Jan Matejko (1838–1893) - Astronom Kopernik, czyli rozmowa z Bogiem.jpg
-
Capella de Ministrers - Navidad Renascentista -
Cesarzowa Sissi -
Circa 1500; Lesne, Gérard - O Lusitano -
Co zawdzięczamy egipskim bogom -
Czy Galileusz zdradził Kopernika -
Czy klonowanie zarodków to krok w złą stronę -
Czy Lincoln musiał zginąć -
El Cancionero de Palacio -
El Cant de la Sibila II - Galicia & Castilla -
Elżbieta Łokietkówna -
Francja nie dotrzymała umowy -
Fredrowskie komedie -
Generał Anders i jego armia -
Germańscy bogowie muszą umrzeć -
Gospodyni -
Gothic Voices -
Hespèrion XX -
Hespèrion XXI -
I wojna światowa miała trwać trzy tygodnie -
Isabel I, Reina de Castilla -
Jan Brzechwa -
Jest taki obraz -
Józef Poniatowski -
La Capella Reial de Catalunya -
Little Big Horn -
Łączka na Powązkach -
Maria Antonina -
Maryna Mniszkówna -
Mikrokosmosy -
Najważniejszy strajk w historii Polski -
Nawet Sowieci chcieli zjednoczenia Niemiec -
Obraz minionego świata znaleziony w trocinach -
Panny nie zawsze cnotliwe -
Sąd Ostateczny Memlinga -
Six Sonatas op. 2 -
Słońce zbliżyło się do maksimum -
Słownik biograficzny miasta Lublina -
Sobowtór -
Stephen Hawking -
Tajemnice Etrusków -
Tak umierała rosyjska arystokracja -
The Castle of Fair Welcome -
The Collected Works -
The Garden Of Zephirus -
Voyager 1 - 36 lat z Mozartem w kosmosie -
W poszukiwaniu drugiej Ziemi -
Wielki Brat zna Cię lepiej, niż myślisz -
Wiktoria -
Współcześni dyktatorzy - powstanie i upadek -
Zawiedzione nadzieje żołnierzy wyklętych
Dlaczego dzieło Mikołaja Kopernika było niebezpieczne dla nauki Kościoła, a jego rozpowszechnianie musiało zostać zakazane?
"O obrotach ciał niebieskich" Mikołaja Kopernika zostało wydane w Norymberdze w roku 1543. Teolog Andrzej Osiander namówił polskiego astronoma, aby nieco złagodził śmiałe tezy heliocentryzmu, które stały w opozycji wobec doktryny Kościoła. Kopernik w przedmowie do swego dzieła przedstawił swoje poglądy jako hipotezy. Mimo to po 73 latach dzieło trafiło na Indeks Ksiąg Zakazanych, czyli spis publikacji, których czytanie i podsiadanie było zabronione pod groźbą ekskomuniki.
Sam Mikołaj Kopernik był kanonikiem, duchownym niższej rangi. Początkowo jego dzieło, które nie było rozpowszechnione, nikomu nie przeszkadzało. W 1620 roku Kongregacja wskazała miejsca, które według niej wymagały kilku poprawek. Dopiero głośny proces Galileusza i potępienie przez Kościół wszystkich teorii, które podważały obowiązujący pogląd, że ciała niebieskie krążą wokół Ziemi, spowodowało, że książka Kopernika znalazła się na Indeksie.
O losach publikacji Mikołaja Kopernika rozmawialiśmy w dwójkowym "Klubie Ludzi Ciekawych Wszystkiego". Gośćmi Hanny Marii Gizy byli: prof. Andrzej Kus - szef Centrum Astronomii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika oraz prof. Janusz Małek z Instytutu Historii i Archiwistyki, również z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Hanna Maria Giza zwróciła uwagę, że zła sława Kościoła jako tego, który chciał utrzymać ludzkość w nieświadomości i zakazać wszelkiej nauki, jest bardzo uproszczona. Dużym zmartwieniem dla Kościoła było w owym czasie, w połowie XV wieku, wynalezienie druku. W przedmowie do Indeksu mówi się o nim jako o jednym z najgorszych prześladowców wiary - druk jest "zdradliwą i szkodliwą maszyną".
Kościół przede wszystkim jednak w ten sposób bronił się przed zalewem protestantyzmu. Książki drukowane rozpowszechniały się znacznie szybciej, tym samym niebezpieczne idee trudniej było zatrzymać. Janusz Małek dodał, że w rozważaniach o zamierzchłych czasach należy wystrzegać się oceniania zdarzeń z naszego współczesnego punktu widzenia. Andrzej Kus natomiast powiedział, że cenzura jako taka istnieje, odkąd ludzie pisali – zawsze znalazł się ktoś, komu pewne poglądy nie odpowiadały, i wykorzystywał władzę do ukrywania niewygodnych faktów.
Audycję przygotowała Hanna Maria Giza.
05.03.2011