -
Wyd. Lampart -
zagłębie dąbrowskie
Prehistoria ziem polskich
Jeśli za prehistorię Polski uważać okres od pojawienia się człowieka na obszarze obecnego państwa polskiego, to zaczęła się ona ok. pół miliona lat temu.
Kryteria periodyzacji
Periodyzację pradziejów ziem polskich dokonano w oparciu o:
* kryterium surowcowe – zaproponowane przez Christiana Jürgensena Thomsena, w oparciu o nie wyróżnia się trzy epoki: kamienia, brązu i żelaza,
* kryterium zdobywania pożywania – w oparciu o nie wyróżnia się okres gospodarki przyswajającej (zbieracko-łowiecko-rybackiej) i gospodarki wytwórczej (rolniczo-hodowlanej),
* dodatkowe kryterium surowcowe (np. pojawienie się ceramiki, miedzi jako materiału),
* kryterium związane ze zmianami środowiska naturalnego (koniec epoki lodowej),
* kryterium biorące za podstawę ważne wydarzenia znane z historii pisanej (dotyczy tylko okresów protohistorycznych),
* kryterium oparte na ewolucji biologicznej człowieka – na nim częściowo oparty jest podział paleolitu
Chronologia
Periodyzacja pradziejów ziem polskich przedstawia się następująco:
* Epoka kamienia
okres starszy (paleolit) – od ok. 500-400 tys. lat temu (pojawienie się człowieka wytwarzającego narzędzia) do 10 tys. lat temu (koniec epoki lodowej, początek holocenu)
paleolit dolny – od pojawienia się Homo erectus,
paleolit środkowy – rozpoczyna się od pojawienia neandertalczyka (początek trudny do ustalenia),
paleolit górny – od ok. 40 tys. lat temu, rozpoczyna się z pojawieniem człowieka współczesnego (Homo sapiens sapiens),
paleolit schyłkowy – od ok. 15 tys. lat temu, związany ze zjawiskiem ponownego wkroczenia osadnictwa zajmującego uwalniane od lądolodu strefy Niżu Europejskiego,
okres środkowy (mezolit) – od ok. 10 tys. lat temu do ok. 4000-3500 p.n.e.; już od ok. 5400 p.n.e. ta formacja gospodarczo-społeczna współegzystowała z neolityczną,
okres młodszy (neolit) – od ok. 5400 do 1800 p.n.e., od pojawienia się pierwszych rolników
wczesny
środkowy
późny (eneolit) – od ok. 3700-1800 p.n.e., związany z pojawieniem się wyrobów miedzianych
* Epoka brązu – od ok. 1800 do ok. 650 p.n.e.
okres wczesny (I) 1800-1400 p.n.e.
okres starszy (II) 1400-1200 p.n.e.
okres środkowy (III) 1200-1000 p.n.e.
okres młodszy (IV) 1000-800 p.n.e.
okres późny (V) 800-650 p.n.e.
* Epoka żelaza – od połowy VII w. p.n.e.
okres halsztacki – od połowy VII w. p.n.e. do 400 p.n.e.
okres lateński albo przedrzymski – od ok. V w. p.n.e. do początku I w. n.e.
okres rzymski (wpływów rzymskich) – od I w. n.e. do ok. 375 roku (schyłek Cesarstwa Rzymskiego)
okres wędrówek ludów – od końca IV w. (najazd Hunów) do końca VII w. (stabilizacja osadnictwa słowiańskiego we wczesnym średniowieczu).
Jeśli za prehistorię Polski uważać okres od pojawienia się człowieka na obszarze obecnego państwa polskiego, to zaczęła się ona ok. pół miliona lat temu.
Kryteria periodyzacji
Periodyzację pradziejów ziem polskich dokonano w oparciu o:
* kryterium surowcowe – zaproponowane przez Christiana Jürgensena Thomsena, w oparciu o nie wyróżnia się trzy epoki: kamienia, brązu i żelaza,
* kryterium zdobywania pożywania – w oparciu o nie wyróżnia się okres gospodarki przyswajającej (zbieracko-łowiecko-rybackiej) i gospodarki wytwórczej (rolniczo-hodowlanej),
* dodatkowe kryterium surowcowe (np. pojawienie się ceramiki, miedzi jako materiału),
* kryterium związane ze zmianami środowiska naturalnego (koniec epoki lodowej),
* kryterium biorące za podstawę ważne wydarzenia znane z historii pisanej (dotyczy tylko okresów protohistorycznych),
* kryterium oparte na ewolucji biologicznej człowieka – na nim częściowo oparty jest podział paleolitu
Chronologia
Periodyzacja pradziejów ziem polskich przedstawia się następująco:
* Epoka kamienia
okres starszy (paleolit) – od ok. 500-400 tys. lat temu (pojawienie się człowieka wytwarzającego narzędzia) do 10 tys. lat temu (koniec epoki lodowej, początek holocenu)
paleolit dolny – od pojawienia się Homo erectus,
paleolit środkowy – rozpoczyna się od pojawienia neandertalczyka (początek trudny do ustalenia),
paleolit górny – od ok. 40 tys. lat temu, rozpoczyna się z pojawieniem człowieka współczesnego (Homo sapiens sapiens),
paleolit schyłkowy – od ok. 15 tys. lat temu, związany ze zjawiskiem ponownego wkroczenia osadnictwa zajmującego uwalniane od lądolodu strefy Niżu Europejskiego,
okres środkowy (mezolit) – od ok. 10 tys. lat temu do ok. 4000-3500 p.n.e.; już od ok. 5400 p.n.e. ta formacja gospodarczo-społeczna współegzystowała z neolityczną,
okres młodszy (neolit) – od ok. 5400 do 1800 p.n.e., od pojawienia się pierwszych rolników
wczesny
środkowy
późny (eneolit) – od ok. 3700-1800 p.n.e., związany z pojawieniem się wyrobów miedzianych
* Epoka brązu – od ok. 1800 do ok. 650 p.n.e.
okres wczesny (I) 1800-1400 p.n.e.
okres starszy (II) 1400-1200 p.n.e.
okres środkowy (III) 1200-1000 p.n.e.
okres młodszy (IV) 1000-800 p.n.e.
okres późny (V) 800-650 p.n.e.
* Epoka żelaza – od połowy VII w. p.n.e.
okres halsztacki – od połowy VII w. p.n.e. do 400 p.n.e.
okres lateński albo przedrzymski – od ok. V w. p.n.e. do początku I w. n.e.
okres rzymski (wpływów rzymskich) – od I w. n.e. do ok. 375 roku (schyłek Cesarstwa Rzymskiego)
okres wędrówek ludów – od końca IV w. (najazd Hunów) do końca VII w. (stabilizacja osadnictwa słowiańskiego we wczesnym średniowieczu).
