Granica zaborów....rosyjskiego i niemieckiego

Granica między zaborami Pruskim i Rosyjskim przebiegała tu gdzie znajduje się miejscowość Łężec.........to jest na trasie krajowej 92, miedzy Słupcą a Strzałkowem..

Obóz jeńców pod Strzałkowem - powstały na przełomie 1914 i 1915 roku niemiecki obóz dla jeńców z frontów I wojny światowej.
Położony był przy granicy dwóch państw zaborczych – Prus i Rosji – przy drodze łączącej dwie przygraniczne miejscowości: Strzałkowo po stronie pruskiej i Słupcę po stronie rosyjskiej. Po zakończeniu wojny podjęto działania zmierzające do jego likwidacji, jednak na skutek podjęcia przez Józefa Piłsudskiego działań wojennych na froncie wschodnim (wojna polsko-bolszewicka), od 12 maja 1919 zaczął funkcjonować jako obóz dla jeńców radzieckich. W dniu 11 lipca 1919 rozporządzeniem Ministerstwa Spraw Wojskowych nadano mu nazwę Obóz Jeniecki Nr 1 pod Strzałkowem. Po podpisaniu w Rydze dokumentu kończącego działania wojenne obóz został przekształcony w miejsce przetrzymywania osób internowanych.
Ostatecznie obóz przestał funkcjonować 31 sierpnia 1924 roku.
Przy obozie jenieckim położony był cmentarz.
Hasło "Strzałkowo" bywa dziś często używane propagandowo przez Rosję jako odpowiedź na polskie żądania ukarania winnych zbrodni katyńskiej[potrzebne źródło]. Większość więźniów, która spoczywa na cmentarzu jenieckim w Strzałkowie, umarła wskutek epidemii tyfusu.
Cmentarz jeńców wojennych i internowanych w Słupcy - zabytkowy cmentarz założony w 1915 roku przy obozie jenieckim pod Strzałkowem dla jeńców z frontów I wojny światowej, a potem dla jeńców wojny polsko-bolszewickiej 1919 -1920.
Cmentarz położony jest administracyjnie na terenie gminy miejskiej Słupca, wśród pól uprawnych, około 1000 metrów od drogi krajowej nr 92.
Został wpisany do Krajowej Ewidencji Zabytków w 1994 roku pod numerem A-511/252.
Cmentarz jeńców wojennych i internowanych funkcjonował od 1915 do 1923 roku. Pochowano na nim wówczas w grobach zbiorowych i indywidualnych około 8000 jeńców różnych narodowości, w tym:
* 506 żołnierzy armii rosyjskiej - Rosjan, Ukraińców, Polaków i żołnierzy innych narodowości (lata 1915 - 1918);
* 7000 jeńców - żołnierzy Armii Czerwonej różnych narodowości (lata 1919 - 1921);
* około 500 jeńców, osób internowanych i ich rodzin oraz osób cywilnych - głównie żołnierzy Ukraińskiej Halickiej Armii, Armii Ukraińskiej Republiki Ludowej, Rosyjskiego Korpusu gen. N. Bredowa, internowanych cywilów niemieckich.
Staraniem Słupeckiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego cmentarz jest ogrodzony i uporządkowany. Na środku cmentarza znajduje się pomnik upamiętniający zmarłych.
W pierwszej fazie wojny (1919), kiedy walki nie były intensywne, w Polsce znajdowało się około 7 tys. jeńców rosyjskich, żołnierzy Armii Czerwonej. Przebywali oni w obozach w Strzałkowie, Dąbiu, Pikulicach i Wadowicach. Obozy te zostały przejęte po zaborcach, którzy zbudowali je podczas I wojny światowej. Oprócz jeńców wojennych do obozów tych trafiali także, na czas kwarantanny sanitarnej, uchodźcy z Rosji.
Polska "wyprawa kijowska" nie miała znaczącego wpływu na zwiększenie liczby jeńców rosyjskich, bo chociaż w jej wyniku wzięto ok. 18 tys. jeńców to większość z nich została wkrótce potem odbita przez 1 Armię Konną Budionnego.
Po Bitwie Warszawskiej 1920 roku do niewoli polskiej trafiła wyjątkowo duża grupa 60 tys. jeńców rosyjskich. Trwające nadal walki na wschodzie powodowały dalszy wzrost liczby jeńców. Ocenia się, że jesienią 1920 roku w Polsce znajdowało się 80-85 tys. jeńców rosyjskich, ulokowanych w wyżej wymienionych miejscach oraz w obozie w Tucholi.
Większość Rosjan trafiła z powrotem do Rosji jesienią 1921 roku, kiedy odbyła się wymiana jeńców - w ramach wymiany do Rosji wyjechało ponad 65 tys. jeńców, a do Polski wróciło ponad 26 tys. jeńców. Doprowadzenie do wymiany jeńców było w dużym stopniu zasługą rosyjskiej działaczki na rzecz praw człowieka – Jekatieriny Pieszkowej (żony Maksyma Gorkiego), nagrodzonej później za to przez Polski Czerwony Krzyż.

• Pobierz folder
• Zachomikuj folder