Szymon Kobyliński - Jak dobrze mieć sąsiada!.pdf

W nazistowskich Niemczech rasa była kategorią, która odgrywała kluczową rolę nie tylko w odniesieniu do ludzi, ale także do zwierząt. Paradoksalnie, to właśnie zwierzęta zasługiwały – w odczuciu nazistów – na bardziej humanitarne traktowanie niż większość ludzi. Jan Mohnhaupt intrygująco wyjaśnia, skąd brało się wówczas to zamiłowanie, zarówno do dzikich i egzotycznych zwierząt, jak i do psów, świń, kotów, jeleni, koni oraz owadów. Jak się okazuje, ta specyficzna postawa była nie tylko wyrazem sympatii, lecz kolejnym, skrupulatnie przemyślanym mechanizmem w wojennej maszynie Trzeciej Rzeszy, dopełniającym jej zbrodniczą ideologię. Czym były zwierzęta totemiczne, a czym totalne? Czy Hitler rzeczywiście był miłośnikiem psów? Co symbolizowały wówczas świnie? Dlaczego konie odgrywały tak znaczącą rolę w ideologii narodowego socjalizmu?

Najskuteczniejszy podwójny agent drugiej wojny światowej, znany aliantom jako Garbo, Niemcom zaś jako Arabel. Jego „siatkę szpiegowską” w Wielkiej Brytanii doceniono tak bardzo, że został odznaczony… przez obie strony. W trakcie wojny Garbo przekazywał Niemcom informacje zebrane przez dwudziestu czterech agentów. Wszyscy byli wytworem jego wyobraźni, czego nigdy nie odkryli najlepsi szpiedzy Hitlera. Nawet nie podejrzewali podwójnej gry. W jednej z najśmielszych operacji szpiegowskich wszech czasów Garbo przekonał Niemców do wydania rozkazu powstrzymującego oddziały, które mogły udaremnić lądowanie aliantów w Normandii 6 czerwca 1944 roku (Dzień D). Bez niego druga wojna światowa mogła się potoczyć zupełnie inaczej. Przez dziesięciolecia prawdziwa tożsamość Garbo trzymana była w ścisłej tajemnicy. Po wojnie zniknął. Wiele lat później, po upozorowaniu własnej śmierci Juan Pujol García wyłonił się z owianego mgłą tajemnicy świata wywiadu.

W czasach gdy niewiasta odbywa jedną podróż w życiu albo do nowo poślubionego mężczyzny, albo do klasztoru, ona zwiedza Akwizgran, Marburg, Pragę, bywa w Neapolu, bawi w Tyrolu, a Rzym wita ją jak cesarzową. W świecie, gdzie królowie drżą przed papieżem i cesarzem, ona jednemu jawnie grozi, a drugiego regularnie strofuje. Elżbieta zna smak miłości, żałoby, straty i porażki, ale i moc największych ludzkich namiętności: pieniędzy i władzy. Nie dziwne więc, że dokonuje niemożliwego – zagnieżdża na Wawelu nową dynastię i królem Polski czyni niewiastę. Kim zatem była Elżbieta Łokietkówna, córka Władysława Łokietka, siostra Kazimierza Wielkiego, królowa Węgier, babka Jadwigi Andegaweńskiej, najpotężniejsza Polka w dziejach, o której wciąż milczą podręczniki? Oto kolejna próba opowiedzenia losów wielkich kobiet zapomnianych przez historię.

Starożytne Teby są wyraźnie przedzielone Nilem: żywi zajmują wschodni brzeg, a martwi – zachodni. W małych, czteropokojowych domach o powierzchni czterdziestu metrów kwadratowych żyje nawet dwanaście osób. Mało tego – w większości z nich są tam jeszcze osobne kapliczki. Jednak wybór różnych rodzajów chleba jest niemal tak bogaty jak współcześnie, a kobiety i mężczyźni używają na co dzień wielu wykwintnych kosmetyków. Starożytny Egipt fascynuje od wielu lat. Nie tylko za sprawą monumentalnych piramid, ale również dzięki swoim hieroglifom. Z tej książki dowiecie się, jak wyglądało życie zwykłych ludzi w kraju nad Nilem: w co wierzyli, gdzie robili zakupy, co jedli, na co mogli zachorować i jak chowali zmarłych. Wspaniała podróż w czasie!

W czasie II wojny światowej, kiedy ich państwa walczyły na polach bitew, Hitler, Churchill, Roosevelt i Stalin toczyli pomiędzy sobą wojnę psychologiczną. A ich osobiste decyzje zaważyły na przebiegu konfliktu. To Hitler postanowił napaść na Polskę i rozpętać wojnę. To Stalin zawarł pakt z Hitlerem, uznał, że nie grozi mu atak ze strony Niemiec i fatalnie osłabił potencjał obronny Związku Radzieckiego. Gdyby Churchill nie został brytyjskim premierem, być może latem 1940 roku Wielka Brytania podjęłaby rokowania z Niemcami. Gdyby nie Roosevelt, Stany Zjednoczone prawdopodobnie nie uznałyby Niemiec za swojego głównego wroga... Ta książka ujawnia szereg osobistych pojedynków między czterema przywódcami, w których zwyciężali nieraz dzięki oszustwu, pochlebstwu, podstępowi.