Wykorzystujemy pliki cookies i podobne technologie w celu usprawnienia korzystania z serwisu Chomikuj.pl oraz wyświetlenia reklam dopasowanych do Twoich potrzeb.

Jeśli nie zmienisz ustawień dotyczących cookies w Twojej przeglądarce, wyrażasz zgodę na ich umieszczanie na Twoim komputerze przez administratora serwisu Chomikuj.pl – Kelo Corporation.

W każdej chwili możesz zmienić swoje ustawienia dotyczące cookies w swojej przeglądarce internetowej. Dowiedz się więcej w naszej Polityce Prywatności - http://chomikuj.pl/PolitykaPrywatnosci.aspx.

Jednocześnie informujemy że zmiana ustawień przeglądarki może spowodować ograniczenie korzystania ze strony Chomikuj.pl.

W przypadku braku twojej zgody na akceptację cookies niestety prosimy o opuszczenie serwisu chomikuj.pl.

Wykorzystanie plików cookies przez Zaufanych Partnerów (dostosowanie reklam do Twoich potrzeb, analiza skuteczności działań marketingowych).

Wyrażam sprzeciw na cookies Zaufanych Partnerów
NIE TAK

Wyrażenie sprzeciwu spowoduje, że wyświetlana Ci reklama nie będzie dopasowana do Twoich preferencji, a będzie to reklama wyświetlona przypadkowo.

Istnieje możliwość zmiany ustawień przeglądarki internetowej w sposób uniemożliwiający przechowywanie plików cookies na urządzeniu końcowym. Można również usunąć pliki cookies, dokonując odpowiednich zmian w ustawieniach przeglądarki internetowej.

Pełną informację na ten temat znajdziesz pod adresem http://chomikuj.pl/PolitykaPrywatnosci.aspx.

Nie masz jeszcze własnego chomika? Załóż konto

Najpierw replikator.jpg

PTKr / Najpierw replikator.jpg
PTKr - Najpierw  replikator.jpg
Download: Najpierw replikator.jpg

31 KB

(300px x 600px)

0.0 / 5 (0 głosów)
Pierwszą hipotezą po Oparinie/Millerze, która zakładała proste początki życia była hipoteza "Najpierw replikator" i wywodziła się z 'hipotezy' "Ze Świata RNA". Hipotezę tą zaproponowano po odkryciu rybozymów (zdolnych do katalizy RNA enzymów). W dalszej części (idąc w dół) udowodniłem , że prawdziwie zrozumiana nauka nie pozostawia na tej bajeczce suchej nitki.

Komentarze:

Nie ma jeszcze żadnego komentarza. Dodaj go jako pierwszy!

Aby dodawać komentarze musisz się zalogować

Wstąp do Polskiego Towarzystwa Kreacjonistycznego!

Polskie Towarzystwo Kreacjonistyczne powstało w 1993 roku, obchodziło więc w 2023 roku 30-lecie swego powstania. Wydajemy czasopismo Problemy Genezy oraz utrzymujemy stronę internetową (aktualnie w przebudowie).

Członek Polskiego Towarzystwa Kreacjonistycznego sam ustala wysokość swojej składki członkowskiej (może ją zmieniać w dowolnym momencie) oraz sam decyduje o terminie wysłania jej na konto Towarzystwa (i nikomu nie musi się tłumaczyć, jeśli jej nie wyśle). Zachęcamy do utworzenia na swoim elektronicznym koncie bankowym parozłotowego (2, 3, 5 zł... itp.) regularnego comiesięcznego przelewu na rzecz PTKr. Taka suma jest niedostrzegalna w indywidualnym miesięcznym budżecie, ale wystarczy do funkcjonowania Towarzystwa.

Możesz też wesprzeć finansowo Polskie Towarzystwo Kreacjonistyczne nie będąc jego członkiem.

nr konta: 46 1870 1045 2078 1232 8493 0002

Chęć przystąpienia do PTKr możesz wyrazić wysyłając maila do miepaj@wp.pl.
*****************************************************************************************************************

Jako kreacjoniści sprzeciwiamy się bardzo dziś rozpowszechnionej idei ewolucjonizmu ‐ że wszechświat, życie i formy życia, w tym zwłaszcza człowiek powstały wyłącznie wskutek ślepo działających przez miliardy lat czynników przyrodniczych. Widzimy kilka powodów, dla których należy w sposób zorganizowany rozpowszechniać myśl kreacjonistyczną.

Po pierwsze, nie uważamy, by posiadane fakty naukowe popierały tak jednoznacznie teorię ewolucji, jak to nam ewolucjoniści wmawiają. Więcej ‐ uważamy, że zdobyte dotąd fakty lepiej pasują do kreacjonistycznej wizji życia, że przewidywania ewolucjonistów w wielu przypadkach zakończyły się fiaskiem.

Po drugie, monopol, jaki ewolucjoniści sobie zapewniają, jest niebezpieczny dla prawdy naukowej. Ewolucjonizm jest jedyną teorią, której nauczanie i rozpowszechnianie jest wymuszane wyrokami sądowymi. Nawet gdyby naukowy kreacjonizm był koncepcją fałszywą, to jako alternatywa poznawcza wobec ewolucjonizmu zmusza uczonych do większego wysiłku, pozwala zidentyfikować słabe miejsca w przyjmowanej doktrynie pochodzenia życia i ewolucji organizmów, a przez to sprzyja postępowi w nauce.

Po trzecie, rozpowszechnianie idei kreacjonistycznych może pomóc w walce z zalewem ateizmu i laicyzacji. Społeczeństwa końca XX i początku XXI wieku przeżywają kryzys widoczny gołym okiem: rosnąca przestępczość, narkomania, zanik więzi rodzinnych (np. rozwody), upadek autorytetów świeckich i religijnych, wzrost relatywizmu moralnego połączony z postawą konsumpcyjną, czego skutkiem jest na przykład liczba dokonywanych aborcji itd. Uważamy, że w istocie jest to kryzys moralny, a przyczyną tego kryzysu jest stopniowa utrata wiary w Boga‐Stworzyciela, który nie tylko stworzył świat i człowieka, ale który także zostawił mu zasady właściwego życia: stosunku do Boga, do innych ludzi i do świata. Propagowanie kreacjonistycznej wizji świata może ten zgubny trend choćby częściowo zahamować, może przynajmniej niektórym pomóc odzyskać utracone poczucie ładu moralnego.

Zapraszamy do udziału w Polskim Towarzystwie Kreacjonistycznym każdego niewierzącego (lub wątpiącego) w teorię ewolucji niezależnie od jego wyznania i wykształcenia. Mogą być i są wśród nas zarówno tacy, którzy chcą czynnie propagować kreacjonizm, którzy prowadzą badania i piszą artykuły czy książki. Ale większość stanowią tacy, którzy chcą rozwinąć się intelektualnie i duchowo, także i ci, którzy będąc niezorientowani chcą się nauczyć czegoś nowego w omawianej sprawie. Wszyscy oni są potrzebni!

Pamiętaj, że Twoja obojętność prowadzi do oddania walkowerem pola ewolucjonistom indoktrynującym od lat nasze społeczeństwo. Wiele osób w Polsce nie zdaje sobie zupełnie sprawy z tego, że istnieją potężne argumenty przeciwko ewolucjonizmowi. Naszym celem jest wyposażyć Cię w takie argumenty. Stając się członkiem Polskiego Towarzystwa Kreacjonistycznego masz okazję uczestnictwa w przełamywaniu panującego paradygmatu świeckiego humanizmu (bez teorii ewolucji świecki humanizm i ateizm jest bezbronny). Masz również możliwość pomóc ofiarom ewolucjonizmu, który doprowadził ich do utraty wiary bądź pogrążył w relatywizmie moralnym. Jeśli chcesz skutecznie rozmawiać z takimi osobami, to musisz także umieć skutecznie rozprawić się z teorią ewolucji. Zachęć swoją parafię (zbór), wspólnotę i znajomych do uczestnictwa w tym dziele. Sprawmy aby ewolucjonizm wylądował tam, gdzie jego miejsce: na śmietniku fałszywych teorii naukowych. Członkostwo w Polskim Towarzystwie Kreacjonistycznym nie nakłada na nikogo żadnych obowiązków, z wyjątkiem odbierania naszych maili i wyjmowania naszych publikacji ze skrzynki na listy. ;-) Wydajemy czasopismo "Problemy Genezy" dawniej jako miesięcznik, obecnie jako rocznik, ale chcemy powrócić do częstszego wydawania.

Wielkość składki członkowskiej ustalamy sami i sami decydujemy o terminie jej uiszczenia. W każdej chwili możemy też ją zmienić.

Zgłoś swoje członkostwo pisząc maila pod adres: miepaj@wp.pl.
Inne pliki do pobrania z tego chomika
PTKr - Najpierw metabolizm.jpg
http://apologetyka.com/ptkr/Members/admin/news/prostsze- ...
http://apologetyka.com/ptkr/Members/admin/news/prostsze-poczatki-zycia "Prostsze początki życia, Robert Shaphiro Nagłe pojawienie się dużych samokopiujących się cząsteczek, takich jak RNA, jest niemal niemożliwe. Życie powstało raczej jako sieć wzajemnie oddziałujących małych cząsteczek, sterowana przepływem energii". („Prostsze początki życia”, Świat Nauki, 7 (2007)) Koncepcję "Najpierw metabolizm" zaproponował Robert Shapiro, gdyż uznał, że cząsteczki złożone z RNA są tak skomplikowane iż jest nieprawdopodobne, żeby od nich zaczęło się życie (należy przyznać , że pomysł ten świtał już innym w głowach)! I nie ma się tutaj nad nią co rozwodzić, gdyż zawiera się ona w kilku kolorowych rysuneczkach bliżej niezidentyfikowanych obiektów i liter. Michael BEHE odpowiednio podsumował taką quasi-naukową bajkową "argumentację", więc pozostaje mi go zacytować i pozostawić wszystko bez komentarza (trochę więcej o tym pomyśle jest w opracowaniu "Abiogeneza-Sławek ('Abiogeneza w prawdziwym zwierciadle')". Chodzi o gierkę słowną , którą usiłuje się zastąpić prawdziwy model naukowy. Nazwałem ją : "A i B siadło na trąbie". Owa gra słówek polega na czczych dywagacjach typu: Żeby mógł powstać uład A>B>C>D , to musiał najpierw istnieć A-B , pózniej do tego A-B musiał dokoptować element C ,który początkowo dawał niewielkie usprawnienie PIERWOTNEJ funkcji układu A-B , a następnie stał się całkowicie niezbędny, aż układ AB całkowicie zmienił PIERWOTNĄ funkcję i zaczął pełnić NOWĄ funkcje stając się nierozerwalnym układemA-B-C . l tak dalej, i tak dalej.... Behe na ten temat napisał: "Faktem jest , że nikt w miejsca wyimaginowanych liter nie wstawia prawdziwych nazw chemicznychA->B->C->D . We wspomnianych wyżej podręcznikach, owych komiksowych "wyjaśnień" nie rozwija się dalej, mimo, iż książki te wykorzystuje się do nauczania doktorantów, którzy z łatwością mogliby zrozumieć szczegółowe wyjaśnienia..." 'Czarna skrzynka Darwina' s. 135
PTKr - Polimeraza DNA układa nukleotydy.JPG
Technika PCR (Łańcuchowej Reakcji Polimerazy http://skro ...
Technika PCR (Łańcuchowej Reakcji Polimerazy http://skroc.pl/5a33 http://skroc.pl/6c7f ) została przeze mnie opisana w opracowaniu "Abiogeneza-Sławek ('Abiogezeza w prawdziwym zwierciadle')". Ponadto w sieci dostępnych jest mnóstwo stron opisujących tą powszechnie znaną metodę biotechnologiczną. Jak wcześniej napisałem ewolucjoniści idąc o całą, niezasypaną faktami , przepaść dalej w swoich "modelowaniach teoretycznych" dotyczacych kwestii SAMOdziejnego powstania życia, postulują etap, w którym istnieje bliżej niezidentyfikowany enzym (istnieje on w marzeniach zwolenników SAMOdziejstwa, jak i na rysuneczkach i filmikach "edukacyjnych" serwowanych przez nich) , który w bliżej niezidetyfikowany sposób byłby zdolny robić replikację na matrycy łańcucha rybo-nukleinowego, na podobieństwo współczesnej replikacji DNA czy RNA. A własciwie na podobieństwo replikacji DNA (in vitro) uzyskiwanej w technice PCR. Od razu przejdę do rzeczy : do SKUTECZNEJ/WYDAJNEJ replikacji jakiegokolwiek materiału genetycznego (czy to będzie DNA czy RNA http://skroc.pl/7286 ) NIEZBĘDNY jest odpowiedni, bardzo złożony, enzym. Polimeraza DNA, lub Polimeraza RNA. Enzymy te należy widzieć nie jako złozonych z czteronukleotydowego łańcucha rybonukleotodów, lub kilku takich łańcuchów pozwijanych w rybozym, ale jako swoiste (białkowe)maszynki molekularne , które są zdolne do wiązania do odpowiednich domen wysokoenergetycznych nukleotydów i będąc napedzane przez ich hydrolizę są one w stanie przesuwać się wzdłuż matrycy będącej łańcuchem polinukleotydowym i rozpoznając odpowiednie zasady azotowe komplementarnie do nich dobudowywać odpowiednie (A-T, C-G) nukleotydy. Takich złożonych enzymów nie mogło być na poczatku (zakładanej) ewolucji życia i co do tego nie ma żadnych uzasadnionych wątpliwości ! Poza tym te molekularne 'maszynki' występujące u współczesnych najprostszych organizmów, służące do replikacji, zależne są od innych enzymów. Bez wnikania w szczegóły, ponieważ zostało to szeroko omówione w opracowaniu "Abiogeneza-Sławek ('Abiogeneza w prawdziwym zwierciadle'), wspomnę tylko , że żywa komórka sama produkuje odpowiednie wysokoenergetyczne nukleotydy wykorzystywane przez polimerazy do replikacji. Natomiast w technice PCR dodaje się gotowe nukleotydy (ponieważ nukleotydy , jak i same polimerazy [replikazy] używane w tym procesie są wyizolowane z żywych komórek).
PTKr - Polimeraza wykorzystywana w procesie PCR Taq polymerase.jpg
Enzym ten to istna miniaturka precyzyjnej maszynki zaawa ...
Enzym ten to istna miniaturka precyzyjnej maszynki zaawansowanej technologicznie. Skałada się on z kilkusen precyzyjnie poukładanych aminokwasów (z 20 Lewoskrętnych ich rodzajów), co daje mu bardzo duże własciwości, a co za tym idzie możliwości enzymatyczne (m.in.replikazy). Takiego enzymu nie mogło być na początku (zakładanej) ewolucji prebiotycznej. Zdawał sobie z tego sprawę nieżyjący już biolog ewolucyjny J.M.Smith czemu wyraz dał w swojej książce (dostępnej rónież w Polsce) "Tajemnice przełómów w ewolucji". W której to pozycji omawia m.in. zagadnienie SAMOistnego pochodzenia życia. Jak widać niektórzy badacze i zwolennicy SAMOdziejstwa nie są na tyle skrupulatni. Nauka nie zna SAMOdziejnego sposobu ewoluowania tak precyzyjnych i złożonych maszynek molekularnych !
PTKr - A, U,G,C  RNA.jpg
Rybozymy (enzymy złożone z RNA) mają bardzo słabe właści ...
Rybozymy (enzymy złożone z RNA) mają bardzo słabe właściwości katalityczne (biochemiczne). Te ich małe możliwości wykluczają je skutecznie z kandydatów do pełnienia takich funkcji, jak prowadzenie skutecznej replikacji na wzór białkowych enzymów, takich jak Poliemerazy DNA (czy Polimerazy RNA). FAKTY powyższe są dobrze potwiedzone wieloma badaniami nad rybozymami. Najważniejsze z tych badań opisano w opracowaniu : "Abiogeneza-Sławek ('Abiogezeza w prawdziwym zwierciadle')". Rybozymy składają się tylko z czterech różnych nukleotydów (A ,G, U,C) w przeciwnieństwie do białek, które składają się z 20 róznych L-aminokwasów. Same te fakty WYRAZNIE pokazują , że biochemiczna rola kwasów nukleinowych w żywym organizmie jest wyraznie określona i ograniczona. Innymi słowy : wszelkie zapewnienia iż mógł w przeszłości istnieć rybo-organizm (żywa komórka [replikator], której funkcje życiowe oparte były na samym tylko RNA), który ponadto byłby prekursorem (protobiontem) współczesnych żywych komórek, śmiało między bajki można włożyć ! Prace nad rybozymami WYRAZNIE pokazały ich szczyt możliwości biochemicznych. Uzasadniłem ten fakt w poprzednim komentarzu, w którym to omawiałem doświadczenie z 'replikującymi się' rybozymami.
PTKr - Rybozymy zdolne do cyklicznej  replikacji na zasadzie parowania komplenemtarnych zasad
Porównajmy polimerazę DNA do najbardziej złożonego (zapr ...
Porównajmy polimerazę DNA do najbardziej złożonego (zaprojektowanego w całosci przez inteligentnego człowieka) rybozymu zdolnego do cyklicznej replikacji na zasadzie komplemetnarnego parowania takich samych podjednostek. Na zamieszczonej ilustracji widzimy schemat obrazujacy dwa takie połączone rybozymy. Każdy z nich składa się z czterech rodzajów nukleotydów [każdy z kilkudziesięciu]. Jak to się ma do biomolekularnej 'maszynki', jaką jest białkowa replikaza złożona z kilkuset L-aminokwasów (20 ich rodzajów) ? Z resztą konstruktorzy tych rybozymów przyznają , że są one i tak zbyt bardzo złożone, żeby móc SAMOistnie powstać w (rybo)racemacie na pierwotnej ziemi. (doświadczenie to szeroko opisano w opracowaniu "Abiogeneza-Sławek ('Abiogeneza w prawdziwym zwierciadle')". Wykazano w tym opracowaniu (co z resztą [z ciężkim sercem] przyznali poniekąd sami eksperymentatorzy), że i tego typu 'replikacji' nie można żadną miarą traktować jako choćby przypominającej kandydata na prekursora replikacji , jaką obserwujemy we współczesnych żywych komórkach. Dyskusja we wspomnianym opracowaniu dotyczy doświadczenia opisanego przez jego autorów. Można o tym poczytać tutaj : http://www.sciencemag.org/content/323/5918/1229.abstract Tracey A. Lincoln , Gerald F. Joyce "Self-Sustained Replication of an RNA Enzyme"
PTKr - transferowyRNA.gif
Dla wyrobienia sobie jeszcze lepszego poglądu proszę por ...
Dla wyrobienia sobie jeszcze lepszego poglądu proszę porówniać ten rybozym z transferowym RNA (tRNA), który to kwas nukleinowy jest niezbędny dla procesu syntezy białek (dostarcza odpowiednie aminokwasy do rybosomu).
Polymerase Chain Reaction PCR.avi play
Na tym filmiku zilustrowano przebieg reakcji PCR. Cykli ...
Na tym filmiku zilustrowano przebieg reakcji PCR. Cykliczne podnoszenie się i obniżanie temperatury (o tym było więcej w poprzednim wpisie) w środowisku reakcyjnym zilustrowano termometrem w lewym górnym rogu ekranu. Sama grafika bardzo się kojarzy z filmikami dotyczącymi osobistych fantazji Jacka Szostaka. Zwłaszcza tej części jego twórczości , która dotyczy wyimaginowanego etapu w ewolucji żywej komórki, który obrazuje "wyewoluowanie" enzymatycznego typu replikacji. No cóż SAMoistne procesy przyrodnicze nie są w stanie wyprodukować niezgodnych z prawami samej przyrody procesów. Widać jednak fantazja niektórych uczonych, wsparta nowoczesnymi metodami grafiki komputerowej, może czynić cuda !:-).
Filmik ilustrujący przebieg PCR.avi play
Aby skutecznie przeprowadzić proces PCR (amplifikacje) o ...
Aby skutecznie przeprowadzić proces PCR (amplifikacje) odpowiednią mieszaninę reakcyjną należy umieścić w specjalnie zaprojektowanym urządzeniu. Jest nim tzw. : termocykler (amplifikator). Urządzenie to na przemian obniża i podnosi temperaturę w środowisku reakcyjnym , co umożliwia rozdzielanie się zsyntetyzowanych i połączonych komplementarnie łańcuchów DNA. Rozdzielenie się tych łańcuchów umożliwia ponadto ponowne przyłączenie się do każdego z nich polimerazy DNA, co pozwala na wykładniczy wzrost syntetyzowanych cząsteczek DNA. Proces może trwać aż do wyczerpania zasobów, to znaczy wysokoenergetycznych nukleotydów. Na filmiku cykliczne zmiany temperatury obrazują zmiany kolorów na ekranie. Jack Szostak w swoich wyimaginowanych rozważaniach na temat początków życia, początkowej postaci replikacji upatrywał właśnie w komplementarnym łączeniu się nukleotydów, lub całych łańcuchów nukleotydowych. "Termocyklerem" ułatwiającym rozdzielenie się dwóch komplementarnych łańcuchów i (spontaniczne) przyłączenie się nowych nukleotydów (do wolnej matrycy) miały być zmienne pory dobowe. To znaczy naprzemienne ocieplanie się otoczenia i oziębianie. Taki typ "skutecznej replikacji" (której Szostak nawet nie zaobserwował w swoich eksperymentach z pęcherzykami!) mógł przypominać-zdaniem Jacka Szostaka-proto-replikację , która doprowadziła do wyewoluowania replikacji enzymatycznej. Czy znając realia biologiczne towarzyszące prawdziwej replikacji DNA, w prawdziwych żywych komórkach, nie czujemy że takie zapewnienia nie mają nic wspólnego z poważną nauką, ale za to bardzo dużo z dobrym blefowaniem!?
PCR.avi play
Filmik pokazuje jak biotechnolog przygotowuje proces PCR ...
Filmik pokazuje jak biotechnolog przygotowuje proces PCR. Jest to proces od początku do końca inteligentnie zaprojektowany i nadzorowany, a do jego przeprowadzenia niezbędne są wyszukane narzędzia molekularne i urzadzenia techniczne. Bez udziału inteligetnego człowieka (poza środowiskiem komórki) ten proces (replikacja in vitro) nigdy by nie mógł zajść.
Podsumowanie opowieści Jacka Szostaka-czyli Abiogeneza za dotknięciem czarodziejskiej różdzki.avi play
Zanim przejdziemy do ostatniego etapu rozważań zaprezen ...
Zanim przejdziemy do ostatniego etapu rozważań zaprezentuję jeszcze jeden filmik. Jest do szczegółówe (z polskimi napisami) objaśnienie poglądów opartych na doświadczeniach Jacka Szostaka. Po sprowadzeniu pogladów zwolenników inteligentnego projektu żywej komórki do karykaturalnej postaci (resztę wywodu można zamknąć w stwierdzeniu : 'ZYCIE POWSTAŁO STOPNIOWO') autor przechodzi do rzeczy. Opisuje i ilustruje doświadczenia Jacka Szostaka nadając im status jakiego one nie mają. W sposób nieuprawniony używa przy tym określeń funkcjonujących w naukowym opisie żywej komórki. Np. genetyczne śmieci , które spontanicznie 'wyłapują' wspomniane we wczesniejszym wpisie pęcherzyki z eksperymentu Jacka Szostaka nazywa on : "MATERIAŁEM GENETYCZNYM". Natomiast spontaniczne rozpadanie się tych pęcherzyków na kilka mniejszych okręśla : "PROTO-PODZIAŁAMI KOMÓRKOWYMI". Nie będę się tutaj rozwodził nad zasadnością tych określeń , ponieważ szeroko to omówiłem w opracowaniu "Abiogeneza-Sławek ('Abiogeneza w prawdziwym zwierciadle'). Innymi słowy dowiedziono tam , że ani tego : "materiału genetycznego" , ani tych : "proto-podziałów komórkowych" nie można traktować jako prekursorów prawdziwych procesów komórkowych (ani nawet w jakimś sensie je przypominających !). Zaprzeczanie tym faktom przez człowieka uzbrojonego w wiedzę z dziedziny biologii molekularnej; jest po prostu nazwyczajniejszym świadomym wprowadzaniem w błąd ! Na koniec autor napisał o hipotetycznym enzymie (mitycznej rybo-replikazie) , który na pewnym etapie ewolucji żywej komórki miał robić replikację na podobieństwo komórek współczesnych. Ale o tym już przy omawianiu techniki PCR.
więcej plików z tego folderu...
Zgłoś jeśli naruszono regulamin
W ramach Chomikuj.pl stosujemy pliki cookies by umożliwić Ci wygodne korzystanie z serwisu. Jeśli nie zmienisz ustawień dotyczących cookies w Twojej przeglądarce, będą one umieszczane na Twoim komputerze. W każdej chwili możesz zmienić swoje ustawienia. Dowiedz się więcej w naszej Polityce Prywatności