Ziółkowski Jan - Kawaler Złotej Ostrogi.pdf

Ziółkowski w powieści historycznej "Kawaler Złotej Ostrogi" przenosi czytelnika w świat XVI wieku, w czasy Polski szlacheckiej pod panowaniem Zygmunta III Wazy. Główny bohater, Marek Jakimowski, dostaje się do niewoli tureckiej. Uwalnia się z galer z innymi niewolnikami opanowując statek na Morzu Śródziemnym. Tęsknota za krajem powoduje, że decyduje się na niebezpieczną podróż.

"Konie zapadały w zaspy. Płozy z ostrym szelestem drąŜyły koleinę w śniegu roziskrzonym od
blasku słońca.
Człowiek leŜący pod pierzynami na wymoszczonych słomą .saniach uniósł głowę i zapytał:
— Janie, daleko jeszcze?
— Ze staje — odparł nazwany Janem woźnica, okutany w koŜuch.
Drugi towarzysz leŜącego jechał konno za saniami. Wiódł luźnego konia.
— Ale Ŝołdatów widzę na majdanie karczmy — dodał.
Na progu kuczy z grubych bierwion, od strony drogi, stał juŜ karczmarz: snadź dojrzał
przybyszów przez odchuchane z mrozu szyby.
— Najpokorniej o ciszę upraszam — szepnął Ŝałośnie — albowiem jego dostojność pan
hetman śółkiewski raczy gościć w domu moim i właśnie snu zaŜywa po całonocnej podróŜy.
A orszak tak liczny posiada, Ŝe tu na palec miejsca nie masz.
— Do czarta z twoim hetmanem! Nie widzisz, Ŝe chorego wiezieni? — huknął Jan, człek
porywczy, i zamierzył się batem.
Ale konny towarzysz schwycił go za rękę i rzekł z białogłowską niemal delikatnością:
— Pozwól mi, mój drogi, pogwarzyć z tym dobrym człowiekiem.
— Ja bym z nim gadał! O tym! — Jan uderzył dłonią w szablę. Ale jego druh inne miał
sposoby prowadzenia dyskursu.
— Wielki honor dla nas usłyszeć dostojne chrapanie pana hetmana, a chyba i jego
wielmoŜność nie zazdrosny o nie... Całonocną zadymkę w poluśmy przeszli. Rannego rycerza
wiezieni, któren ugodzon wraŜą kulą na wojnie w obronie króla i ojczyzny. Dla takiego
kawalera, mniemam, znajdziesz acan miejsce.
— Wszędy ludzie pana hetmańscy — rzekł płaczliwie karczmarz. — A pan Burczak
przykazował nie wpuszczać nikogo.
JakoŜ w szopach i pod gołym niebem, na majdanie i poza budynkami stało wiele pojazdów i
sań. W stajniach i koło nich jadły obrok liczne konie z chrzęstem i parskaniem. We wnętrzu
kuczy i innych zabudowań, jak sprawdzili przybysze zaglądając przez drzwi i szyby, spali
pokotem ludzie na podłogach i pryczach. Od strony majdanu, pod oknami komnatki zajętej
przez hetmana, stali na warcie dwaj muszkieterzy. Tu a ówdzie przechadzały się miarowo
patrole.
— Na śniegu jako wilki nie ostaniem! — zawołał Jan i odepchnął karczmarza..."