Dalida, właściwie Yolanda Gigliotti (ur. 17 stycznia 1933 w Kairze, zm. 3 maja 1987 w Paryżu) – piosenkarka włoskiego pochodzenia, która zrobiła karierę we Francji.
Urodzona jako Yolanda Christina Gigliotti z włoskich rodziców (wywodzących się z Kalabrii) w Shoubra, dystrykcie Kairu; była dzieckiem skrzypka operowego, od najmłodszych lat dawano jej lekcje śpiewu. W roku 1954 zdobyła tytuł Miss Egiptu i wyjechała do Paryża, by zostać aktorką filmową.

Jej pierwsze filmy nie odniosły sukcesu, ale zaczęła występować na estradach koncertowych i w kabaretach, śpiewając po francusku, włosku, a także w innych językach. Nagrywała piosenki, używając pseudonimu scenicznego „Dalida”, a jej drugi utwór, zatytułowany „Bambino”, przyniósł jej natychmiastową sławę. W 1957 roku wystąpiła w paryskiej Olympii jako artystka otwierająca występ Charles’a Aznavoura i w tym samym roku Gilberta Bécaud. Zaczęła nagrywać w kilku językach, objeżdżając świat. Wystepowala m.in. w Carnegie Hall w Nowym Jorku pod koniec 1978.

Podczas swej kariery nagrała 500 piosenek po francusku, z których 200 zostało przetłumaczonych na włoski, a 300 na inne języki (nagrywała w 8 językach – francuskim, włoskim, hiszpańskim, flamandzkim, niemieckim, angielskim, hebrajskim i arabskim). Sprzedała ponad 170 milionów nagrań na całym świecie, zdobywając 70 złotych płyt. W roku 1974 jej przeboje zostały nagrodzone Oscarem za Światowy Sukces Piosenkarski oraz platynową płytą w krajach Beneluksu. Przez cały rok 1974 Dalida była numerem 1 na listach dwunastu różnych krajów: w dziewięciu krajach rekordy bił „Gigi l’amoroso”, w trzech innych „Il venait d’avoir dix-huit ans”. Jako pierwsza wylansowała we Francji styl disco – słynną piosenką „J’attendrai” z 1976.

W 1981 roku została uhonorowana specjalnie dla niej utworzoną Diamentową Płytą za 25 lat sukcesów.
Życie prywatne[edytuj]

Osobiste życie Dalidy było pełne dramatów i tragedii. W 1961 wyszła za mąż za Luciena Morisse’a. Małżeństwo to przetrwało tylko parę miesięcy. Zostawiła go dla malarza Jeana Sobieskiego (późniejszego ojca amerykańskiej aktorki Leelee Sobieski). Parę lat później jej były mąż popełnił samobójstwo. W 1967 nowy kochanek, włoski śpiewak Luigi Tenco także odebrał sobie życie strzałem w głowę, a ona sama próbowała po tym zdarzeniu popełnić samobójstwo.

Żyła także z Richardem Chanfray’em, od którego odeszła w 1981. W lipcu 1983 r. popełnił on samobójstwo wraz z nową towarzyszką, trując się spalinami samochodowymi.

W nocy z 2 na 3 maja 1987 roku Dalida popełniła samobójstwo, połykając 120 pigułek nasennych i popijając je whisky. Zostawiła notatkę: „Życie stało się dla mnie nie do zniesienia... Wybaczcie mi”.

Całe życie porównywano ją do Kleopatry. Wybrała śmierć, która nie niszczy ciała. Umalowała się i uczesała przed połknięciem środków nasennych.

Pochowano ją na Cimetière de Montmartre w Paryżu. Jej pozłacany grób zdobi statua naturalnej wielkości.

W 1997 róg ulic Girardon i Abreuvoir w Butte Montmartre w Paryżu został przemianowany na „Place Dalida”. Tam, ku pamięci artystki, wzniesiono jej popiersie naturalnej wielkości. W 2001 roku francuski rząd uhonorował Dalidę znaczkiem pocztowym ze zdjęciem, który sprzedano w liczbie 10.157.601 egzemplarzy. W 2007 roku, w dniach od 11 maja do 8 września, z okazji 20 rocznicy jej śmierci, w paryskim ratuszu zorganizowana została wystawa „Une vie”, na której oprócz 40 sukien zaprezentowano inne osobiste przedmioty artystki, jej korespondencję, zdjęcia, nagrania, złote płyty itp. Ze względu na zainteresowanie wystawą czas jej otwarcia postanowiono przedłużyć do 29 września. Zwiedziło ją blisko 300 tysięcy osób.
1957 Son Nom Est Dalida
1957 Miguel
1958 Gondolier
1958 Les Gitans
1959 Le Disque D’Or De Dalida
1959 Love In Portofino
1960 Les Enfants Du Pirée
1961 Garde-Moi La Dernière Danse
1961 Loin De Moi
1961 Milord (po włosku)
1962 Le Petit Gonzalès
1963 Eux
1964 Amore Scusami
1965 Il Silenzio (Bonsoir Mon Amour)
1966 Pensiamoci Ogni Sera (po włosku)
1967 Olympia 67 (studio)
1967 Ciao Amore, Ciao (po włosku)
1968 Un Po' D’Amore (po włosku)
1968 Le Temps Des Fleurs
1969 Canta In Italiano (po włosku)
1969 Ma Mère Me Disait
1970 Ils Ont Changé Ma Chanson
1971 Une Vie
1972 Olympia 71 (na żywo)
1972 Il Faut Du Temps
1973 Sings In Italian For You (po włosku)
1973 Julien
1974 Olympia 74 (na żywo)
1974 Manuel
1975 Sempre più (po włosku)
1975 J’Attendrai
1976 Coup De Chapeau Au Passé
1977 Femme Est La Nuit
1977 Olympia 77 (na żywo)
1977 Pour Toujours: Bande Originale (ścieżka dźwiękowa)
1977 Salma Ya Salama
1978 Génération 78 / Voilà Pourquoi Je Chante / Ça Me Fait Rêver
1979 Dédié À Toi (Monday Tuesday)
1980 Gigi In Paradisco
1980 Le Spectacle Du Palais Des Sports 1980 (na żywo)
1981 Olympia 81 (live)
1982 Spécial Dalida
1982 Mondialement Vôtre
1983 Les P’Tits Mots
1984 Dali
1986 Le Visage De L’Amour
1987 Tigani Bi Arab (po egipsku)
1995 Comme Si J'Étais Là... (remiks)
1996 À Ma Manière (remiks)
1997 Olympia 1959
1997 L’An 2005 (remiks)
1998 Le Rêve Oriental (remiks)
2001 Révolution 5° Du Nom (remiks)
Lista utworów wykonywanych przez Dalidę 1956-1987[edytuj]
El Cordobes (1966)
À ma manière (1980)
À qui? (1967)
Aghani Aghani (1982)
Am Tag als der Regen kam (1959/1982)
Americana (1981)
Amore Scusami (1964)
Amoureuse de la vie (1977)
Anima Mia (1974)
Aranjuez la tua voce (1967)
Avant de te connaître (1970)
Avec le temps (1971)
Bambino (1956)
Bang Bang (1966)
Bésame mucho (Embrasse-moi) (1976)
Buenas Noches mi Amor (1957)
C’est mieux comme ça (Le Parrain 2) (1975)
C'était mon ami (1984)
Captain Sky (1977)
Chanteur des années 80 (1980)
Chaque instant de chaque jour (1964)
Ciao Amore, Ciao (1967)
Ciao, Ciao Bambina (1959)
Come Prima (Tu me donnes) (1958)
Comme disait Mistinguett (1979)
Concerto pour une voix (1970)
Confidences sur la fréquence (1982)
Ça me fait rêver (1978) – z Bruno Guillainem
Dan Dan Dan (1968)
Dans le bleu du ciel bleu (1958)
Danza (1982)
Darla Dirladada (1970)
Ensemble (1982)
Et de l’amour... de l’amour (1975) – z Richardem Chanfray’em jako „St-Germain”
Eux (1963)
Femme (1983)
Femme est la nuit (1977)
Fini, la comédie (1981)
Gamil El Soura (1983)
Garde-moi la dernière danse (1961)
Génération 78 (1978) – z Bruno Guillainem
Gigi l’Amoroso (1974)
Gigi in Paradisco (1980)
Gondolier (1958)
Guitare et tambourin (1958)
Hava Nagila (1958)
Helwa Ya Baladi (1979)
Hene Ma Tov (1965)
Histoire d’un amour (1957)
Il faut danser reggae (1979)
Il pleut sur Bruxelles (1981)
Il Silenzio (Bonsoir mon amour) (1965)
Il venait d’avoir 18 ans / 18 Anni / He must have been eighteen (1973)
Ils ont changé ma chanson (1970)
Itsi bitsi petit bikini (1960):
J’ai rêvé (1959)
J’attendrai / Tornerai (1975)
Je l’attends (1962)
Je m’endors dans tes bras (1968)
Je pars (1958)
Je reviens te chercher (1967)
Je suis malade (1973)
Je suis toutes les femmes (1980)
Jouez Bouzouki (1982)
Kalimba de Luna (1984)
L’amour et moi (1981)
L’An 2005 (1969)
L’Arlequin de Tolède / Arlecchino (1960)
L’Innamorata (1984)
L’ultimo valzer (1967)
La chanson du Mundial '82 (1982)
La colpa e tua (1971)
La Danse de Zorba / La Danza di Zorba (1965/1986)
La leçon de Twist (1962)
La Mamma (1975)
La Sainte Totoche (1965)
La vie en rose (1965/1976)
La Violetera (Son Nom Est Dalida) (1957)
Lady d’Arbanville (1970)
Le Flamenco (1965)
Le jour du retour (1963)
Le jour le plus long (1962)
Le jour où la pluie viendra (1958/1982)
Le Lambeth Walk / The Lambeth Walk (1978)
Le petit bonheur (1976)
Le petit Gonzalès (1962),
Le promesse d’amore (1969)
Le restaurant italien (1983)
Le sixième jour (1986)
Le temps d’aimer (1985)
Le temps des fleurs (1968)
Le Vénitien de Levallois (1985)
Les anges noirs (1968)
Les choses de l’amour (1971)
Les enfants du Pirée (1960)
Les Gitans (1958)
Les hommes de ma vie (1986)
Les grilles de ma maison (1967)
Les p’tits mots (1983)
Love in Portofino (1959)
Lucas (1983)
Ma vie je la chante (1974)
Mama (1967)
Maman, la plus belle du monde (1957)
Marjolaine (1981)
Mein Lieber Herr (1975)
Milord (1960)
Monday, Tuesday... Laissez-moi danser / Let me dance tonight (1979)
Mourir sur scène (1983)
Ne lui dis pas (1975)
Nuits d’Espagne (1961)
Nostalgie (1981)
Oh! Lady Mary (1969)
Ô Sole Mio (1960)
Parce que je ne t’aime plus (1986)
Parle plus bas (Le Parrain) (1972)
Parlez-moi de lui (1966)
Paroles... Paroles... (1973) – z Alainem Delonem
Petit homme (1966)
Pour en arriver là (1985)
Pour ne pas vivre seul (1972)
Pour te dire je t’aime (1984)
Problemorama (L’argent... l’argent...) (1979)
Quand je n’aime plus je m’en vais (1981)
Quand on n’a que l’amour (1957/1979)
Quand s’arrêtent les violons (1977)
Que sont devenues les fleurs? (1962)
Remember... c'était loin (1977) – z Richardem Chanfray’em
Reviens-moi (1985)
Rio do Brasil (1980)
Romantica (1960)
Salma Ya Salama (1977)
Si j’avais des millions (1968)
Soleil / Mediterraneo (1984)
T’aimer follement (1960)
Ta femme (1974)
Ti Amo (Je t’aime) (1977)
Tony (1982)
Tu croiras (1963)
Tu n’as pas très bon caractère (1957)
Un po d’amore (1968)
Une femme à quarante ans (1981)
Vado Via (1973)
Vedrai Vedrai (1979)
Viva la pappa (1965)
Voilà pourquoi je chante (1978)