Jerzy Popiełuszko

Maj 1981 r. - msza św. za zdrowie
papieża Jana Pawła II

Ksiądz Jerzy Popiełuszko urodził się w 1947 r. we wsi Okopy pod Suchowolą (woj. podlaskie) . W 1980 r. został wikariuszem w parafii św. Stanisława Kostki na warszawskim Żoliborzu . W tym samym roku związał się ze środowiskami robotniczymi i został kapelanem podziemnej Solidarności .

Msza w trzecią rocznicę strajków sierpniowych - na zdjęciu ks. Hentryk Jankowski, ks. Popiełuszko i Lech Wałęsa

W związku ze swoim poparciem dla działalności opozycyjnej, ks. Jerzy Popiełuszko stał się niewygodny dla władz PRL-u . Władze wielokrotnie oskarżały go o działania na szkodę państwa i zbytnie zaangażowanie w politykę .

Rozpoczęto szerzenie propagandy oczerniającej ks. Jerzego, stał się on obiektem nacisków, szykan i represji ze strony władz PRL .

Tama na Wiśle - miejsce gdzie wrzucono ciało
ks. Popiełuszki do rzeki

19 października 1984r. ks. Popiełuszko odprawiał mszę w Bydgoszczy . Gdy wracał do Warszawy, w okolicach Górska pod Toruniem, funkcjonariusze specjalnej grupy IV Departamentu ówczesnego MSW uprowadzili go wraz z jego kierowcą Waldemarem Chrostowskim . (W roku 2002 prok. Andrzej Witkowski postawił tezę, że Chrostowski brał udział w porwaniu księdza . Nie wiadomo np. jak kierowcy udało się uwolnić z esbeckich kajdanek, co umożliwiło mu ucieczkę . Jednak teza ta nie została poparta dowodami i Chrostowski został ostatecznie uniewinniony .)

Według oficjalnej wersji wydarzeń, kapłan zginął tego samego dnia, kiedy został porwany . Jego zwłoki znaleziono 30 października 1984 r. w okolicach tamy we Włocławku . Jednak w późniejszych już latach pojawiło się wiele hipotez śmierci księdza, w tym taka, iż nie zginął on 19 ale 25 października . Do tej pory tezy te pozostają jednak nie udowodnione .

Skazani w procesie toruńskim: od lewej
- Grzegorz Piotrowski, Adam Pietruszka,
Leszek Pękala i Waldemar Chmielewski

W 1985 r. przed sądem w Toruniu stanęli oskarżeni o dokonanie tej potwornej zbrodni . W efekcie, w tzw. procesie toruńskim skazano trzech oficerów MSW oraz zastępcę dyrektora Departamentu IV MSW .

Naczelnik wydziału Departamentu IV kpt. Grzegorz Piotrowski został skazany na 25 lat więzienia za uprowadzenie, torturowanie i zabójstwo księdza . Również na 25 lat za sprawstwo kierownicze zbrodni skazano dyrektora Departamentu IV MSW płk. Adama Pietruszkę . 15 lat więzienia za udział w uprowadzeniu, torturach i zabójstwie ks. Popiełuszki dostał por. Leszek Pękala . Z kolei por. Waldemara Chmielewskiego za to samo skazano na 14 lat pozbawienia wolności .

W 1986 i 1987 r. w wyniku interwencji gen. Kiszczaka, sprawcom złagodzono kary. Piotrowski miał odsiedzieć 15 lat, a nie 25, Pietruszka zamiast 25 lat dostał 10, Pękali kara zmniejszyła się z 15 do 6 lat, zaś Chmielewskiemu ograniczenie wolności obniżono z lat 14 do 4,5 roku .

Portret ks. Jerzego na ogrodzeniu kościoła
św. Stanisława Kostki - 1984 rok

Pogrzeb ks. Jerzego Popiełuszki odbył się 3 listopada 1984 r. w kościele pw. Św. Stanisława Kostki w Warszawie . Uczestniczyły w nim tysiące Polaków .

Odtwórca roli ks. Jerzego w filmie " Popiełuszko " - Adam Woronowicz

Na podstawie historii życia i śmierci ks. Jerzego nakręcono dwa filmy . W 1988 r. " Zabić księdza "
oraz w 2009 r. " Popiełuszko . Wolność jest w nas ".