Fototapeta

Współczesna polska

Fototapeta to najnowszy zbiór opowiadań Michała Witkowskiego, autora bestsellerowego Lubiewa. W pierwszej części Fototapety Witkowski podejmuje temat kolaboracji z życiem, cofa się do czasów komunizmu i zastanawia, czym dla dzisiejszego młodego człowieka, który nie otarł się o historię pojęcia takie jak kolaboracja,ojczyzna, miłość czy śmierć. W drugiej części autora interesują nierealne marzenia, kiczowate sny, złudne wyobrażenia, którymi karmi nas kultura masowa. Właśnie dla wszystkich tandetnych strzępków tej kultury, które wałęsają się po naszej podświadomości, Witkowski stosuje określenie fototapeta. Jego bohaterom wydaje się, że rzeczywistość, która została im dana, jest gorsza, niż powinna być, że z jakichś względów miało być inaczej. Obrażają się, wychodzą z domu i nigdy nie wracają. Autor zastanawia się, czy rzeczywiście ktoś nam obiecywał, że będzie inaczej, że życie
jest gdzie indziej, że zasługujemy na coś lepszego.

Z komentarza
Fototapeta to zbiór ośmiu opowiadań mieszkającego we Wrocławiu prozaika Michała Witkowskiego (1975). Autor ubiegłorocznego hitu, Lubiewa, pierwszej polskiej powieści gejowskiej, nominowany do tegorocznego Paszportu Polityki, nie ukrywa swych tęsknot za czasem minionym. Przybierają one dwie postaci wspomnień dzieciństwa w latach 80. ubiegłego wieku oraz życia w czasach kiełkującej kultury masowej początków lat 90.
Do późnego PRL pisarz odnosi się z sentymentem, tandeciarstwa popkultury nie znosi. W latach 80. widzi atmosferę zmanierowanej kultury z jej aurą schyłku i zmierzchu bogów, początki następnej dekady to dla niego zupełne zepsucie smaku.
W opowiadaniu Mosina Witkowski wraca do czasów pobytu w małym miasteczku, u babci, emerytowanej dentystki, która zawartość barku (Peweksu w miniaturze) wymienia na witaminy dla wnuka i rajstopy dla siebie. W Kolaboracji młodziutki bohater, w zamian za wygraną w konkursie Teleranka, wyrusza z ojcem na wycieczkę do ZSRR i na miejscu dochodzi do wniosku, że rzeczywistość nie ma nic wspólnego z treścią propagandowych czytanek dla dzieci. Ale ulega czarowi tej rzeczywistości podobnie jak w Pierrotach, gdzie bohater wyrusza z kolei do Lipska. Wynajmowany w akademiku po niemieckiej studentce pokój wraz z rysunkami smutnych pajaców to metafora systemu nie dającego ludziom szans na przyszłość. Mimo to Witkowski powiada, że lepszatandeta PRL od tandety polskiego wilczego kapitalizmu i w części drugiej zbioru, składającej się, podobnie jak pierwsza, z czterech opowiadań, nie szczędzi mu gorzkich słów. Jego bohaterowie reagują na czasy zmian (koniec lat 80., początek 90.) różnie. Jedni wyhodowali w sobie sprawność omijania kłopotów i żyją z handlu wymiennego, inni - jak niemiecka para studentów, poprzednich mieszkańców pokoju w Lipsku - z rezygnacją myślą o lepszych czasach, jeszcze inni - jak pan Roman z Psiego Pola - korzystają z nagród, jakie przyznawał wiernym ustrój komunistyczny. Postaci z opowiadań kapitalistycznych są jałowe, korzystają z solarium albo grillują. Ale każdy ma przed oczami tytułową fototapetę, symbol ułudy lepszego życia. Poza tym nowa książka Witkowskiego zawiera dużą dawkę mądrego, wyśmienitego humoru.

czyta autor

• Pobierz folder
• Zachomikuj folder