Lovecraft, Howard Phillips

Howard Phillips Lovecraft (ur. 20 sierpnia 1890 w Providence, zm. 15 marca 1937 w Providence) - pisarz amerykański, autor fantasy i opowieści grozy (weird fiction), składających się na tzw. mitologię Cthulhu. Jest jednym z prekursorów science fiction (fantastyki naukowej), opowiadania utrzymane w tej konwencji wprowadzają znaczną część istot znanych z jego mitologii.

Biografia [edytuj]

Lovecraft praktycznie całe życie spędził w rodzinnym Providence w stanie Rhode Island. Od początku był samotnikiem, spędzał czas w domu, czasami wychodząc na nocne spacery - stąd też nazywano go często Samotnikiem z Providence. Bardzo wcześnie zaczął się rozwijać - nauczył się czytać w wieku trzech lat, pisać - w wieku pięciu lat. Początkowo interesował się Baśniami tysiąca i jednej nocy (to prawdopodobnie pod ich wpływem stworzył postać Abdula al-Hazreda), by przejść do opowieści grozy a szczególnie do twórczości Edgara Allana Poe, które szczególnie podziwiał. Był też samoukiem - szczególnie interesował się astronomią. Kłopoty zdrowotne (prawdopodobnie spowodowane depresją) przyczyniły się do porzucenia przez niego szkoły średniej. Wiązało się to z załamaniem nerwowym matki, która ciężko przeżyła śmierć męża i zapaść finansową. Nie udało mu się też dostać na Uniwersytet Browna. Ratunkiem dla Lovecrafta okazała się korespondencja z magazynami literackimi. Howard Phillips został zauważony i pisma zaczęły przyjmować jego opowiadania.
21 maja 1921 zmarła jego matka, co było ciężkim ciosem dla pisarza. Jednak wkrótce na konferencji dziennikarzy-amatorów w Bostonie poznał starszą o siedem lat Sonię Haft Green, z którą ożenił się w roku 1924 mimo nieprzychylnego stanowiska jego ciotek. Wtedy też przeniósł się do Nowego Jorku. Nawiązał współpracę z magazynem Weird Tales, ale nie zgodził się objąć stanowiska redaktora naczelnego. Kłopoty zaczęły się wraz z problemami finansowymi jego żony, która w ich następstwie podupadła na zdrowiu. Sam Lovecraft bezskutecznie szukał pracy. Ostatecznie Sonia musiała przenieść się do Cleveland a Howard Phillips zmienił mieszkanie na mniejsze w dzielnicy Red Hook niedaleko Brooklynu. Jednak czuł się tam bardzo źle i wrócił do Providence. Małżeństwa nie udało się uratować i w roku 1929 nastąpił rozwód.

Od powrotu do rodzinnego miasta zaczął się właściwie najlepszy okres w twórczości pisarza, powstały wtedy najbardziej znane dzieła. Pomimo dobrej passy twórczej, stan finansów Lovecrafta ulegał ciągłemu pogorszeniu, musiał zmieniać mieszkania na mniejsze. Kolejnym tragicznym wydarzeniem jakie go spotkało była samobójcza śmierć jego przyjaciela Roberta E. Howarda. W roku 1936 wykryto u Lovecrafta raka jelita i objawy niedożywienia. Niestety, na leczenie było już za późno. Długo zmagał się z bólem, ostatecznie w 1937 r. trafił do szpitala i zmarł po pięciu dniach. Został pochowany 18 marca na cmentarzu Swan Point.
Twórczość [edytuj]

Opowiadania [edytuj]

Przeważająca większość twórczości Lovecrafta odnosi się do stworzonej przez niego "mitologii Cthulhu" (termin ten wprowadził już po jego śmierci pisarz August Derleth) - panteonu niewyobrażalnych bóstw z innych światów. Sam Lovecraft mówił o kosmicznym horrorze - w którym strach wykracza poza racjonalne czynniki, gdy człowiek spotyka się z rzeczami, których nie jest w stanie objąć umysłem. Powracającym motywem jest bluźniercza księga Necronomicon napisana przez szalonego Araba Abdula Alhazreda (prawdopodobnie jest to pseudonim, który Lovecraft sam sobie nadał w młodości). Zawarte są tam tajemnice o pradawnych bóstwach, które kiedyś rządziły Ziemią i teraz czekają na moment, aby wrócić. Jednym z Wielkich Przedwiecznych jest Cthulhu - bóstwo śpiące na dnie oceanu.

Akcja opowiadań dzieje się zazwyczaj w Nowej Anglii - północno-wschodnim krańcu Stanów Zjednoczonych, który u Lovecrafta jest miejscem wciąż dzikim i niezbadanym, przesiąkniętym tajemnicą i domem dla pradawnych kultów, których nie zniszczyły procesy czarownic. Pełno jest opisów wiktoriańskich, niszczejących domów w starych dzielnicach Providence i niezamieszkałych wzgórz za miastem. Lovecraft stworzył fikcyjne miasto w stanie Rhode Island - Arkham, gdzie na Uniwersytecie Miskatonic snuje się wiele szalonych, nowych teorii.

Listy [edytuj]

Lovecraft oprócz opowiadań pisał wiele listów, prowadził korespondencję z grupą przyjaciół, którzy dzielili się własnymi pomysłami na nowe utwory rozszerzające "mitologię Cthulhu" i oceniali je, lub po prostu dyskutowali o sprawach bieżących. Ocenia się, że od roku 1912 do śmierci napisał około 87 000 listów. Zebrana korespondencja Lovecrafta została wydana przez kilka wydawnictw w Stanach Zjednoczonych.

Prace krytyczne [edytuj]

Lovecraft pisał też dużo prac krytycznych, z których najbardziej znaną jest Nadnaturalny horror w literaturze. Pisarz zawarł tam charakterystykę i historię powieści grozy w literaturze angielskiej i amerykańskiej.

Dorobek artystyczny [edytuj]

(tylko najważniejsze pozycje)

Powieści [edytuj]
Przypadek Charlesa Dextera Warda (The Case of Charles Dexter Ward)
Zagłada Sarnath (The Doom That Came to Sarnath) - 1919
W Górach Szaleństwa (At the Mountains of Madness) - 1931
W poszukiwaniu nieznanego Kadath (The Quest of Unknown Kadath) - mikropowieść
Czyhający w progu (The lurker at the threshold) - Howard Phillips Lovecraft & August Derleth

Opowiadania [edytuj]

Zbiór Szepczący w ciemności - Wyd. Czytelnik, Warszawa 1983r.
Zew Cthulhu (The Call of Cthulhu) - 1926
Widmo nad Innsmouth (The Shadow over Innsmouth)
Kolor z przestworzy (The Colour of the Space)
Szepczący w ciemności (The Whisperer in the Darkness)
Duch ciemnośći (The Ghost of the Darkness)
Koszmar w Dunwich (The Dunwich Horror)
Muzyka Ericha Zanna (The Music of Erich Zann)

Zbiór Coś na progu - Wyd. Zysk i S-ka, Poznań 1999r.
Ogar (The Hound)
Piekielna ilustracja (The Picture in the House)
Coś na progu (The Thing on the Doorstep)
W grobowcu (In the Vault)
Świątynia (The Temple)
Przyczajona groza (The Lurking Fear)
Grobowiec (The Tomb)
Przybysz (The Outsider)
Przeklęty dom (The Shunned House)
Zimno (Cool Air)
On (He)
Sny w domu wiedźmy (The Dreams in the Witch House)

Inne zbiory:
Model Pickmana (Pickman's Model) - 1927
Reanimator (Herbert West - Reanimator)
Szczury w murach (The Rats in the Walls)
Dagon (Dagon)
Elektryczny Kat
Droga do szaleństwa (The Transition Of H.P. Lovecraft: The road to madness)

Wiersze [edytuj]
Grzyby z Yuggoth (Fungi from Yuggoth)

• Pobierz folder
• Zachomikuj folder