Martyna Wojciechowska - Japonia (Tokio).pdf

W nazistowskich Niemczech rasa była kategorią, która odgrywała kluczową rolę nie tylko w odniesieniu do ludzi, ale także do zwierząt. Paradoksalnie, to właśnie zwierzęta zasługiwały – w odczuciu nazistów – na bardziej humanitarne traktowanie niż większość ludzi. Jan Mohnhaupt intrygująco wyjaśnia, skąd brało się wówczas to zamiłowanie, zarówno do dzikich i egzotycznych zwierząt, jak i do psów, świń, kotów, jeleni, koni oraz owadów. Jak się okazuje, ta specyficzna postawa była nie tylko wyrazem sympatii, lecz kolejnym, skrupulatnie przemyślanym mechanizmem w wojennej maszynie Trzeciej Rzeszy, dopełniającym jej zbrodniczą ideologię. Czym były zwierzęta totemiczne, a czym totalne? Czy Hitler rzeczywiście był miłośnikiem psów? Co symbolizowały wówczas świnie? Dlaczego konie odgrywały tak znaczącą rolę w ideologii narodowego socjalizmu?

Najskuteczniejszy podwójny agent drugiej wojny światowej, znany aliantom jako Garbo, Niemcom zaś jako Arabel. Jego „siatkę szpiegowską” w Wielkiej Brytanii doceniono tak bardzo, że został odznaczony… przez obie strony. W trakcie wojny Garbo przekazywał Niemcom informacje zebrane przez dwudziestu czterech agentów. Wszyscy byli wytworem jego wyobraźni, czego nigdy nie odkryli najlepsi szpiedzy Hitlera. Nawet nie podejrzewali podwójnej gry. W jednej z najśmielszych operacji szpiegowskich wszech czasów Garbo przekonał Niemców do wydania rozkazu powstrzymującego oddziały, które mogły udaremnić lądowanie aliantów w Normandii 6 czerwca 1944 roku (Dzień D). Bez niego druga wojna światowa mogła się potoczyć zupełnie inaczej. Przez dziesięciolecia prawdziwa tożsamość Garbo trzymana była w ścisłej tajemnicy. Po wojnie zniknął. Wiele lat później, po upozorowaniu własnej śmierci Juan Pujol García wyłonił się z owianego mgłą tajemnicy świata wywiadu.

W czasach gdy niewiasta odbywa jedną podróż w życiu albo do nowo poślubionego mężczyzny, albo do klasztoru, ona zwiedza Akwizgran, Marburg, Pragę, bywa w Neapolu, bawi w Tyrolu, a Rzym wita ją jak cesarzową. W świecie, gdzie królowie drżą przed papieżem i cesarzem, ona jednemu jawnie grozi, a drugiego regularnie strofuje. Elżbieta zna smak miłości, żałoby, straty i porażki, ale i moc największych ludzkich namiętności: pieniędzy i władzy. Nie dziwne więc, że dokonuje niemożliwego – zagnieżdża na Wawelu nową dynastię i królem Polski czyni niewiastę. Kim zatem była Elżbieta Łokietkówna, córka Władysława Łokietka, siostra Kazimierza Wielkiego, królowa Węgier, babka Jadwigi Andegaweńskiej, najpotężniejsza Polka w dziejach, o której wciąż milczą podręczniki? Oto kolejna próba opowiedzenia losów wielkich kobiet zapomnianych przez historię.

Od największej operacji desantowej w dziejach świata upłynęło 76 lat. Tamtego chłodnego czerwcowego ranka losy drugiej wojny światowej zawisły na cienkiej nici fortuny. Jeśli Aliantom udałoby się zdobyć i utrzymać przyczółki w północnej Francji, droga do zwycięstwa stanęłaby otworem. Ale jeśli siły inwazyjne zostałyby zepchnięte do morza, plany otwarcia nowego frontu na zachodzie zostałyby odłożone na długie lata, a być może na zawsze. W tej zaciekłej bitwie wzięło udział 156 tysięcy żołnierzy, 7 tysięcy okrętów i statków oraz 20 tysięcy pojazdów. Ale to nie masy sprzętu i tony amunicji były tego dnia najważniejsze. Historia D-day to przede wszystkim opowieść o bohaterstwie jednostek – żołnierzach, którzy walczyli z desperacją i poświęceniem aż do upadku niemieckich linii obrony na wybrzeżach Normandii. Ich historia, historia Aliantów, Niemców, Francuzów, nie została dotąd w pełni opowiedziana.

Starożytne Teby są wyraźnie przedzielone Nilem: żywi zajmują wschodni brzeg, a martwi – zachodni. W małych, czteropokojowych domach o powierzchni czterdziestu metrów kwadratowych żyje nawet dwanaście osób. Mało tego – w większości z nich są tam jeszcze osobne kapliczki. Jednak wybór różnych rodzajów chleba jest niemal tak bogaty jak współcześnie, a kobiety i mężczyźni używają na co dzień wielu wykwintnych kosmetyków. Starożytny Egipt fascynuje od wielu lat. Nie tylko za sprawą monumentalnych piramid, ale również dzięki swoim hieroglifom. Z tej książki dowiecie się, jak wyglądało życie zwykłych ludzi w kraju nad Nilem: w co wierzyli, gdzie robili zakupy, co jedli, na co mogli zachorować i jak chowali zmarłych. Wspaniała podróż w czasie!