#07 Sojusznicy.mkv

Kampania wrześniowa dzień po dniu

Wrzesień '39

„Za dwa tygodnie w Berlinie” – tymi słowami żegnano polskich żołnierzy, którzy odjeżdżali na front pod koniec sierpnia 1939 roku. Mimo niepokojących sygnałów wszyscy wierzyli w szybkie zwycięstwo nad III Rzeszą. Układy sojusznicze z Francuzami oraz Brytyjczykami gwarantowały II Rzeczpospolitej pomoc militarną w razie agresji Niemiec. Polskie wojsko było bardzo dobrze wyszkolone. Raz jeszcze miało udowodnić swoją siłę, tym razem kładąc kres fanatycznej ideologii nazistowskiej oraz marzeniom Hitlera o powiększeniu „przestrzeni życiowej”. Rzeczywistość okazała się jednak o wiele bardziej pesymistyczna i brutalna, niż ktokolwiek przewidywał.

Kampania wrześniowa trwała 36 dni. Jej finałem była kapitulacja oraz podział terytorium II RP pomiędzy dwóch agresorów – Niemcy i sowiecką Rosję. Kulisy tej dramatycznej batalii Polaków o utrzymanie wolności i suwerenności własnego państwa poznamy dzięki programowi dokumentalnemu Discovery World „Wrzesień '39”. To swoiste kalendarium stanowi doskonałe uzupełnienie wiedzy o wojnie obronnej, która nierzadko ogranicza się jedynie do paru podstawowych dat, faktów i nazwisk. Daje także okazję, aby poznać nieznane dotąd epizody, których próżno szukać na kartach podręczników historii.

Na które miasto spadły pierwsze niemieckie bomby w nocy 1 września 1939 roku? Ile czołgów wroga udało się zniszczyć Polakom w trakcie bitwy pod Mokrą? Na czym polegała tzw. „dziwna wojna” w wykonaniu Wielkiej Brytanii i Francji? Gdzie naziści dokonali pierwszych masowych egzekucji ludności cywilnej? Dlaczego starcie pod Wizną nazywa się „polskimi Termopilami”? Która z bitew była zdaniem historyków najbardziej krwawa podczas całej kampanii? Jak długo broniła się twierdza Hel? Jakie były kulisy i przyczyny jednej z największych wpadek w historii polskiego wywiadu? Oto niektóre z pytań, na które widzowie uzyskają odpowiedzi.

Wydarzenia kolejnych dni oporu podsumuje dr Andrzej Kunert – wybitny historyk, obecny sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa. Widzowie wysłuchają ponadto wspomnień bezpośrednich uczestników oraz świadków wrześniowych walk. Całość dopełni atrakcyjna wizualnie forma programu. Dzięki nowoczesnym technikom komputerowym twórcom udało się połączyć archiwalne materiały ze współczesnymi zdjęciami miejsc, które jesienią 1939 roku stały się areną działań wojennych.

„Wrzesień '39” to interesująca propozycja dla wszystkich tych, którzy chcą sobie usystematyzować i odświeżyć wiedzę o jednym z najbardziej dramatycznych wydarzeń w historii Polski.

Opisy odcinków:

Odcinek 1: Wrzesień '39: Przed burzą

Polska w obliczu zagrożenia płynącego ze strony Niemiec liczy na pomoc swoich sojuszników - Francji i Anglii. Hitler po zajęciu Austrii i Czechosłowacji stawia Polakom ultimatum nie do przyjęcia. Żąda przyłączenia Gdańska do III Rzeszy oraz eksterytorialnej autostrady i linii kolejowej przez polskie Pomorze. Wojna wydaje się nieunikniona.

Odcinek 2: Wrzesień '39: A więc wojna

Emisja: czwartek, 1 września, godz. 21.00
Oddziały niemieckie przekraczają granice II RP. Rozpoczynają się pierwsze bombardowania oraz ostrzał polskiego wybrzeża od strony morza. Dochodzi do pierwszych bezpośrednich starć. Polacy zaciekle się bronią i odpierają ataki formacji nazistowskich.

Odcinek 3: Wrzesień '39: Bój o granice

W Warszawie po raz ostatni zbiera się i obraduje Sejm II RP. Anglia i Francja, chcąc wypełnić zobowiązania sojusznicze wobec Polski, wypowiadają III Rzeszy wojnę. Nie podejmują jednak interwencji zbrojnej wobec agresora (tzw. „dziwna wojna”). Na zachodniej granicy toczy się zacięta bitwa.

Odcinek 4: Wrzesień '39: Odwrót

Pod Mławą trwa starcie pomiędzy dowodzoną przez gen. Krukowicza-Przedrzymirskiego Armią „Modlin” a niemiecką 3. Armią. W Bydgoszczy Niemcy przeprowadzają masowe egzekucje ludności cywilnej. Polskie oddziały zgrupowane w Armii Pomorze przechodzą do odwrotu.

Odcinek 5: Wrzesień '39: Wara

Ewakuacja stolicy. Warszawę opuszczają Prezydent RP, Prymas Polski, a następnie cały rząd. Płk Umiastowski apeluje przez radio o organizowanie powszechnej obrony na linii Wisły. Wojska francuskie wkraczają 2 km w głąb III Rzeszy.

Odcinek 6: Wrzesień '39: Przechodniu, powiedz Sparcie...

Niemcy próbują z marszu zdobyć Warszawę, ale zostają powstrzymani. W okolicach Wizny, zwanej „polskimi Termopilami”, garstka polskich żołnierzy dzielnie broni się przed ofensywą Niemców. Ciężkie walki toczą się również o Gdynię, Wejherowo oraz pod Iłżą.

Odcinek 7: Wrzesień '39: Sojusznicy

Węgrzy nie poddają się naciskom i odrzucają żądania przepuszczania wojsk niemieckich przez swoje terytorium. Po 4 dniach ciężkich walk kapitulują bohaterscy obrońcy Wizny. Polacy przeprowadzają znad Bzury kontratak na przyczółki niemieckie.

Odcinek 8: Wrzesień '39: Ułani wędrują, strzelcy maszerują

W Abbeville alianci decydują o wstrzymaniu działań militarnych przeciwko Niemcom. Pod Kałuszynem ma miejsce brawurowa szarża 11. Pułku Ułanów Legionowych. Według wielu historyków była to jedna z najcięższych i najbardziej krwawych bitew podczas kampanii wrześniowej.

Odcinek 9: Wrzesień '39: Bzura

Władze litewskie opierają się żądaniom Niemiec, aby przyłączyć się do inwazji na Polskę. Armie „Pomorze” i „Poznań” kontratakują. Nad Bzurą rozpoczyna się największa bitwa kampanii wrześniowej. Oddziały hitlerowskie zajmują Gdynię, Przemyśl i Białystok.

Odcinek 10: Wrzesień '39: Cios w plecy

17 września Armia Czerwona przekracza granice II RP, zadając Polsce cios w plecy. Nad Bzurą szala zwycięstwa przechyla się na stronę Niemców. Pod Janowem 11. Dywizja Piechoty rozbija niemiecki Pułk SS „Germania”.

Odcinek 11: Wrzesień '39: Wspólnicy

Rząd polski przekracza granicę z Rumunią i zostaje internowany. W kraju nadal toczą się ciężkie walki. Bohatersko bronią się Warszawa, Modlin, Lwów i Hel. Armia „Karpaty” przekracza granicę Polski i przemieszcza się na Węgry.

Odcinek 12: Wrzesień '39: Semper Fidelis

Przytłaczająca przewaga najeźdźców sprawia, że mimo wysiłku polskich żołnierzy poddają się kolejne miasta. Armia „Poznań” przebija się do Warszawy. Oddziały stacjonujące we Lwowie odpierają szturm sowieckich czołgów.

Odcinek 13: Wrzesień '39: Chciałem, by Warszawa była wielka...

Niemcy oddają sowietom Brześć i inne miejscowości położone wzdłuż linii Bugu. Internowany w Rumunii prezydent Ignacy Mościcki wyznacza na swojego następcę marszałka Edwarda Rydza-Śmigłego. Nad Czarną Hańczą Polacy toczą ciężkie walki z oddziałami Armii Czerwonej.

Odcinek 14: Wrzesień '39: Lany poniedziałek

25 września Warszawa doświadcza największego bombardowania podczas całej kampanii wrześniowej. Twierdza Hel broni się zaciekle i wygrywa pojedynek artyleryjski z pancernikami Kriegsmarine.

Odcinek 15: Wrzesień '39: Czwarty rozbiór Polski

Oddziały niemieckie przełamują linię obrony utworzoną wokół Warszawy. Pod Tomaszowem Lubelskim toczy się zażarta bitwa. Dowództwo stołecznego garnizonu podejmuje decyzję o kapitulacji.

Odcinek 16: Wrzesień '39: Halo, halo – czy nas słyszycie?

Padają ostatnie bastiony wolnej Polski. Oddziały stacjonujące w Warszawie i Modlinie kapitulują i składają broń. Na Kremlu Niemcy i Rosjanie dzielą między siebie podbite obszary II RP.

Odcinek 17: Wrzesień '39: Morze, nasze morze

Z powodu braku zaopatrzenia oraz amunicji kapituluje twierdza Hel. Na wschodzie kraju walki kończy Korpus Ochrony Pogranicza dowodzony przez gen. Wilhelma Orlik-Rueckemanna.

Odcinek 18: Wrzesień '39: Gorzkie zwycięstwo

Pod Kockiem trwa ostatnia bitwa kampanii wrześniowej z udziałem Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Polesie” dowodzonej przez gen. Franciszka Kleeberga. Polski wywiad zalicza jedną z największych wpadek w swojej historii.

Odcinek 19: Wrzesień '39: Koniec – początek

Ostatnie, dramatyczne dni kampanii wrześniowej. Oddziały niemieckie wkraczają do Warszawy. Złożenie broni nie oznacza jednak końca walki. Zaczyna rodzić się polskie państwo podziemne.