Wyścig w Kosmos

"Wyścig w kosmos" - serial BBC

OPIS:
Zima 1945 roku – grupa niemieckich naukowców pracujących w bazie produkującej pociski V2 w Penemunde dostaje rozkaz ewakuacji i zniszczenia wszelkiej dokumentacji związanej z bronią rakietową III Rzeszy. Szef ośrodka – młody inżynier, Wehrner von Braun ryzykując życiem postanawia jednak ukryć rysunki techniczne w opuszczonej kopalni i poddać się Amerykanom. Kilka tygodni później Rosjanie docierają do opuszczonej fabryki pocisków. Bez planów rakiet nie są w stanie nic zrobić. Mają jednak człowieka, który może im pomóc – to Siergiej Korolow inżynier skazany za zdradę ojczyzny na pobyt w Gułagu. Za kilka lat Von Braun i Korolow będą uczestniczyć w jednym z najbardziej fascynujących wyścigów w historii cywilizacji – wyścigu w kosmos.
Czteroodcinkowy serial wyprodukowany przez telewizję BBC to prawdziwy majstersztyk od strony wizualnej i aktorskiej. Tak pewnie wyglądałby „Sensacje XX wieku” gdyby Bogusław Wołoszański dysponował pięćdziesięciokrotnie większym budżetem. Efekty specjalne – starty i wybuchy pierwszych rakiet, klimat radzieckiego kosmodromu na Bajkonurze, scenografia – są perfekcyjne. W rolę charyzmatycznego Wehnrera von Brauna wcielił się Richard Dillane. Siergieja Korolowa gra Steve Nicolson, który w filmie całkiem nieźle radzi sobie z językiem rosyjskim.
W pierwszym odcinku zatytułowanym „Wyścig o rakietę” poznajemy kulisy powstawania amerykańskiego i radzieckiego programu kosmicznego. Pod koniec wojny większość niemieckich naukowców dobrowolnie oddała się w ręce Amerykanów. Po przewiezieniu do USA projektowali oni pociski rakietowe dla armii i po kilku latach otrzymali amerykańskie obywatelstwo. Ci którzy wpadli w ręce NKWD zostali szybko przewiezieni w głąb ZSRR i tam w zamkniętych obozach zmuszono ich do zrekonstruowania planów V2.
Nie ulega zatem wątpliwości, że niemiecka technologia stanowiła podstawę programów kosmicznych po obu stronach Żelaznej Kurtyny. Jednak ani amerykańska armia ani komunistyczny rząd ZSRR nie myśleli o lotach kosmicznych – rakiety miały służyć przede wszystkim do przenoszenia głowic jądrowych. Walkę Von Brauna i Korolowa – wizjonerów marzących o lotach kosmicznych z twardogłowymi biurokratami na Kremlu i w Pentagonie widać wyraźnie w drugim odcinku serii pt. „Wyścig o satelitę”. Nikita Chruszczow jako pierwszy zrozumiał propagandowe znaczenie lotów kosmicznych i to dlatego Rosjanie jako pierwsi wystrzelili w kosmos „Sputnika”, a miesiąc później psa Łajkę. Trzeci odcinek „Wyścig o przetrwanie” pokazuje nam jak wysoką – nie tylko wyrażaną w rublach i dolarach – cenę musieli zapłacić Rosjanie i Amerykanie decydując się na rywalizację w kosmosie. Śmierć załogi Apollo 1 w pożarze na wyrzutni startowej i zakończony katastrofą lot Władimira Komarowa udowodniły, że pośpiech i pogoń za sukcesem medialnym za wszelką cenę mogę mieć straszne skutki. Ostatni odcinek pt „Wyścig na Księżyc” to końcowy etap rywalizacji. Rosjanie są już daleko w tyle za
Amerykanami. Śmierć Korolowa, niekompetencja i alkoholizm jego zastępcy, a także ambicje Walentina Głuszki – odwiecznego rywala Wielkiego Konstruktora doprowadzają do skonstruowania potężnej rakiety N-1, która nigdy nie poleciała w kosmos. 16 lipca 1969 roku Neil Armstrong i Buzz Aldrin lądują na powierzchni księżycowego Morza Spokoju.
Serial to fabularyzowany dokument – zmontowany tak zręcznie, że trudno zorientować się które sceny rzeczywiście pochodzą z niemieckich, amerykańskich i rosyjskich archiwów, a które stworzono od zera specjalnie dla potrzeb filmu. Fenomenalna jest scena pokazująca próbę wysłania w kosmos pierwszej pary psów Czajki i Lisiczki, oraz dramatyczny lot amerykańskiego szympansa o imieniu HAM, który przeżył niemal 18 - krotne przeciążenie. Imponujące sceny eksplozji N-1, problemy jakie Gagarin miał w czasie wchodzenia „Wostoka” w atmosferę – te sceny można wyliczać bardzo długo. Dopiero oglądając ten film zrozumiałem jak odważni byli pierwsi astronauci. Ich szanse na przeżycie wynosiły niewiele ponad 50 procent. Niemal połowa startów ówczesnych rakiet kończyła się malowniczą eksplozją i natychmiastowym wyparowaniem ładunku. To dziwne, że pierwszy tego rodzaju wypadek zdarzył się dopiero w 1986 roku kiedy eksplodował wahadłowiec „Challenger”.
Eksperci oczywiście znajdą w serialu nieco nieścisłości. Autorzy sugerują że Korolow trafił do więzienia zadenuncjowany przez swojego rywala – Głuszkę. Jednak jak było naprawdę – nie wiemy. Nie wynika to bynajmniej wprost z dokumentów znalezionych w sowieckich archiwach. W filmie Korolow trafia wprost z łagru do Niemiec gdzie ma rozszyfrować niemiecki program V-2. Tymczasem w rzeczywistości radziecki konstruktor został zwolniony z obozu już w 1941 roku po niemieckiej agresji na ZSRR i pracował w zamkniętym laboratorium wraz ze słynnym konstruktorem samolotów Tupolewem. Wydaje mi się również, choć to bardzo subiektywne spostrzeżenie, że każdy następny odcinek jest odrobinę gorszy od poprzedniego. Być może autorzy źle rozplanowali budżet i na ostatnią część poświęconą lądowaniu na Księżycu przeznaczyli nieco mniej pieniędzy – faktem jest że w „Wyścigu na Księżyc” najwięcej wykorzystano oryginalnych zdjęć archiwalnych – wiele z nich – takich jak start „Saturna V” widzieliśmy już wielokrotnie i przez to ostatni odcinek niesie nieco mniejszy ładunek emocjonalny.

• Pobierz folder
• Zachomikuj folder