Eginald Schlattner - Fortepian we mgle.djvu

Jean Paul-Sartre - Mur

Zbiór opowiadań: Mur Pokój Herostrates Intymność Dzieciństwo wodza Posłowie

Ernest Hemingway - Ruchome święto

Późną jesienią roku 1950 Ernest Hemingway przyjechał do Paryża i zatrzymał się w swym ulubionym hotelu Ritz, położonym w sercu miasta, przy placu Vendome. Przeżył tam niezapomniane chwile po oswobodzeniu miasta spod okupacji niemieckiej, późnym latem 1944 r. Toteż nie zdziwił się wcale, kiedy stary portier przyniósł mu dwa przysypane kurzem kuferki, które przed sześciu laty pisarz pozostawił w hotelowym depozycie. Zdziwił się natomiast, kiedy je otworzył i znalazł tam notatki ze swego pobytu w Paryżu w latach dwudziestych. Zasiadł do odczytywania tych zapomnianych rękopisów i stwierdził, że zawierają bardzo bogaty i żywy po latach materiał obserwacyjny dotyczący wybitnych osobistości życia artystycznego i towarzyskiego w stolicy Francji, która była w tym czasie prawdziwą stolicą światowej sztuki. Przystąpił natychmiast do literackiego opracowania tych notatek - ale odłożył je po paru miesiącach dla innej książki. Dopiero na kilka miesięcy przed śmiercią postanowił nadać książce definitywny kształt. I od tej właśnie pracy śmierć go oderwała.

Egon Bondy - Szaman

„Šaman” (1976) to jedna z najbardziej znanych, obok powieści „Invalidní sourozenci” („Kalekie rodzeństwo”), i najbardziej cenionych powieści w dorobku Bondy’ego, wydana po raz pierwszy w samizdacie, w 1976 r. Akcja tej radykalnej, zaangażowanej społecznie antyutopii z elementami groteski i pornografii rozgrywa się w prehistorycznej wspólnocie neolitycznej przypominającej swoją strukturą totalitarne systemy komunistyczne. Losy starzejącego się szamana, który pełni rolę duchowego przywódcy hordy jaskiniowców, odzwierciedlają przewrotność tamtej epoki. Już I.M. Jirous zauważył, że główny bohater to stylizowany portret samego autora tej książki, który łączy ze sobą elementy samooskarżenia i apologii. Uzupełniający powieść cykl wierszy sprawia, że „Szaman” przekracza granicę między „dydaktyczną epiką a konfesyjną liryką”. Książkę opublikowano po raz pierwszy w nieocenzurowanej wersji dopiero w 2007 r. Format: DJVU + RTF + PDF + EPUB

Henry Miller - Zwrotnik Raka

Zwrotnik Raka jest debiutem autora, nowojorczyka, osiadłego z początkiem lat trzydziestych w Paryżu; tam też w 1934 r. książka została opublikowana nakładem ekskluzywnego angielskiego wydawcy rezydującego również w stolicy Francji. Utwór entuzjastycznie powitały takie znakomitości, jak Ezra Pound i T. S. Eliot, rozgłos jednak przyniósł mu dopiero wprowadzony w 1937 r. zakaz wwożenia do USA „gorszącej" książki. (Inny „Amerykanin w Paryżu", Ernest Hemingway, uczestniczył w przemycaniu niecenzuralnej publikacji via Kanada.) Atmosfera skandalu przygłuszyła istotną, bardzo w istocie wysublimowaną wartość artystyczną tej powieści, jak i całego cyklu,w którego skład wchodzą ponadto Czarna wiosna i Zwrotnik Koziorożca. Piętnaście epizodów z życia amerykańskiego ekspatrydy ukazuje przymierającego głodem, imającego się różnych zajęć intelektualistę, żarliwie oddającego się miłosnemu zapamiętaniu, opisanemu z pełną otwartością, językiem zawzięcie odrzucającym wszelkie eufemizmy. Powieść swą Milier określał jako zniewagę wyrządzoną siedmiu fundamentalnym wartościom i symbolom kultury: Sztuce, Bogu, Człowieczeństwu, Przeznaczeniu, Czasowi, Miłości i Pięknu. Miała też być „środkiem na przeczyszczenie" obolałej od urazów, poniżeń i cierpień psychiki autora. Stała się czymś więcej: artystyczną katharsis i aktem „totalnego stawania się" osobowości, a także wspaniałym, romantycznym z samej istoty hymnem na cześć miłości i sztuki. W Banque de France, mówi pisarz, nie ma nic, na co można by miłość wymienić; uwagi zaś Millera o twórczości Matisse'a są jedną z najpiękniejszych analiz literackich współczesnego malarstwa.

Michel Faber - Pod skórą

Atrakcyjna Isserley przemierza szkockie szosy w poszukiwaniu mężczyzn-autostopowiczów, których usypia i wywozi na odludną farmę. Z pewnością porywaczka, seryjna morderczyni, może sadystka? Faber sprytnie dozuje napięcie, stopniowo odsłaniając tożsamości Isserley. Zaczynamy się orientować, że nie jest ona ze Szkocji ani nawet z Europy, a w ręku mamy książkę zupełnie innego gatunku! "Pod skórą" to przewrotny portret dziwacznej, egzotycznej i pięknej planety Ziemia. Niepowtarzalna okazja spojrzenia na świat naiwnymi, zdziwionymi oczami – okazuje się, że wtedy widać więcej i ostrzej.