Zygmunt Kaczkowski - Olbrachtowi rycerze (1889)

Powieść "Olbrachtowi rycerze" (1889) nawiązuje do heroicznej przeszłości, umiejętnie łącząc historyczne fakty z gawędami. Całość spina wartka akcja, a w historie obyczajowa sprawnie wpleciono pierwiastki romantyczne. Inspiracja fabuły są podania o podolskim zamku Tusan. Opleciona watkami pobocznymi fabula opowiada dzieje tragicznie zakończonej miłości rycerza Wilczka i pięknej Jagienki Kmitówny, rozdzielonych z woli opiekunów dziewczyny, a następnie połączonych wskutek fałszywej wieści o śmierci narzuconego jej męża. W powieść włączono liczne epizody obyczajowe oraz różne postaci i wydarzenia historyczne. Wbrew nadziei autora książka nie przyćmiła Trylogii, chociaż krytyka przyznała jej poważne zalety, jak: historyczna wierność oraz rozległość i barwność tła obyczajowego bezdyskusyjnie lepsze niż u Sienkiewicza.


Zygmunt Józef Erazm Kaczkowski herbu Pomian ps. Ein Pole (ur. 2 maja 1825 w Kamionce Wołoskiej, zm. 7 września 1896 w Paryżu) - polski powieściopisarz i poeta, działacz narodowowyzwoleńczy, szpieg austriacki.

Życiorys

Był synem Ignacego, zarządcy majątku Aleksandra Fredry w Cisnej. Studiował we Lwowie i Wiedniu. Po nieukończonych studiach zamieszkał wraz z ojcem w Bereźnicy Wyżnej pod Sanokiem. W roku 1846 wraz z ojcem w oddziale Józefa Bułharyna wziął udział w powstaniu krakowskim. Wydarzenia rzezi galicyjskiej jakie miały wówczas miejsce w Galicji wpłynęły na zmianę jego przekonań, z demokraty i społecznika stał się "wielbicielem szlachetczyzny, którą przeciwstawiał arystokracji jako zdrową siłę narodu". Za swą działalność narodowowyzwoleńczą został 28 czerwca 1847 wraz z ojcem skazany przez władze austriackie na karę śmierci. Przed wykonaniem kary uchronił go wybuch Wiosny Ludów.

W 1855 wyjechał do Paryża. W 1858 powrócił do Lwowa. Tam w 1861 założył pismo Głos, na łamach którego opublikował m.in. odezwę Agatona Gillera Posłanie do wszystkich rodaków na ziemi polskiej, za co został oskarżony o zdradę stanu i 7 października 1861 skazany na 7 lat ciężkiego więzienia. Jednak już 8 grudnia 1862 został ułaskawiony przez cesarza Franciszka Józefa I. W czasie powstania styczniowego wziął aktywny udział w organizacji zaplecza powstańczego w Galicji.

W listopadzie 1863, przejęto szyfrowaną rządową depeszę ze Lwowa do Wiednia, z której wynikało, że Kaczkowski jest konfidentem austriackim. Tajny sąd obywatelski skazał go 21 stycznia 1864 na utratę czci i banicję, jednak Rząd Narodowy wyroku tego nie zatwierdził. Kaczkowski wkrótce wyjechał do Paryża. Dopiero w 1920 historyk Eugeniusz Barwiński, na podstawie ujawnionych tajnych akt austriackich, udowodnił, że Kaczkowski był tajnym płatnym agentem austriackim, a działalność swoją kontynuował także we Francji i Wiedniu. Jego działalność doprowadziła do rozbicia galicyjskiej organizacji spiskowej, co pociągnęło za sobą falę aresztowań. Powstanie styczniowe straciło tym samym możliwość oparcia o społeczeństwo Galicji.

Twórczość

Powieści i opowiadania z cyklu Ostatni z Nieczujów:

"Bitwa o chorążankę"
"Kasztelanice Lubaczewscy"
"Pierwsza wyprawa pana Marcina"
"Gniazdo Nieczujów"
"Swaty na Rusi"
"Murdelio" (2-tomowa)
"Mąż szalony"
"Grób Nieczui" (2-tomowa)

Inne utwory:

"Olbrachtowi rycerze" (2 tomy)
"Starosta Hołobucki" (2 tomy)
"Wasi ojcowie" (2 tomy)
"Bracia ślubni" (2 tomy)
"Anuncjata" (2 tomy)

• Odtwórz folder
• Pobierz folder
• Zachomikuj folder