#Ciekawostki#

1,1 MB
26 lis 10 17:43

Utarło się, że mrówki zjadają mszycę. Nic bardziej mylnego. One ściśle współpracują ze szkodnikami. Oba organizmy czerpią z tego korzyść. Mrówki bronią mszyc przed drapieżnikami, a mszyce dostarczają mrówkom pokarmu w postaci rosy miodowej (spadź).

***************************************************************************************************

z chomika grawaw57

40 KB
26 lis 10 17:43

terier.jpg

Yorkshire terier to w powszechnej opinii starannie zadbany piesek gwiazd show-biznesu, tudzież miniaturowa przytulanka kanapowa. Jednak dzieje tej rasy są zupełnie inne! W XIX wieku, w czasie angielskiej rewolucji przemysłowej, szkoccy tkacze emigrowali za chlebem do wielkich ośrodków przemysłowych, m.in. w Manchesterze i hrabstwie Yorkshire. Zabierali ze sobą miejscowe rasy psów, m.in. clydesdale, paisley i scottish terriery, które w fabrykach włókienniczych miały służyć za szczurołapy. To właśnie z tych ras wykształcił się yorkshire terier — mały, mocny pies o zadziornym charakterze. W fabrykach włókienniczych używano go do łapania myszy i szczurów (z czego później robotnicy zrobili zawody: który z psów złapie więcej szczurów w określonym czasie na zamkniętej przestrzeni), czasem też w jego długie włosy wycierano zatłuszczone ręce. Po pracy psy zabierano do niewielkich mieszkań, w których jako zwierzątka domowe dzieliły trudne losy proletariackich rodzin. Można więc śmiało uznać yorki za wzorowe psy klasy robotniczej!

**********************************************************************

z chomika grawaw57

46 KB
26 lis 10 17:43

Pustynia w Polsce.jpg

Na Śląsku w okolicach Olkusza występuje rozległy obszar spieszczony o powierzchni ok. 14 500 ha. Lokalnie jego określone części są różnie nazywane: Wielka Pustynia, Mała Pustynia, Pustynia Błędowska, Pustynia Starczynowska, Dziadowskie Morze. Od lat teren ten jest ze wszystkich stron sukcesywnie zalesiany oraz zajmowany pod zabudowania.

Jak na wewnątrz kontynentalne warunki geograficzne Środkowej Europy, a szczególnie Polski, do najbardziej atrakcyjnych należy pustkowie piaszczyste zwane Pustynią Błędowską. Rozpościera się ona na przestrzeni do 7 km długiej i 3-4 km szerokiej. Rownoleżnikowo przez środek tej Pustyni płynie Biała Przemsza, zbierając po drodze różnej wielkości dopływy i strumyki. W kilkunastometrowej głębokiej i do 200-300 m szerokiej dolinie tej rzeki dominuje wilgotne i bagniste łąki z wyspami lasów olchowo-wierzbowych. Na obrzeżu Pustyni Błędowskiej znajdują się z dala widoczne skaliste i zalesione wzgórza o wysokości od 40 do 120 m.

Pod względem geograficznym Pustynia Błędowska znajduje się na przejściu Wyżyny Śląskiej w Wyżynę Krakowsko-Częstochowską.

Piaski Pustyni Błędowskiej prawdopodobnie zostały naniesione przez wody pra-Przemszy, zasilone roztopami nasuwającego się lodowca podczas zlodowacenia środkowo polskiego. Piaski zalegają bezpośrednio na macierzystym podłożu skalnym lub glin szarobrunatnych, różnobarwnych iłów. Do najstarszych form piaszczystych należą tzw. wały wydmowe.

Pola ciągle rozwiewanych piasków (deflacyjne) w przeciwieństwie wydm są zupełnie pozbawione roślinności. W miejscach najsilniej wywiewanych z piasku tworzy się rumosz ze zwietrzonych skal wapiennych, krzemianowych i kwarcytowych. Powierzchnia piaszczysta Pustyni Błędowskiej w zależności od panujących czynników atmosferycznych, głownie wiatru i deszczu, posiada specyficzną mikrorzeżbę, w kształcie dołeczków, zmarszczek, piramidek oraz kopczyków uformowanych przy wystających kamieniach i kępach roślin.

Pod piaskami na podłożu nieprzepuszczalnym formuje się poziom wód gruntowych. Na obszarze charakteryzowanej Pustyni, z uwagi na specyficzne zróżnicowanie geologiczne, Biała Przemsza spełnia rolę rzeki odwadniającej i nawadniającej.

**********************************************************************

z chomika grawaw57

66 KB
26 lis 10 17:42

Jan z Kolna Odkrywcą Ameryki(1).jpg

Jan z Kolna Odkrywcą Ameryki!

Pierwsze zapisy historyczne o żeglarzu Janie z Kolna (1435-1484) odnajdujemy w geograficznych zapisach z drugie połowy XVI wieku.

Francuz de Gellaforest (1570) podał polska narodowość Jana z Kolna. Przed nim o Janie z Kolna pisali Wytfiel (1597 folio 188), Pontanus w Rerum Danicarum Historia (1671 s.335), Horn Ulissea, Lugduni (1671 s.335). W łacińskich manuskryptach imię Jana z Kolna przybierają formy jak Sclove, Skolnus, Sclvus Sciolvus, Kolno. W literatury anglosaskiej występuje we wersji imienia, jako John Szkolny.

Jan z Kolna będąc na usługach króla Danii, Krystyna I, w 1476 roku wypływa z Kopenhagi płynąc na północny zachód dociera do Labradoru. Dociera również do brzegów dzisiejszego stanu Delaware. W drodze powrotnej umiera. Jego przedwczesna śmierć stała się niechybnie głównym powodem, że prędko zapomniano o jego odkryciu. Jan z Kolna wyprzedził jednak Kolumba o kilkanaście lat w odkryciu Ameryki.

Nie zachowały się żródła historyczne, ale a dużym prawdopodobieństwem można założyć tezę, że odkrycie Jana z Kolna było przyczynkiem dla wielkiego astronoma Mikołaja Kopernika (1473-1543) do badań nad wstrzymaniem obrotu słońca i ruszenia w obrót ziemię. Prace i badania Kopernika dały podwaliny pod nowoczesna nawigacje.

Dziś naukowcy toczą spory o to czy Jan z Kolna był Szwedem, Duńczykiem czy też Portugalczykiem. Jan z Kolan według zachowanych żródeł historycznych ukończył Uniwersytet w Krakowie nazwanym dziś Jagiellońskim.

**********************************************************************

z chomika grawaw57

66 KB
26 lis 10 17:41

Jan z Kolna Odkrywcą Ameryki.jpg

Jan z Kolna Odkrywcą Ameryki!

Pierwsze zapisy historyczne o żeglarzu Janie z Kolna (1435-1484) odnajdujemy w geograficznych zapisach z drugie połowy XVI wieku.

Francuz de Gellaforest (1570) podał polska narodowość Jana z Kolna. Przed nim o Janie z Kolna pisali Wytfiel (1597 folio 188), Pontanus w Rerum Danicarum Historia (1671 s.335), Horn Ulissea, Lugduni (1671 s.335). W łacińskich manuskryptach imię Jana z Kolna przybierają formy jak Sclove, Skolnus, Sclvus Sciolvus, Kolno. W literatury anglosaskiej występuje we wersji imienia, jako John Szkolny.

Jan z Kolna będąc na usługach króla Danii, Krystyna I, w 1476 roku wypływa z Kopenhagi płynąc na północny zachód dociera do Labradoru. Dociera również do brzegów dzisiejszego stanu Delaware. W drodze powrotnej umiera. Jego przedwczesna śmierć stała się niechybnie głównym powodem, że prędko zapomniano o jego odkryciu. Jan z Kolna wyprzedził jednak Kolumba o kilkanaście lat w odkryciu Ameryki.

Nie zachowały się żródła historyczne, ale a dużym prawdopodobieństwem można założyć tezę, że odkrycie Jana z Kolna było przyczynkiem dla wielkiego astronoma Mikołaja Kopernika (1473-1543) do badań nad wstrzymaniem obrotu słońca i ruszenia w obrót ziemię. Prace i badania Kopernika dały podwaliny pod nowoczesna nawigacje.

Dziś naukowcy toczą spory o to czy Jan z Kolna był Szwedem, Duńczykiem czy też Portugalczykiem. Jan z Kolan według zachowanych żródeł historycznych ukończył Uniwersytet w Krakowie nazwanym dziś Jagiellońskim.

**********************************************************************

z chomika grawaw57

25 KB
26 lis 10 17:41

tornado-oklahoma-1999.jpg

Nieraz Tornada nazywane sa 'palcem Boga'.
Najwieksze notowane tornado przeszło 18.03.1925r., nad trzema stanami Missouri, Illinois i Indiana w USA. Miało ono siłę F5, zabiło 695 osób, a 2027 zostało rannych.
Traby powietrzne tworza sie na chmurach burzawych, nieraz tak czarnych jak smoła. Spowodowane jest to tym, że promienie słoneczne nie sa w stanie przeniknac przez nawet kilkunastokilometrowej wielkosci chmure niosaca ze soba gigantyczne ilosci wody.
Aleja tornad rozciaga się od Teksasu aż do Północnej Dakoty. Ma 1600 kilometrów długosci i 950 kilometrów szerokosci. Najwięcej tornad powstaje w Teksasie, srednio sa to 124 tornada rocznie. Druga na liscie jest Oklahoma z iloscia 52 tornad rocznie.
Największe z możliwych tornad, czyli klasy F5 potrafi porwać i uniesc nawet cały skład wagonów kolejowych wypełnionych węglem, a o tirach już nie wspominajac.
Tornada na półkuli północnej obracaja się w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara, a na półkuli południowej zgodnie z ruchem wskazówek zegara.
Tornado potrafi przeniesc różnorodne przedmioty na gigantyczne odległosci. W 1877 roku w stanie Illinois tornado zerwało z wieży koscielnej wierzchołek zwieńczony złocona kula i choragiewka i przeniosło na odległosc 25 km poczym odnaleziono te przedmioty w stanie całkowicie nienaruszonym.
Oprócz gigantycznej prędkoaci wiatru wewnatrz tornada, przekraczajacej 500 km/h, tornado potrafi też przemieszczać się z prędkoscia dochodzšca do nawet 550 km/h. Taka największa w historii pomiarów prędkosc przemieszczania się tornado zanotowano w amerykańskim stanie Ohio w 1842 roku.
3 i 4 kwietnia 1974 roku 148 tornad nawiedziło 13 stanów amerykańskich,
Największe (o największej srednicy) tornado (F4) zostało zanotowane 22 maja 2004 w Hallam w stanie Nebraska - jego srednica wynosiła około 4 kilometry
najwięcej tornad na raz (71) powstało z ogromnej burzy szalejacej nad stanami Oklahoma i Kansas w maju 1999 r
naukowca udało się wywoływać i osłabiać tornada i huragany za pomoca niektórych substancji chemicznych np. sadzy

**********************************************************************

z chomika grawaw57

7 KB
26 lis 10 17:41

Witaminy.jpg

Witamina jest to organiczny związek chemiczny, który nie może być syntetyzowany przez określony organizm i musi być dostarczany w pożywieniu dla zachowania pełni zdrowia.
Witaminy nie należą do typowych składników pokarmowych - pełnią funkcję regulacyjną. Dzienne zapotrzebowanie na witaminy jest bardzo niewielkie i jest liczone w miligramach (mg). Nazwa pochodzi od słów łac. vita - życie i amina - związek chemiczny, zawierający grupę aminową (w rzeczywistości nie wszystkie witaminy taką grupę posiadają). Nazwa została wymyślona przez polskiego biochemika Kazimierza Funka w 1912 roku.
Przedawkowanie, niedobór lub brak jakiejś z witamin, po wyczerpaniu zapasów organizmu prowadzi do objawów chorobowych, które nazywamy w zależności od zaawansowania hiperwitaminozą lub awitaminozą.
Związki organiczne, które dopiero w organizmie zostają przekształcone w odpowiednią witaminę nazywa się prowitaminami.
Prawie wszystkie witaminy, (oprócz C), to koenzymy wielu kluczowych dla procesów życiowych enzymów, co wyjaśnia ich kluczowe znaczenie dla organizmu.
Rola biochemiczna witamin i ich współdziałanie nie zostały do końca wyjaśnione.

**********************************************************************

z chomika grawaw57

41 KB
26 lis 10 17:41

Słodycze dla diabetyków.jpg

Zapowiada się słodka rewolucja. Na rynku pojawiły się ciastka dla diabetyków, które oprócz tego, że mają niski indeks glikemiczny, wyróżniają się bardzo dużą ilością wartościowego błonnika.
Firma Ekoprodukt wprowadza na rynek linię produktów adresowanych do diabetyków. Pierwszy z serii wyrobów, które można poznać po charakterystycznym znaku „IG” – czyli wartości indeksu glikemicznego - to Otrębusie. Od niedawna są już dostępne w sklepach z miejscem na żywność funkcjonalną i w aptekach. Do tej pory ciastka Otrębusie, słynące z bardzo wysokiej (17%) zawartości błonnika, produkowane były w tylko w wersji z cukrem, dodatkiem sezamu, maku i lnu lub orzechów. Ostatnio firma Ekoprodukt opracowała autorską recepturę ich produkcji bez użycia cukru, a wkrótce planuje wprowadzenie kolejnych ciastek dla osób z cukrzycą. – Problem cukrzycy dotyka coraz większej liczby osób – mówi Marek Kubara, właściciel firmy Ekoprodukt, produkującej Otrębusie. – Ma na to wpływ min. mała aktywność fizyczna i szybko rosnący odsetek osób otyłych. Kobiety, których wskaźnik BMI (waga wyrażona w kilogramach, podzielona przez kwadrat wzrostu wyrażony w metrach) przekracza 30, ryzyko wystąpienia cukrzycy II typu wzrasta 12-krotnie w stosunku do kobiet z prawidłową masą ciała - wyjaśnia.

Skład ciastek został dobrany tak, aby pełniły one wiele funkcji. Jest to możliwe głównie wskutek wysokiej zawartości błonnika, który opóźnia wchłanianie glukozy do krwi, a poprawiając perystaltykę jelit zmniejsza delegliwości związane z zaparciami, które oprócz nadwagi są bardzo częstym problemem osób z cukrzycą. Dodatkowo, błonnik sprzyja oczyszczaniu organizmu z toksyn i obniżeniu cholesterolu. Przy tych wszystkich właściwościach Otrębusie są mniej kaloryczne od tradycyjnych wyrobów cukierniczych.
Ciastka te wchodzą w skład grupy produktów tworzących markę Dobra Kaloria. Są to wyroby, które wzbogacają jadłospis o smaczne, wartościowe i niewymagające dalszego przygotowywania produkty śniadaniowe, ciastka i przekąski. Dobra Kaloria to marka, która odważnie pokazuje, że kalorie nie są jedynie powodem do zmartwień. Kalorie mogą być dobre, puste lub złe, w zależności od tego, w jakich pokarmach je dostarczamy. Te same 100 kcal pochodzące z różnych produktów, może dostarczyć organizmowi cennych składników odżywczych, lub dać same substancje energetyczne, czyli węglowodany i tłuszcz. Wybierając Otrębusie, zamiast tradycyjnych kruchych ciastek, możemy być pewni, że nie tylko rozpieszczamy nasze podniebienie słodką przyjemnością, ale przede wszystkim wzbogacamy naszą dietę o cenny składnik, jakim jest błonnik pokarmowy.
Otrębusie w wersji z cukrem i bez cukru, jako żywność specjalnego przeznaczenia żywieniowego są dostępne w aptekach z logo DOZ - Dbam o Zdrowie, a wszystkie produkty marki Dobra Kaloria można nabyć w dobrych sklepach spożywczych (w większości sieci delikatesów), sklepach z żywnością dla zdrowia oraz w sklepie internetowym na stronie: www.sklep.ekoprodukt.pl

****************************************************************************************************

z chomika grawaw57

5 KB
26 lis 10 17:41

Sok pomarańczowy.jpg

Napój ten jest nie tylko smaczny i zdrowy, ale w zimnej postaci także szkodliwy dla szkliwa naszych zębów. Zawarty w nim cukier staje się dobrodziejstwem dla bakterii, które w nich występują.

**********************************************************************

z chomika grawaw57

7 KB
26 lis 10 17:41

Sól kuchenna.jpg

Sól kuchenna, to nie tylko artykuł spożywczy stosowany jako przyprawa i koncentrat. Warto pamiętać, że jest ona pomocna w rozmrażaniu potraw, przyspieszając ten proces.

**********************************************************************

z chomika grawaw57

21 KB
26 lis 10 17:41

groch.jpg

Przygotowywanie tradycyjnej zupy grochowej zajmuje zazwyczaj bardzo dużo czasu. Aby przyspieszyć nieco powstawanie tej potrawy warto przed gotowaniem grochu moczyć go w letniej wodzie przez ok. 12 godzin. Skrócimy dzięki temu czas jego gotowania o 80 proc.

**********************************************************************

z chomika grawaw57

4 KB
26 lis 10 17:41

By mleko się nie przypaliło.jpg

Mleko nie należy do najłatwiejszych do przygotowania przysmaków. Wielu osobom zdarza się, że kipiące zalewa całą kuchnię, bądź też w trakcie podgrzewania - przypala się. Co więc zrobić, by uniknąć tego drugiego? Przed rozpoczęciem gotowania, wlać do garnka łyżkę zimnej wody.

**********************************************************************

z chomika grawaw57

32 KB
26 lis 10 17:41

Siemię lniane.jpg

Od dawna nasionami lnu leczy się wrzody i nieżyty w przewodzie pokarmowym, biegunki i niestrawności.
Z rozgniecionych nasion robi się odwary lub maceraty.

********************************************************************************

z chomika grawaw57

14 KB
26 lis 10 17:41

Seler.jpg

Seler zarówno korzeniowy, jak i naciowy to cenne źródło składników mineralnych (zawiera m.in. potas, cynk, wapń, żelazo, fosfor, magnez) i witamin (C, z grupy B, PP, E
i prowitaminę A). Właściwości lecznicze ma przede wszystkim seler surowy. Jest przydatny przy dolegliwościach żołądkowych, reumatyzmie, otyłości, schorzeniach pęcherza moczowego. Surówki i soki z selera są też znakomitym środkiem na zachowanie dobrego samopoczucia (oczyszczają organizm z toksyn).

********************************************************************************

z chomika grawaw57

20 KB
26 lis 10 17:41

Skorupki jaj.jpg

Skorupki jaj są jednym z najlepszych źródeł wapnia, który jest przyswajalny przez organizm w ok. 90%. Oprócz wapnia w skorupce zawarte są wszystkie niezbędne dla organizmu mikroelementy: cynk, żelazo, fluor, siarka, krzem, molibden - łącznie ponad 25. Skład skorupki jest bardzo podobny do składu kości i zębów. Uczeni z Niemiec i Węgier, którzy przez 15 lat badali wpływ skorupki jajka na organizm człowieka zauważyli, że u dzieci i dorosłych podawanie skorupki dało pozytywne rezultaty przy łamliwości paznokci, włosów, krwawieniach dziąseł, zaparciach, chronicznych katarach, astmie. Jak się okazało, skorupka jajka nie tylko wzmacnia tkankę kostną, ale i usuwa z organizmu pierwiastki promieniotwórcze. Znakomite efekty skorupki jaj przynoszą w leczeniu i profilaktyce osteoporozy. Metoda stosowania skorupki jest prosta, nie wymaga poniesienia żadnych kosztów. Skorupki zanurzyć na 5 minut we wrzątku. Pozostawić do wyschnięcia i zmielić w maszynce do kawy. Używać od 0,5 do 1 g dziennie. Można spożywać je dodając do kasz i twarogów.

********************************************************************************

z chomika grawaw57

11 KB
26 lis 10 17:41

Mięta.jpg

... obniża ciśnienie krwi, działa wiatropędnie, żółciotwórczo, łagodzi wzdęcia, dodaje się ją do sałatek, past serowych, baraniny, wieprzowiny, wołowiny, napojów orzeźwiających, kilka liści mięty przeżutych łagodzi zgagę.

********************************************************************************

z chomika grawaw57

19 KB
26 lis 10 17:41

Migdały.jpg

... kojarzą się z namiętnością i płodnością. To najbardziej zmysłowy składnik arabskich wyrobów cukierniczych. We Włoszech używane są jako lekarstwo i miłosna podnieta, może stąd wywodzi się zwyczaj podawania migdałów przed posiłkiem, do aperitifu. Ich intensywny, długo utrzymujący się zapach, czasami nieco gorzki, ponoć podnieca kobiety, dlatego migdały znajdują również zastosowanie w kosmetyce.

**********************************************************************

z chomika grawaw57

91 KB
26 lis 10 17:41

Disneyland.jpg

Czy wiesz, że...?

- Na świecie jest aż pięć rodzinnych parków rozrywki Disneya, a najbliższy nam znajduje się we Francji, bardzo blisko jej stolicy - Paryża.

- Paryski Disneyland to wielki teren zabawy, na który składają się 2 parki rozrywki, 7 hoteli Disneya, terminal kolei i autobusów oraz centrum kulturalno-handlowe z kinem, restauracjami i sklepami z pamiątkami. Do dziś zabudowano aż 900 hektarów terenu, a cały Disneyland dysponuje powierzchnią o wielkości równej 1/5 powierzchni Paryża.

- 2 parki w Disneylandzie pod Paryżem to Disneyland Park i Walt Disney Studios. Ich bramy znajdują się tuż obok siebie. Obydwa parki zapraszają do skorzystania z ponad 50 atrakcji, a już w przyszłym roku otwarte zostaną kolejne. Największym powodzeniem cieszą się: przejażdżka w jaskiniach z Piratami z Karaibów, kolejka górska Indiany Jonesa, nurkowanie w głębiny oceanów w poszukiwaniu Nemo czy szalona winda hotelu Hollywood Tower.

- Najstarszy gość parku miał 106 lat, bo Disneyland to miejsce dla osób w każdym wieku. Oprócz fascynujących atrakcji, Disneyland to prawdziwy park - o zieleń dba zespół ogrodników codziennie pielęgnujących pół miliona kwiatów i 450 000 drzew i krzewów.

- Park jest otwarty przez cały rok, latem nawet do 23:00, a w niektóre dni zabawę kończy imponujący pokaz sztucznych ogni. Po zmroku bajkową scenerię alei Main Street USA rozświetla aż 225 000 żarówek.

****************************************************************************************************

z chomika grawaw57

67 KB
26 lis 10 17:40

Deszcz meteorów już pada.jpg

Nie lada gratka dla nocnych Marków! Przyszedł najlepszy czas na oglądanie spadających gwiazd.

Najbliższe noce warto zarezerwować na obserwowanie perseidów. Meteory, które popularnie nazywamy spadającymi gwiazdami, są fragmentami komety Swift/Tuttle. Gdy wpadają w ziemską atmosferę spalają się, co zapewnia spektakularne widoki obserwatorom z powierzchni globu.

Perseidy widać na nocnym niebie od 25 lipca, jednak najlepszy czas na ich obserwowanie zaczyna się właśnie teraz. Żeby przyglądać się spadającym gwiazdom wystarczą chęci i dobra pogoda, luneta czy lornetka są zbędne. Największe natężenie deszczu meteorów spodziewane jest na środę. Najlepszy czas na ich oglądanie to godzina 3 nad ranem.

****************************************************************************************************

z chomika grawaw57

55 KB
26 lis 10 17:40

Pszczoła.jpg

Pszczoła może przyczynić się do rozwoju sztucznej inteligencji. Dr A. Dyer z Monach University postanowił przez jakiś czas poobserwować życie latających owadów, tylko po to, by pewne ich zwyczaje i umiejętności przenieść na grunt techniki.

Szczególnym zainteresowaniem naukowca cieszyło się pszczele oko i jego zdolność do odczytywania ludzkiej twarzy niezależnie od kąta patrzenia.

Jako, że Dyer nie jest przyrodnikiem, a naukowcem odpowiedzialnym za badania na polu nowoczesnej technologii, wiadomym było, że obserwacja pszczelich oczu nie jest ostatecznym etapem eksperymentu. W rzeczy samej, owady zainspirowały naukowców do skopiowania zjawiska interpolacji wykorzystywanego przez pszczoły i przeniesienia go na pole inteligentnych oprogramowań odczytujących twarze.

Dr Dyer prognozuje sukces w dziedzinie tworzenia inteligentnych systemów rozpoznawania twarzy, w oparciu o analizę pszczelego mózgu, zbudowanego z mniej niż miliona neuronów, który jest zdolny - mimo prostoty - do wykonywania dość skomplikowanych zadań. W tym, do rozpoznawania ludzkich twarzy.

****************************************************************************************************

z chomika grawaw57

86 KB
26 lis 10 17:40

Ptaki tańczą na wodzie.jpg

Menuety, tańce na wodzie, tanga z różą w zębach, przepraszam - z suchą gałązką w dziobie. To jedynie kilka przykładów tańców jakim oddają się zwierzęta. Teraz, wiosną możemy obserwować popisy ptaków, ich zachowania godowe.

Są gatunki, które oddają się intymnym tańcom w parach, bez obecności ciekawskich obserwatorów i takie, które organizują turnieje taneczne z wieloma uczestnikami. Nagroda przewidziana dla zwycięzcy jest bardzo cenna. Jest nią zdobycie partnerki i przekazanie swoich genów potomstwu. A więc jest o co walczyć!

Jako pierwsze swoje popisy taneczne odbywają żurawie (Grus grus). Zaraz po przylocie, już w lutym. Zbierają się w stada na łąkach, wydając z siebie okrzyki, przypominające odgłosy dinozaurów z parku jurajskiego, słyszalne na kilka kilometrów wokół. Taniec zaczyna jeden ptak. Kroczy z rozpostartymi skrzydłami, wykonuje ukłony, stroszy pióra. Co jakiś czas wykonuje podskok na wysokość półtora, dwóch metrów. Może chwytać w dziób gałązkę, czy wiązkę trawy i podrzucać do góry. Po chwili do popisów dołączają kolejne osobniki. W końcu tańczy całe stado. Popisy trwają aż stado się nie rozproszy, a ptaki w parach rozejdą się. Tańce godowe będą kontynuować już tylko z małżonkiem, a potem założą gniazdo, wysiedzą jaja i wychowają młode.

****************************************************************************************************

z chomika grawaw57

67 KB
26 lis 10 17:40

Kurczaki potrafią liczyć.jpg

Choć kury nie są ptakami kojarzonymi z mądrością (to raczej domena kruków i sów), wygląda na to, że już jako 3-4-dniowe pisklęta potrafią dodawać i odejmować w podstawowym zakresie.

Zespół Rosy Rugani z Centrum Nauk o Umyśle i Mózgu na Uniwersytecie w Trydencie przeprowadził prosty test z dokładaniem i zabieraniem obiektów umieszczonych za ekranami. Bez żadnego treningu ptaki doskonale radziły sobie ze śledzeniem zachodzących zmian i działaniami 4 - 2 = 2 oraz 1 + 2 = 3.

Rugani podkreśla, że po raz pierwszy udało się zademonstrować istnienie umiejętności liczbowych u młodych zwierząt innych niż ludzkie dzieci. Wcześniej zdolność tę uznawano za część repertuaru zachowań dorosłych osobników, np. naczelnych i psów. Eksperyment Włochów to świetny dowód na istnienie wrodzonego systemu wiedzy.

Skonstruowanie testu matematycznego dla kurcząt wymagało przemyślenia zagadnienia. W końcu naukowcy z Trydentu postanowili wykorzystać tendencję piskląt do zbijania się w stada. Gdy młode zostanie samo, szybko przyłącza się do największej z pobliskich grup rówieśniczych.

Po wykluciu piskląt badacze wkładali do klatki plastikowe kulki lub kawałki kolorowego papieru i młode zaczynały je uznawać za inne pisklęta. Podczas właściwego testu dołączały do większego zbioru kapsułek bądź skrawków.

****************************************************************************************************

z chomika grawaw57

53 KB
26 lis 10 17:40

Dwie pary skrzydeł motyla.jpg

Jak to możliwe, że przednia para skrzydeł w zupełności wystarcza motylom do utrzymania się powietrzu, a mimo to wydatkują one tak wiele energii na wytworzenie dwóch par tego niezwykle pięknego narządu lotu?

Okazuje się, że rolą skrzydeł nie jest napędzanie zwierzęcia ani wytwarzanie siły nośnej, lecz wykonywanie gwałtownych zwrotów podczas ucieczki przed drapieżnikami.

Aby uciec przed drapieżnikiem, nie musisz być szybki, za to musisz być nieprzewidywalny, tłumaczy prof. Tom Eisner, specjalista z zakresu ekologii i ewolucji pracujący dla Uniwersytetu Cornell. Badania przeprowadzone przez jego zespół sugerują, że ruchy tylnej pary skrzydeł motyli umożliwiają nagłą zmianę kierunku, która pozwala na uniknięcie ataku ze strony drapieżnika.

Swój eksperyment prof. Eisner przeprowadził wspólnie z Benjaminem Jantzenem, magistrem fizyki i doktorantem z zakresu filozofii nauki. Badanie miało dość nietypowy przebieg, bowiem wymagało... wycięcia tylnej pary skrzydeł.

Po wykonaniu amputacji następowała zasadnicza część testu, czyli obserwacja lotu zwierzęcia. Dokonywano tego za pomocą dwóch kamer sprzężonych z komputerem, który analizował uzyskany obraz i generował na jego podstawie dane m.in. na temat szybkości, przyśpieszenia oraz zmiany kierunku, do jakich był zdolny okaleczony motyl.

Testy wykazały, że brak tylnej pary skrzydeł nie wpływa na podstawowe cechy lotu, takie jak jego szybkość czy stabilność, lecz dramatycznie, bo aż o połowę, obniża zdolność do zmiany kierunków. Wszystko wskazuje więc na to, że tylne skrzydła działają podobnie do powierzchni sterowych spotykanych w samolotach. Ich rolą jest zaburzanie przepływu powietrza wokół skrzydeł i generowanie sił odpowiedzialnych za zmianę kierunku lotu.

To nie jedyna forma zabezpieczenia, w którą ewolucja "wyposażyła" te piękne owady. Motyle dzienne, na przykład, posiadają przeważnie jaskrawe ubarwienie, będące jednocześnie sygnałem ostrzegawczym i "błyskotką" utrudniającą dokładną analizę ruchów owada.

Wiele motyli posiada jeszcze jedną, bardzo przyziemną cechę: nieprzyjemny smak, zaś ich charakterystyczna budowa (tzn. ogromne skrzydła i niewielka reszta ciała) nadają motylom znikomą wartość energetyczną w porównaniu do rozmiarów ciała zwierzęcia. Sprawia to, że wiele drapieżników omija taki kąsek szerokim łukiem, wiedząc, że będzie miał niewielki pożytek ze swojej gonitwy.

****************************************************************************************************

z chomika grawaw57