Koptyjskie nieszpory i komplety w klasztorze sw.Makarego

Kościół koptyjski wywodzi się z pierwotnego Kościoła egipskiego, którego założycielem według tradycji miał być św. Marek Ewangelista.Kościół egipski odegrał czołową rolę w kształtowaniu się pierwotnej chrześcijańskiej teologii. W Egipcie działali m.in: Atanazy Wielki, Cyryl z Aleksandrii, Orygenes. W Egipcie narodził się chrześcijański: anachoretyzm, cenobityzm i monastycyzm.
Koptyjski Kościół Ortodoksyjny wyodrębnił się w V wieku z patriarchatu aleksandryjskiego na skutek sporów narodowych i chrystologicznych w Egipcie, gdy większość chrześcijan egipskich z patriarchą Aleksandrii, Dioskurem I na czele opowiedziała się przeciwko postanowieniom soboru chalcedońskiego i zerwała jedność doktrynalną z powstałym w 451 roku Kościołem chalcedońskim.Współcześnie uważa się, że głównym powodem schizmy nie były kwestie doktrynalne (monofizytyzm), ale spory polityczne w Egipcie między nacjami grecką i koptyjską oraz brak zrozumienia dla spraw lokalnych ze strony dworu cesarskiego w Konstantynopolu, który nie dostrzegł w porę problemów Egipcjan.W okresie bizantyjskim Koptyjski Kościół Ortodoksyjny uważany był za heretycki i prześladowany przez biskupów Kościoła chalcedońskiego oraz władze Cesarstwa Bizantyjskiego.
W 553 roku cesarz Justynian Wielki na soborze konstantynopolitańskim II podjął próbę pojednania Kościołów przedchalcedońskich z melchitami, ale sobór ten nie wywiązał się z nałożonych na niego zadań i zaprzepaścił możliwość zakończenia rozłamu. Spowodowało to dalszą niechęć wspólnoty do Kościoła katolickiego, izolację Kościoła koptyjskiego i stworzenie z niego w praktyce egipskiego Kościoła narodowego.Rozwijając się głównie na obszarze Górnego Egiptu Koptyjski Kościół Ortodoksyjny miał dobre relacje z chrześcijanami zamieszkującymi Nubię i Abisynię. Spowodowało to, że istniejące tam Kościoły w krótkim czasie przyjęły jego naukę i podporządkowały się jurysdykcji koptyjskiego patriarchy aleksandryjskiego.Kościół koptyjski należy do aleksandryjskiej tradycji liturgicznej. Sprawuje się w nim trzy rodzaje obrządków: Liturgię św. Bazylego z Cezarei, Liturgię św. Grzegorza z Nazjanzu i Liturgię św. Cyryla z Aleksandrii. Najczęściej msza święta odprawiana jest według Liturgii św. Bazylego.
W Egipcie zwyczajem jest celebrowanie mszy świętej dwa razy w tygodniu, w niedzielę i w piątki. Zawsze poprzedza ją jutrznia. Liturgia odprawiana jest za ikonostasem przez kapłana w zwykłych szatach mniszych, złożonych z sutanny i nakrycia głowy w formie wyszywanego kaptura. Szatą liturgiczną księdza jest wyłącznie biały haftowany sticharion z motywami krzyża.
Podczas nabożeństwa uczestniczący w nim wierni zdejmują obuwie. Kobiety podczas mszy zakładają na głowę białe chusty. Charakterystyczne dla Kościoła koptyjskiego jest, że na zakończenie liturgii kapłan po udzieleniu błogosławieństwa kropi zebranych święconą wodą. Koptyjski Kościół Ortodoksyjny posiada własny kalendarz liturgiczny podzielony na 13 miesięcy, którego datowanie rozpoczyna się od 284 roku. Językiem liturgicznym jest język koptyjski. W nabożeństwach używane są czasami słowa z języka greckiego. Czytania i kazania wygłaszane są w języku arabskim.Na skutek wielowiekowej izolacji od reszty chrześcijaństwa Kościół koptyjski wskazuje wiele odrębności religijnych, zarówno wobec Kościołów prawosławnych jak i Kościołów katolickich. Praktykuje niektóre obrzędy żydowskie takie jak obrzezanie chłopców i święcenie szabatu. Zachował niektóre biblijne reguły dotyczące produktów spożywczych (koszerność). Posiada także własne zwyczaje takie jak np. rytualne obmycie dziecka 17 dni po narodzinach czy tatuowanie nowo ochrzczonego na skórze znakiem krzyża. Koptyjski Kościół Ortodoksyjny ma szczególne praktyki postne. 210 dni w kalendarzu liturgicznym to dni wstrzemięźliwości, kiedy to nie wolno spożywać żadnych produktów zwierzęcych. Ponadto żaden pokarm albo napój nie może być spożywany między świtem i zachodem słońca. Powoduje to, że liturgia w Kościele koptyjskim w czasie postów jest sprawowana nad ranem lub późnym popołudniem. Koptowie wyjątkowo skrupulatnie przestrzegają Wielkiego Postu. Trwa on 40 dni, a kończy się Wielkim Tygodniem, którego kulminację stanowi Wielki Piątek. Kościół koptyjski celebruje siedem świąt większych i siedem mniejszych. Większe to: Zwiastowanie Najświętszej Maryi Panny, Boże Narodzenie, Objawienie Pańskie, Niedziela Palmowa, Wielkanoc, Wniebowstąpienie Pańskie, i Zesłanie Ducha Świętego. Boże Narodzenie jest obchodzone 7 stycznia.Najważniejszym świętem jest Wielkanoc, która przypada na drugą niedzielę po pierwszej wiosennej pełni księżyca. Mniejsze święta w Koptyjskim Kościele Ortodoksyjnym poświęcone są zazwyczaj upamiętnieniu popularnych świętych znanych z koptyjskiej historii kościelnej.

• Odtwórz folder
• Pobierz folder
• Zachomikuj folder