Sąsiedzi (1976 - 2004).doc

Sąsiedzi (1976 - 2004)
Oryginalny tytuł: ...a je to!, Pat a Mat
Gatunek: animowany serial lalkowy
Kraj produkcji: Czechosłowacja, Czechy
Oryginalny język: czeski
Produkcja: Krátký Film Praha, AIF Atéliery Bonton Zlín
Reżyseria: Lubomír Beneš (odc. 1-35, 37-40, 42-49), Marek Beneš (odc. 36, 41, 57-62, 65-67, 72-74), František Váša (odc. 50), Ladislav Pálka (odc. 51-52, 56, 68-70, 76), Vlasta Pospíšilová (odc. 53-54, 63-64, 71, 78), Milan Šebesta (odc. 55, 75), Josef Lamka (odc. 77)
Scenariusz: Lubomír Beneš, Vladimír Jiránek, Marek Beneš, Jiří Kubíček, Vendulka Čvančarová
Muzyka: Petr Skoumal (odc. 2-78), Luboš Fišer (odc. 1)
Zdjęcia: Lubomír Beneš
Scenografia: Vladimír Jiránek
Liczba odcinków 78 + 1 nieemitowany
Liczba serii: 4
Czas trwania: odcinka 7-9 min
Lata emisji 1976–2004
Data premiery 1976

Sąsiedzi (pol. Pat i Mat,...i to wszystko!; czes. Pat a Mat, ...a je to!; ang. Pat & Mat, ...and that's it!) – czechosłowacki, później (od 1994 r.) czeski lalkowy serial animowany opowiadający o perypetiach dwóch majsterkowiczów, Pata i Mata. Został stworzony w 1976 r. przez reżysera filmu, Lubomíra Benesza oraz scenarzystę i scenografa, Vladimíra Jiránka.

Dwójka bohaterów pierwszy raz pojawiła się w krótkim filmie pt. Kuťáci (Obiad) w 1976 r. Później w latach 1979-1985 wystąpili w serialu telewizyjnym pt. A je to! (dosł. I to wszystko!, w Polsce ten tytuł się nie przyjął). Pat i Mat zostali "ochrzczeni" w 1989 r., serial został też przemianowany na Pat a Mat. Nowa nazwa serialu jest widoczna aż do dziś.

Autorzy myśleli o stworzeniu komedii dla widzów dorosłych, ale serial stał się popularny wśród widzów w każdym wieku. W byłej Czechosłowacji, pierwsze 35 odcinków mogło być wyprodukowane tylko jako 7-minutowe programy dla dzieci.
Serial zdobył popularność w wielu krajach. Był nadawany m.in. w Czechach, Polsce, Niemczech, Szwajcarii, Brazylii, Finlandii, Holandii, Norwegii, Iranie, Chorwacji, Islandii, Hiszpanii, Węgrzech, Jugosławii, Szwecji, Jordanii.
Po rozpadzie Czechosłowacji, Lubomír Beneš (zmarły w 1995) założył własne studio filmowe AIF w Pradze w 1990 r. Dzięki pomocy finansowej z zewnątrz, Beneš i jego zespół nakręcił 14 nowych odcinków.
Wszystkie odcinki składają się z 4 serii, odcinka pilotażowego (odc. 1) oraz odcinka nieemitowanego w Polsce i krajach zagranicznych (odc. 50). Do chwili obecnej łącznie powstało 78 odcinków z przygodami Pata i Mata. W Polsce emitowany w 1988 w piątkowej wieczorynce.
W 2004 roku wznowiono po kilkuletniej przerwie produkcję serialu. Najnowsze odcinki zostały zrealizowane przez wytwórnię Atéliery Bonton Zlín. Jednym z reżyserów filmu jest syn Lubomíra Benesza, Marek Beneš. Wytwórnia ze Zlína nakręciła 28 nowych odcinków. W poprzednich sezonach niektóre z odcinków były zakończone słynnymi porażkami bohaterów, lecz w przeciwieństwie do nich, epizody te charakteryzują się szczęśliwym zakończeniem, choć istnieje również kilka tych, co stanowią wyjątek.
Film przedstawia dwóch bohaterów stawiających czoło problemom i próbujących je rozwiązać samodzielnie za pomocą prostych narzędzi, co zawsze jest przyczyną jeszcze większych problemów. Mimo wszystko, bohaterowie są zadowoleni z wyniku swojej ciężkiej pracy.
Niezręczność manualna to główny motyw serialu. Obok humoru, cechą filmu jest także optymistyczne podejście do życia. Dwójka bohaterów zawsze podejmuje wyzwanie i nie poddaje się aż znajdzie rozwiązanie problemu.
Początkowo tytułowi sąsiedzi mieszkają w bloku, w niektórych odcinkach spędzają czas na działce rekreacyjnej (odc. 1–29). Potem w dwóch domach typu "klocek" (odc. 30–49) i na końcu w domu typu "bliźniak" (odc. 51–78).

Serial jest też znany z charakterystycznej ścieżki dźwiękowej, skomponowanej przez Petra Skoumala, która prawie w całości jest wykonywana na harmonijce ustnej.


W serialu bohaterów jest tylko dwóch. Nie wyemitowano jeszcze odcinka, w którym bohaterowie posługiwali się dialogami, czy występowali więcej lub mniej niż dwie osoby. W niektórych odcinkach są momenty, gdzie na początku epizodu pojawia się jeden bohater, a potem drugi. Na dole przedstawiony jest szczegółowy opis zewnętrzny głównych bohaterów:

Pat – ma łysą, bardziej zaokrągloną głowę, duży nos i półokrągłe, wystające uszy. Na głowie nosi niebieski beret z antenką. Zawsze nosi żółtą bluzkę, niebieskie dżinsy o wielkim rozmiarze oraz czarne (pierwotnie brązowe) buty. W niektórych odcinkach 4. sezonu jego bluzka była nieco większa.
Mat – jest łysy, trochę wyższy i chudszy od sąsiada. Ma jajowatą głowę, wielki, wyższy nos oraz wystające, półowalne uszy. Nosi na głowie niewielką zimową czapkę w biało-niebieskie, ustawione poziomo paski (w serii 1-3 wzory) z białym pomponem. W odcinku pilotażowym nosił czerwoną bluzkę, potem w odc. 2-29 szarą. Od odcinka 30. (drugi sezon) powrócił do noszenia czerwonej, po czym ma ją na sobie aż do dziś. Nosi też niebieskie, szerokie dżinsy i czarne buty.

Spis odcinków:
1. Obiad (Kuťáci) Pilot
2. Tapety (Tapety)
3. Warsztat (Dielňa)
4. Dywan (Koberec)
5. Fotel bujany (Houpací křeslo)
6. Obraz (Obraz)
7. Garaż (Garáž)
8. Światło (Světlo)
9. Gramofon (Gramofón)
10. Grill (Grill)
11. Przeprowadzka (Sťahováníe)
12. Woda (Voda)
13. Lotniarze (Skokani)
14. Ogródek (Záhradka)
15. Malowanie (Maľovaníe)
16. Krzyżówka (Křížovka)
17. Domowe ćwiczenia (Tělocvičňa)
18. Budka dla ptaków (Búdka)
19. Wielkie pranie (Veľké pranie)
20. Śniadanie na trawie (Raňajky v trávě)
21. Pralka (Práčka)
22. Deszcz (Dážď)
23. Wycieczka (Výlet)
24. Winnica (Vináři)
25. Łyżwy (Korčule)
26. Fortepian (Klavír)
27. Garncarze (Hrnčíari)
28. Telewizor (Porucha)
29. Jabłko (Jablko)
30. Klucz (Klíč)
31. Meble (Nábytek)
32. Kosiarka (Sekačka)
33. Generalne porządki (Generální úklid)
34. Drzwi (Dveře)
35. Dach (Střecha)
36. Ciasteczka (Sušenky)
37. Drzwi garażowe (Vrata)
38. Rowerzyści (Cyklisti)
39. Płytki (Dlaždice)
40. Parkiet (Parkety)
41. Rynna (Okap)
42. Kabriolet (Kabriolet)
43. Awaria (Nehoda)
44. Bilard (Kulečník)
45. Żywopłot (Živý plot)
46. Sejf (Trezor)
47. Błotnik (Blatník)
48. Modelarze (Modeláři)
49. Windsurfing (Windsurfing)
50. Karty (Karty) (nieemitowany)
51. Domowe grilowanie (Opekaji spekáčky)
52. Dekarze (Opravují střechu)
53. Wspólna fotografia (Černá bedýnka)
54. Meble na kółkach (Kolečka)
55. Psia buda (Psí bouda)
56. Kłopoty z podłogą (Natírají podlahu)
57. Szklarnia (Skleník)
58. Huśtawka (Houpačka)
59. Pułapka na myszy (Nezvaný návštěvník)
60. Ochroniarze (Bodygárdi)
61. Malowanie okien (Natírají okna)
62. Puzzle (Puzzle)
63. Pisanka (Velikonoční vajíčko)
64. Sposób na odchudzanie (Štíhlá linie)
65. Automat do napojów (Automat)
66. Tor samochodowy (Autodráha)
67. Akwarium (Akvárium)
68. Dynia (Zavařují)
69. Pragnienie latania (Rogalo)
70. Golfiarze (Hrají golf)
71. Złośliwa zakrętka (Někam to zapadlo)
72. Budowa basenu (Kopají bazén)
73. Jak powiesić obraz (Věší krajinu)
74. Choinka (Vánoční stromeček)
75. Wigilia (Vánočka)
76. Gorączka (Stůňou)
77. Faks (Fax)
78. Truskawki (Jahody)
79. Sąsiedzi odc. 79 - Programiści (Datá)