Download: A Scanner Darkly [Lektor PL].rmvb
obsada: Keanu Reeves, Robert Downey Jr., Woody Harrelson, Winona Ryder
reżyseria: Richard Linklater,
scenariusz: Richard Linklater,
zdjęcia: Shane Kelly
szczegóły: animowany/dramat/fantastycznonaukowy, USA, 2006
Historia Boba Arctora, narkomana mieszkającego z grupką kumpli w domku na przedmieściu i handlującego śmiertelnie niebezpiecznym narkotykiem - Substancją A, która rozszczepia mózg na dwie odrębne, rywalizujące ze sobą części. W swoim drugim wcieleniu Bob jest Fredem - agentem antynarkotykowym, który cały czas ma na oku Boba i jego znajomych.
Film Linklatera, podobnie jak książki Dicka, uwodzi absurdalnym humorem, ale w gruncie rzeczy jest rozpaczliwym wołaniem o pomoc. Reżyser i pisarz ukazują świat pozbawiony jakichkolwiek pewników. Ludzie zgłaszający zastrzeżenia pod adresem zastanej rzeczywistości są w nim nieuchronnie spychani na margines, izolowani lub po prostu niszczeni. Literacki pierwowzór czerpał z dusznej atmosfery Ameryki czasów Nixona, co Dick podkreśla w wywiadzie nagranym w 1977 roku i włączonym do zamieszczonego na płycie dokumentu o realizacji filmu. Z książki wyłania się kraj, w którym nawet najbardziej groteskowe podejrzenia wobec władz nie uchodziły za nieuzasadnione. Linklater sugeruje, że jego wersja rozgrywa się współcześnie, jednak nie robi tego nachalnie. Jego bohaterowie nie wygłaszają natchnionych tyrad przeciwko Bushowi, ale na przykład w scenie spotkania Arctora z lokalnym stowarzyszeniem dowiadujemy się, że prowadzona jest wojna ze wszystkimi krajami, które zezwalają na uprawianie rośliny służącej do wyrobu substancji D.
Finał tej przewrotnej mistyfikacji, karkołomnej gry pozorów, nie przyniesie oczyszczenia, lecz jedynie nowe pytania. "Przez ciemne zwierciadło" nie jest dziełem łatwym w odbiorze. Przy obieraniu rzeczywistości z kolejnych warstw oczy zaczynają szczypać tak, jakbyśmy nie tyle oglądali film, ile trzymali w dłoniach dorodną główkę cebuli. Aktorzy okazują się być idealnymi wspólnikami reżysera w dręczeniu widzów. Wciągają ich w pułapkę potoczystym dialogiem, który momentami zamienia się wręcz w słowotok. Odgrywają zbieraninę dziwaków z wyraźnym upodobaniem. Kiedy zorientujemy się, że nie mamy do czynienia z absurdalną, surrealistyczną komedią, jest już za późno. Przeszliśmy na drugą stronę ciemnego zwierciadła, zaś drogi powrotnej nie widać.