-
0 -
175 -
16905 -
241
17408 plików
105,37 GB
Obóz zagłady
W 1941 Niemcy utworzyli tutaj jeden z pięciu - obok Bełżca, Sobiboru, Treblinki i Auschwitz-Birkenau - na ziemiach polskich obóz zagłady Kulmhof. Przed przystąpieniem do organizacji ośrodka Niemcy wywieźli ze wsi większość jej mieszkańców. Obóz zlokalizowano w parku, który otoczono wysokim drewnianym parkanem. Załogę obozu stanowiło kilkunastu funkcjonariuszy Gestapo z Poznania oraz kilkuset żandarmów i policjantów, tworzących tzw. Sonderkommando. Więźniów obozowych zaprowadzano do łaźni, a następnie do ciężarówek-komór gazowych, które następnie wyruszały w kierunku lasu rzuchowskiego. Tam, w miejscu odległym od Chełmna o 4 km., wyrzucano zwłoki na ziemię i poddawano je szczegółowej rewizji. Początkowo zwłoki zakopywano we wspólnych mogiłach, a od lata 1942 r. podjęto akcję ich palenia w ogromnych ogniskach. Później wybudowano także dwa prowizoryczne piece krematoryjne. Obóz czynny był od 8 grudnia 1941 do kwietnia 1943 oraz krótko w 1944 r. Według historyków zginęło tutaj ponad 300 000 osób, głównie Żydów, Polaków i Cyganów
Kulmhof był przede wszystkim ośrodkiem zagłady dla ludności żydowskiej z wcielonego do III Rzeszy "Kraju Warty".
Ofiary gazu spalinowego
Olbrzymią większość ludzi zwiezionych do Kulmhof mordowano natychmiast. Byli to przede wszystkim Żydzi (dzieci, dorośli, kobiety, starcy) z Kraju Warty. Znane są jednak przypadki innych transportów m.in. romskich, które często dzieliły los Żydów, przynajmniej w tej części Europy. Liczbę ofiar obozu trudno ustalić. W 1945 roku pojawiała się zupełnie nieprawdopodobna liczba 1 300 000. Większość badaczy przyjmuje liczby w granicach 150-250 000 ofiar, prawie wyłącznie Żydów z Kraju Warty. Zamordowano też ok. 4300 Cyganów z Burgenlandu (osadzonych przejściowo w obozie na terenie getta w Łodzi), jak i nie-żydowskich Polaków, w tym księży i grupę dzieci z Zamojszczyzny oraz czeskiej wsi Lidice
Obecnie na miejscu obozu mieści się muzeum i oraz monumentalny pomnik, wzniesiony 27 września 1964 r. Potężna betonowa płyta o wymiarach 35 i 36 m i wysokości 6-7 m, wsparta jest na pięciu piramidach. Na jej przedniej ścianie znajduje się olbrzymia płaskorzeźba, przedstawiająca sceny męczeństwa więźniów. Obok widniej napis - Pamiętamy. Na tylnej ścianie pomnika wyryto fragment wstrząsającego listu napisanego przez jedną z ofiar:
"Wzięto nas od starca do niemowlęcia między miastem Koło a Dąbie. Wzięto nas do lasu i tam nas gazowano i rozstrzeliwano i palili... Otóż prosimy aby nasi przyszli bracia ukarali naszych morderców. Świadków naszego gnębienia, którzy mieszkają w tej okolicy jeszcze raz prosimy o rozgłoszenie tego morderstwa po całym świecie..."
Po południowej stronie pomnika utworzono lapidarium nagrobków ze zniszczonego w latach 1941 - 43 cmentarza żydowskiego w Turku. W głębi lasu - obok zrekonstruowanych fragmentów krematorium i zbiorowych mogił - ustawiono w 1990 r. Ścianę Pamięci. Przy niej znajdują się liczne tablice i pomniki upamiętniające ofiary Holocaustu
- sortuj według:
-
- 58 KB
- 16 sie 11 22:46
-
0 -
6 -
0 -
0
6 plików
0,62 MB