Nocna_Zmiana_okrągly_stol

Nocna Zmiana - okrągly stół
WARTO ZOBACZYĆ!
Nocna zmiana – film dokumentalny z 1994 roku zrealizowany przez Jacka Kurskiego i Michała Balcerzaka, poświęcony kulisom odwołania rządu Jana Olszewskiego w czerwcu 1992 roku. Film bazuje na reportażu "Gorące dni" Wojciecha Ostapowicza, materiałach archiwalnych TAI oraz materiałach VHS autorstwa Włodzimierza Kuligowskiego (sceny w kuluarach). Jest to filmowa wersja książki Jacka Kurskiego i Piotra Semki z 1993 roku pt. "Lewy czerwcowy".

Film został wyemitowany 27 lipca 1995 roku w porze najlepszej oglądalności i miał ogromną widownię (ok. 6 milionów widzów), co mogło mieć wpływ na przegraną Lecha Wałęsy w wyborach prezydenckich w listopadzie 1995.

Dwa lata po realizacji filmu (1996) wydano jego rozszerzoną wersję, gdzie oryginalny materiał poprzedzają komentarze polityków związanych z rządem Jana Olszewskiego udzielających wywiadu w książce "Lewy czerwcowy", m.in. Antoniego Macierewicza, Jarosława Kaczyńskiego, Adama Glapińskiego, Jana Parysa przedstawione z perspektywy trzech lat po publikacji książki.

Fabuła

Film prezentuje wydarzenia polityczne z kwietnia, maja i pierwszych dni czerwca 1992 roku związane z przyjęciem przez rząd uchwały lustracyjnej (zgłoszonej przez posła Janusza Korwin-Mikkego) oraz odwołaniem rządu Jana Olszewskiego. Na film składają się fragmenty programów informacyjnych i publicystycznych. Zawiera on wiele wypowiedzi m.in. Lecha Wałęsy, Stefana Niesiołowskiego, Jana Rokity, Jacka Kuronia, Krzysztofa Wyszkowskiego, Tomasza Tywonka oraz fragmenty debat sejmowych.

Szczegółowo przedstawione zostały wydarzenia z dnia 4 czerwca 1992 poprzedzające nocne głosowanie nad odwołaniem rządu 5 czerwca 1992, w tym filmowane kamerą VHS rozmowy między prezydentem, a politykami z ówczesnych ugrupowań parlamentarnych na temat możliwości powołania nowego rządu i wyboru na premiera Waldemara Pawlaka, które miały miejsce na krótko przed głosowaniem nad odwołaniem rządu. W rozmowach uczestniczyli Donald Tusk, Tadeusz Mazowiecki, Mieczysław Wachowski, Leszek Moczulski, Waldemar Pawlak, Stefan Niesiołowski, Bronisław Geremek, Ryszard Bugaj, Gabriel Janowski, Aleksander Łuczak, Paweł Łączkowski i inni.

Film prezentuje, w jaki sposób realizacja uchwały lustracyjnej przez ówczesnego ministra spraw wewnętrznych Antoniego Macierewicza przyczyniła się do upadku rządu Olszewskiego i wskazuje prezydenta jako inicjatora działań skierowanych przeciwko lustracji.
Kontrowersje

Reżyser filmu Jacek Kurski i politycy związani z rządem Jana Olszewskiego określają przedstawione w filmie rozmowy mianem "tajnej narady", a samo odwołanie rządu nazywają spiskiem i porównują z zamachem stanu. Jednakże na zdjęciach VHS z przebiegu rozmów widać obecność mediów (fotograf w tle, błyski fleszy), zaś kamera, którą kręcono wydarzenie, nie była w żaden sposób ukryta. Wedle słów Mieczysława Wachowskiego rozmowy były filmowane na polecenie samego Lecha Wałęsy, który obawiał się internowania przez ekipę Macierewicza i obecność dziennikarzy miała go potencjalnie przed tym uchronić.

Stefan Niesiołowski wielokrotnie protestował przeciwko przedstawieniu go w filmie jako przeciwnika rządu Jana Olszewskiego. Niesiołowski, mimo że brał udział w rozmowach przed głosowaniem wotum nieufności dla rządu, z trybuny sejmowej skrytykował decyzję o odwołaniu rządu.

Film przedstawia Jarosława Kaczyńskiego jako gorącego zwolennika rządu. W rzeczywistości Kaczyński był w konflikcie z Olszewskim i dążył do poszerzenia koalicji rządowej o tzw. "małą koalicję" (UD, KLD, PPG). Gdy po "33 dniach Pawlaka" misję tworzenia rządu otrzymała Hanna Suchocka, Kaczyński czynił starania o włączenie Porozumienia Centrum do koalicji rządowej, stawiając jako warunek powierzenie Adamowi Glapińskiemu teki wicepremiera lub przynajmniej ministra współpracy z zagranicą. Premier Suchocka warunek ten odrzuciła. Kwestia ta doprowadziła do ostatecznego poróżnienia Kaczyńskiego z Olszewskim, który wraz z grupą 11 posłów odszedł z PC i utworzył Ruch dla Rzeczypospolitej.

Montaż filmu trwał 5 miesięcy. Jacek Kurski sam przyznał, że taśma z nagraniem spotkania przeciwnych Olszewskiemu polityków, do jakiego doszło nocą u Wałęsy, początkowo nie zrobiła na nim żadnego wrażenia. "Dopiero gdy niewyraźne dialogi uzupełniłem o podpisy, wyszła bomba".

Film pomija szerszy kontekst związany z odwołaniem rządu i pomija fakty, które przeczą z góry założonej tezie twórców filmu. Najważniejsze fakty, które pominięto w filmie: mniejszościowy charakter rządu praktycznie od chwili jego powstania, narastający konflikt rządu z Prezydentem (konflikt wokół Jana Parysa, konflikt związany z wizytą Wałęsy w Moskwie), krytykę polityki gospodarczej rządu przez stronnictwa sejmowe z różnych stron, postawę rządu i jego zaplecza w czasie debaty i głosowania projektu ustawy o Restytucji Niepodległości, wielomiesięczne rozmowy Jana Olszewskiego z Unią Demokratyczną nad poszerzeniem koalicji, rozmowy Jana Olszewskiego z Konfederacją Polski Niepodległej w sprawie poszerzenia koalicji, w trakcie których Jan Olszewski i Antoni Macierewicz usiłowali wywierać presję na przywódców KPN wykorzystując w tym celu teczkę Leszka Moczulskiego[8][9]. W filmie nie przedstawiono także zgodnej z rzeczywistością chronologii wszystkich wydarzeń poprzedzających odwołanie rządu, przez co twórcy filmu utrwalili wrażenie o "dobrym rządzie odwołanym przez złych agentów". Wedle twórców filmu decyzja o odwołaniu rządu zapadła po przedstawieniu listy Macierewicza i była spowodowana lękiem posłów przed ujawnieniem archiwów SB, podczas gdy w rzeczywistości decyzja o złożeniu wniosku o votum nieufności w Sejmie zapadła jeszcze przed uchwaleniem uchwały lustracyjnej a sam wniosek złożono na wiele dni przed "nocą teczek"[10]. Z filmu nie można się dowiedzieć, że autorzy wniosku o odwołanie rządu uzasadnili go negatywną oceną polityki gospodarczej prowadzonej przez Radę Ministrów, że Wałęsa już wcześniej oświadczył, że cofa poparcie dla rządu a natychmiastowe odwołanie rządu poparł z uwagi na sposób wykonania uchwały lustracyjnej, zaś KPN przyłączył się do wniosku o odwołanie z uwagi na próby wykorzystania lustracji przez niektórych członków rządu do rozbicia tej parti.

Część faktów pominiętych w filmie "Nocna zmiana" zostało przedstawionych w filmie "Pod prąd" Macieja Gawlikowskiego.

source: wiki

• Pobierz folder
• Zachomikuj folder